Nhưng rồi một cách nhanh chóng, tôi cũng “ thất vọng” nhận ra, dù AI có tài giỏi bằng tất cả các chuyên gia các nhà trị liệu trên thế giới gộp lại hay một thiên tài lỗi lạc nào khác cũng không thể, không bao giờ làm được cho tôi điều này: Chấm dứt phiền não trong tôi.
1.
Một ngày nọ, một người quen của tôi vốn là một kiến trúc sư nổi tiếng, chủ một công ty kiến trúc danh giá với hàng trăm giải thưởng, tâm sự mối lo của anh về sự nghiệp trong tương lai sắp tới. Anh nói, anh đã thử nhờ AI thiết kế một công trình phức tạp theo ý tưởng mà anh đề xuất, kết quả nhận lại làm anh sửng sốt và bàng hoàng. “Hàng trăm mẫu công trình được nhanh chóng gửi đến, chất lượng không tệ tí nào khi tổng hợp từ hàng ngàn công trình trên khắp thế giới”, anh kể. Tôi động viên anh đừng lo, các kiến trúc sư tài năng với khả năng sáng tạo của mình thì sẽ có các tác phẩm lấn át các công trình “ đại trà” của AI. Đồng ý trong sự thận trọng, anh bảo, lượng sản phẩm độc đáo như tôi nói, thực tế vốn dĩ không quá nhiều và quan trọng hơn cũng khó có đất sống khi AI xuất hiện và các chủ đầu tư đặt hai phương án lên cán cân kinh tế. “Một bên với vô số chọn lựa, chất lượng và miễn phí. Một bên có thể độc đáo hơn nhưng phải trả rất nhiều tiền cho người thiết kế. Giữa hai lựa chọn ấy, phương án hai sẽ dễ dàng thất thế”, anh nhận xét. Theo dự đoán của anh, kiến trúc sẽ là một trong những nghề được AI thay thế sớm và nhanh nhất.
Trước tương lai ảm đạm này, vốn dĩ là một người thông minh nhanh nhạy, anh bạn của tôi bắt đầu chuyển hướng sang lĩnh vực hot nhất hiện nay: chữa lành cho người trầm cảm.
Hơn cả ung thư, sức khoẻ tâm lý được xem là căn bệnh của thời đại hiện nay. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vào năm 2019, đến năm 2020, trầm cảm là căn bệnh thứ hai gây hại đến sức khoẻ của con người chỉ sau bệnh tim mạch. Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF) cảnh báo, có đến 8-29% trẻ em trong độ tuổi vị thành niên ở Việt Nam mắc các bệnh về sức khoẻ tâm thần. Sau đại dịch Covid, các vấn đề về sức khoẻ tinh thần của con người càng nghiêm trọng hơn. Chưa lúc nào mà phong trào chữa lành “nở rộ thành “thị trường” sôi động như hiện nay với đủ “môn phái” mà tự phát là chủ yếu. Cũng từ đó mà tư vấn tâm lý, một ngành học bị “thờ ơ” trước đây giờ thành ngành học được săn đuổi nhất nhì hiện nay. Tháng 8 năm 2024 mới đây, trường Đại học Y Hà Nội công bố điểm chuẩn tuyển sinh, ai cũng choáng váng khi ngành học cao điểm nhất là Tâm lý học thay vì bác sĩ Y khoa như truyền thống.
2.
Chưa kịp mừng cho người bạn tài năng của mình bắt kịp xu hướng thời đại lại còn đi sớm hơn nhiều người một bước, tôi lại một phen hoang mang khi đọc đoạn hội thoại nhờ tư vấn với Chat GPT, một ứng dụng của trí thông minh nhân tạo AI với một người bạn của mình khi anh ấy chia sẻ trên facebook.
