Cuối tháng 10, Google đã cập nhật dòng Chromebook của họ và bắt đầu tích cực quảng cáo cho những sản phẩm mới hợp tác cùng Samsung. Với một mức giá hấp dẫn và đặc biệt là việc sử dụng các ứng dụng web, Chromebook hay cụ thể là Chrome OS đang ngày càng đóng một vai trò quan trọng hơn cho tương lai của người khổng lồ tìm kiếm.
Trải nghiệm trên nền web Hiện tại, chúng ta mới bắt đầu những bước đi đầu tiên vào thế giới của HTML hay các ứng dụng quan trọng dựa trên trình duyệt. Rất nhiều cuộc tranh luận đã diễn ra về việc có hay không một tương lai mà tất cả máy tính hoạt động thông qua trình duyệt chứ không phải qua các phần mềm có sẵn/cài đặt thêm. Thay cho việc tải về và cài đặt phần mềm, ứng dụng trên PC, smartphone, tablet, smartTV thì chúng ta sẽ sử dụng các ứng dụng web. Nếu điều đó xảy ra, người dùng sẽ không còn cần quan tâm đến “cài đặt” mà chỉ “truy cập” chúng, đòi hỏi một kết nối thường trực đến internet. Vậy tại sao bạn muốn sử dụng một phần mềm mà không thể hoạt động đầy đủ nếu thiếu một kết nối mạng? Tuy nhiên nếu suy nghĩ một chút về những tác vụ chúng ta thực hiện hàng ngày trên máy tính thì bạn sẽ thấy phần lớn chúng yêu cầu kết nối: email, Facebook, lướt web, tìm kiếm, tải về, gửi ảnh, xem
video… có thể chiếm 90% những gì được làm trên máy tính.
Nói một cách công bằng, đó là một trải nghiệm lai mà trong đó người dùng tận dụng lợi thế của nội dung nền web cho các ứng dụng cục bộ để đảm bảo hoạt động trôi chảy toàn thời gian. Bằng việc mở rộng phương pháp, tốc độ kết nối mạng, người dùng đang có cơ hội tận hưởng nhiều lợi ích hơn từ Internet. Đó chính là nơi mà Chromebook hay chính xác hơn là Chrome OS phát huy hết khả năng của mình.
Cạnh tranh bằng hiệu năng và mức giá Cùng với Asus và Samsung, Google đa khai sinh ra một dòng sản phẩm riêng để chạy Chrome OS mang tên Chromebook. Tiêu biểu trong số đó như chiếc Chromebook Samsung Series 5 (550) có giá lên tới 450 USD cho chip Intel Celeron 867, RAM 4 GB, ổ SSD 16 GB, màn hình chỉ 12,1 inch. Với một cấu hình không có nhiều khác biệt so với các sản phẩm máy tính khác, sự khác biệt của Chromebook chính là việc nó sử dụng duy nhất Chrome OS. Nếu chỉ nhìn vào các thông số trên, bạn sẽ nghĩ đến một chiếc máy chậm chạp nhưng thực tế đây lại là một trong những chiếc máy khởi động nhanh nhất hiện nay (mất khoảng 7 giây quay lại từ chế độ ngủ đông). Hệ điều hành Chrome OS sử dụng một lớp mỏng của Ubuntu làm nền cho trình duyệt Chrome và trong phiên bản mới nhất nó đã hỗ trợ hoạt động ngoại tuyết cho một số ứng dụng như Gmail hay Google Docs dù có một số giới hạn. Cho dù không am hiểu những dòng lệnh thì bất cứ ai, kể cả ông bà hay cha mẹ bạn vẫn có thể sử dụng Chrome OS ngay từ bây giờ cho các hoạt động thường ngày như viết tài liệu bằng Google Docs, soạn thư với Gmail, chat và gọi video với Gtalk, quản lý chia sẻ ảnh nhờ Picasa, quản lý chi tiêu bằng QuickBooks Online và rất nhiều ứng dụng khác trên cửa hàng của Google. Chromebook hoạt động không cần các bản vá phần mềm, các chương trình diệt vi rút hay mất công dọn sạch máy sau một thời gian sử dụng – người dùng sẽ không cần bảo trì máy bởi đó là việc của Google. Bộ nhớ 16 GB không phải là một điểm trừ khi mà tất cả dữ liệu của bạn được lưu trữ và truy cập thông qua các máy chủ của Google. Sẽ không có các đĩa CD, các tập tin EXE và thực tế Chromebook cũng không được trang bị ổ đĩa CD.