Câu hỏi của anh ấy rất hóm hỉnh nên ai đọc cũng bật cười. Riêng tôi thì chú ý đến nội dung trả lời của Chat GPT và âm thầm thốt lên: “một chuyên gia tư vấn tâm lý xuất sắc cũng chỉ có thể trả lời như thế là cùng!”.
Ngày xưa, để được “gỡ rối tơ lòng”, bạn đọc phải gửi thư và chờ đợi anh Bồ Câu của báo Thanh Niên, chị Hạnh Dung của báo Phụ Nữ rồi anh Cỏ Cú ở tờ Mực Tím hồi âm. Sau đó tiến hơn một bước thì có tổng đài tư vấn 1088 rồi một số phòng khám tâm lý. Khi internet phát triển như vũ bão thì dịch vụ “chữa lành” online làm mưa làm gió từ tư vấn tâm lý truyền thống cho đến những “môn phái” mới lạ và sôi động: Bỏ phố về rừng sống thuận theo tự nhiên, khai mở luân xa, thiền yoga, truyền dẫn năng lượng vũ trụ, thôi miên, hồi quy tiền kiếp, xem bài Tarot, thần số học… Dù các phương pháp có nội hàm khác nhau nhưng điểm chung là cần có một “vị thầy” hướng dẫn.
Thế nhưng, sau khi xem hội thoại với Chat GPT mà bạn tôi chia sẻ, tôi chợt nhận ra, ngành tư vấn tâm lý, trị liệu “chữa lành” cũng hoàn toàn có thể được thay thế bởi AI, mà vị chuyên gia AI này có khi còn tận tâm và tài năng hơn nữa.
Không chỉ am tường kiến thức về sức khoẻ thể lý, sức khoẻ tinh thần, chuyên gia tư vấn chữa lành AI nắm luôn kiến thức pháp luật, truyền thống văn hoá, tập tục địa phương hay các phép tắc luật lệ cách thức thực hành tôn giáo- những yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý, sự phát triển và lựa chọn của con người. Sở hữu một kho tàng kiến thức tất cả các lĩnh vực, tận tuỵ và tâm huyết (không mệt, không cáu gắt không phán xét bệnh nhân, sẵn sàng có mặt mọi lúc mọi nơi) mà cũng không đòi trả quá nhiều tiền (có khi miễn phí không chừng) như AI, thử hỏi có vị chuyên gia tâm lý hay vị thầy “ chữa lành” người trần mắt thịt nào mà so sánh được? Và rồi đây, những “con bệnh” chúng ta vì tham sân si đầy rẫy nên không ít thì nhiều, mang trong người những gút mắc tâm lý nào đó, sẽ được tiếp cận với bậc thầy chữa lành, chuyên gia tâm lý tài năng xuất chúng, đạo đức sáng chói mang tên AI mà không cần lịch hẹn, không cần lo lắng về chi phí, thời gian điều trị.
Wow! Điều này thật tuyệt làm sao dù như vậy tôi lại phải “chia buồn” với người bạn đang hăm hở với sự nghiệp hướng dẫn chữa lành người trầm cảm lần nữa rồi. Không sao! Bạn tôi hay những người mà công việc bị AI thay thế cũng sẽ ổn thôi. Lịch sử thế giới đã chứng kiến, bao nhiêu ngành nghề bị khai tử thì cũng bằng ấy lĩnh vực mới sẽ mọc ra đó thôi. Quan trọng hơn cả, con người sẽ có tương lai tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn nhờ những phát minh như thế này.
3.
Khấp khởi trong lòng niềm tin và hy vọng, chỉ vài ngày sau, tôi vấp ngay một số sự cố khiến tâm tư xáo động bất an, cần lấy lại sự bình tâm. Nếu đi gặp chuyên gia tâm lý, tôi sẽ nhận được lời khuyên thế này, nếu đi gặp các “ vị thầy” chữa lành tôi sẽ được hướng dẫn thế kia. Và sau một thời gian nữa, AI sẽ giúp tôi có đủ hai điều trên.
Nhưng rồi một cách nhanh chóng, tôi cũng “ thất vọng” nhận ra, dù AI có tài giỏi bằng tất cả các chuyên gia các nhà trị liệu trên thế giới gộp lại hay một thiên tài lỗi lạc nào khác cũng không thể, không bao giờ làm được cho tôi điều này: Chấm dứt phiền não trong tôi. Chỉ có con đường duy nhất có thể làm được điều này, là trí tuệ và khả năng hành động (mà dân “chuyên ngành” tu tập gọi là huệ giác và công phu tu tập) từ chính bản thân tôi.
Thông minh thì khác gì trí huệ? Thông minh là khả năng tổng hợp ghi nhớ những dữ kiện xảy ra để đưa ra một kết quả, một nhận định logic từ đó. Trí huệ là nhìn thấy không có gì là riêng biệt, mọi thứ trên đời là do các điều kiện hợp thành, “vạn pháp do duyên” mọi thứ sẽ sinh trụ hoại diệt theo con đường riêng của nó. Trí thông minh khiến người ta có cảm giác rằng mọi thứ nằm trong tay mình, do mình quyết định. Trí huệ nhìn thấy mọi thứ là vô thường, là biến động, không có gì tồn tại mãi mãi. Trí thông minh dẫn người ta đến thói quen phải “nắm”, trong khi trí huệ bảo rằng muốn giải thoát phiền não thì cần “buông”.
AI có thể giúp Tần Thuỷ Hoàng kéo dài tuổi thọ hơn một chút từ nhờ nhiều phương pháp, phương thuốc ưu việt. Nhưng trí huệ sẽ giúp Tần Thuỷ Hoàng hiểu rằng, đã có sinh ắt là có diệt, mong muốn trường thọ mãi mãi là đang rơi vào địa ngục A tỳ. Trí thông minh có thể được tạo nên, mà AI là một minh chứng. Nhưng để có được trí huệ, chỉ có thể thông qua sự thực hành rèn luyện đúng đắn của từng người. AI có thể giỏi giang đến độ đếm giúp tôi hơi thở ra vào, canh chừng cho tôi trong những giờ thiền, nhưng buổi thiền có chất lượng hay không, mức độ tập trung thế nào, tâm tôi lắng trong hay bấn loạn tứ tung, chỉ có tôi mới làm được. Như một chuyên gia tâm lý xịn, AI sẽ khuyên người ta bao dung và tha thứ cho ai đó để lòng thanh thản. Nhưng tha thứ và bao dung hay không, làm thế nào thì phải do hành động của bản thân người ấy. AI bảo nên sống từ bi thương yêu để thiết lập cõi Niết bàn ngay nơi trần thế, nhưng chỉ có con người mới có thể biến điều này thành sự thật hay không.
Tôi chưa thể hình dung một ngày nào đó liệu AI thông minh và năng lực đến mức cầm tay một cô nàng đến gặp một anh chàng mà theo AI phân tích là cặp đôi hoàn hảo. Nhưng nếu ngày đó xảy ra, tôi biết rõ một điều, chưa chắc họ phải lòng nhau dù xứng đôi vừa lứa trên mọi phương diện. Cảm xúc và tình cảm là những thứ không thể nào đoán định từ dữ liệu, cũng không thể bắt ép cưỡng cầu. Cũng giống như việc hoa hậu đẹp nhất thế giới cũng bị rớt điểm trong mắt ai đó, những quán ăn đạt giải Michelin vẫn bị chê thậm tệ với khẩu vị của một số người, anh chàng đẹp trai giàu có vạn người mê thì cũng thất tình như thường. Và nữa, nếu có phải lòng nhau thì tình cảm này dẫn đến đâu, kéo dài bao lâu, hạnh phúc hay đau khổ là câu chuyện của nhân duyên mà không có dữ liệu nào đoán được, không can thiệp giúp ích gì được.
Chỉ có con người thông qua thực hành điều phục nội tâm, rèn luyện tâm trí mới đạt được trí tuệ để nếm trải hương vị của giải thoát, của Niết bàn.
Trên tất cả, chúng ta lạc quan với tương lai phía trước. Bộ Chính trị đã có Nghị quyết về chuyển đổi số để xây dựng phương thức sản xuất số ở nước ta và xem đó như nhiệm vụ cao nhất của cả bộ máy chính trị trong giai đoạn mới. Tất cả các giải pháp công nghệ, các điều kiện cần và đủ để xây dựng phương thức sản xuất số đã hội đủ. Vì thế, nhiệm vụ xây dựng phương thức sản xuất số ở nước ta nhất định thành công.
Trí tuệ nhân tạo (Artificiel Intelligence – AI) được nghiên cứu từ lâu nhưng những kết quả mang tính bước ngoặt, chấm dứt ‘thời kỳ ngủ đông” của AI chỉ xuất hiện trong khoảng 10 năm trở lại đây.
Samsung Vina đã chính thức ra mắt không gian trải nghiệm Galaxy AI Sài Gòn Terminal tại Công viên Bến Bạch Đằng, TPHCM, nơi khách tham quan có thể du hành cùng Galaxy S25 series vào không gian mở đầy thú vị của Galaxy AI.
Hơn 5 năm “thử nghiệm” rồi “ngủ đông” trong những ngày tháng dịch giã Covid-19, cuối cùng, vào những ngày cuối năm 2024, nhà mạng Viettel (15//10) và VNPT (20/12) chính thức thương mại mạng 5G tại thị trường Việt Nam. Tưởng rằng là 3 nhưng nhà mạng MobiFone để 2 ông lớn đi trước, có thể vào tháng 3 năm nay họ mới tham gia vào thị trường nhiều tiềm năng, lắm “hố hầm” này.
Đã hai năm trôi qua từ ngày ChatGPT bùng nổ khắp toàn cầu và khởi đầu cho cuộc cách mạng AI, cuộc cách mạng công nghệ này đang dần thay đổi sâu sắc cách thức làm việc của con người, thay đổi lực lượng lao động, và thậm chí biến đổi cấu trúc kinh tế của nhân loại.
Học bổng Chuyên gia toàn cầu của Trường Đại học FPT được trao cho các thí sinh đạt giải Nhất, Nhì, Ba trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia khi đăng ký học ngành Công nghệ thông tin, bao gồm 100% học phí toàn khóa khi theo học tại trường, hỗ trợ tiền sinh hoạt và mở ra cơ hội việc làm tại các cường quốc về công nghệ cho sinh viên sau khi tốt nghiệp.
Để giúp người dùng tối ưu hóa thời gian và tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ, Gemini sẽ là một công cụ đắc lực, hỗ trợ bạn từ việc quản lý ngân sách mua sắm đến kết nối với gia đình và bạn bè một cách dễ dàng và hiệu quả, giúp bạn đón Tết Ất Tỵ nhẹ tênh.
Từ 0h 23.01 đến 08.02, khách hàng đã có thể đặt trước các siêu phẩm mới nhất của Samsung tại hệ thống Di Động Việt để sở hữu sớm nhất. Ngoài giá hấp dẫn, khách hàng còn được tặng loa, máy massage, ưu đãi giảm trực tiếp… chỉ áp dụng riêng trong giai đoạn đặt hàng sớm.
Canon vừa công bố một ứng dụng phát trực tiếp giúp người dùng kết nối không dây và chuyển đổi giữa các nguồn cấp dữ liệu video từ ba thiết bị di động.
Năm 2007, khi chiếc iPhone đầu tiên của Apple ra mắt, nhiều người đã không thể ngờ rằng sự kiện này sẽ làm thay đổi hoàn toàn ngành công nghiệp điện thoại di động.