Chiếc Chromebook gần đây nhất cũng được sản xuất bởi Samsung nhưng có giá chỉ 250 USD và dùng chip ARM – được coi là mối đe dọa cho Microsoft lẫn Apple cũng như không được hoan nghênh từ Intel và AMD. Sản phẩm Series 3 mới sử dụng con chip Exynos 5 dựa trên kiến trúc ARM A15 dành cho điện thoại thông minh cao cấp và không có quạt cho thấy Chrome OS sẽ nhẹ hơn hoặc hiệu quả hơn hệ điều hành của Microsoft hay Apple. Mức giá thấp của chiếc Chromebook này đặc biệt hấp dẫn khi xét trong lĩnh vực giáo dục (cùng với Chromebox) hay cả cho các
doanh nghiệp theo miêu tả của Google nhằm hỗ trợ tốt cho việc quản lý và lưu trữ tập trung.
Tương lai dần sáng Tầm nhìn của Google cho Chrome OS cũng tương tư như đã mô tả ở trên, nghĩa là mọi thứ chúng ta làm đều xảy ra trên một “trình duyệt”. Điều này phụ thuộc nhiều vào các phiên bản tương lai của HTML hay Javascript mà sẽ đáp ứng được mức độ phức tạp của các phần mềm hiện nay. Với HTML5, hiện có rất nhiều ví dụ trên mạng cho thấy tiềm năng của ngôn ngữ này như MugTug. Truy cập vào địa chỉ http://mugtug.com/darkroom/ và bạn sẽ có một
ứng dụng chỉnh sửa ảnh giàu tính năng và chạy hoàn toàn trên trình duyệt. Google cũng có những bước đi tiếp theo khi công bố rằng trình duyệt Chrome (đại diện cho Chrome OS) sẽ hỗ trợ thử nghiệm C/C++ – ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất để viết phần mềm truyền thống cho máy tính. Ngoài ra cũng phải kể đến việc hiện nay các nhà phát triển đang phát triển đồng thời một phiên bản ứng dụng cho iOS, Android và cả ứng dụng web nền HTML5. Họ cho rằng làm như thế sẽ giúp tiết kiệm chi phí và sẵn sàng đón đầu các xu thế mới như các cửa hàng ứng dụng nền web đang được nhiều công ty lớn đẩy mạnh phát triển như Facebook hay Mozilla.
Về phần Android, nền tảng này phù hợp với mô hình của một hệ điều hành cần các ứng dụng được tải về và cài đặt cũng như tập trung cho các thiết bị di động thay cho các mẫu PC truyền thống. Nhưng trong tương lai, những chiếc điện thoại, máy tính bảng và máy tính chạy Chrome OS sẽ có một vị trí xứng đáng hơn. Một phần lý do của việc nâng cao vị thế của Chrome OS là việc Android hiện nay dính vào quá nhiều vụ kiện tụng liên quan đến bằng sáng chế cũng như những chi phí liên quan đến phần cứng, phần mềm lẫn dịch vụ. Nếu coi Android là một trò chơi ngắn hạn của Google thì Chrome OS mang đến một cơ hội dài hơi hơn cho các đối tác của họ. Điều cần quan tâm hiện nay là quá trình tiến hóa của trình duyệt Chrome trên Chromebook để tận dụng lợi thế của phần cứng như camera, micro hay GPU.
Cho đến nay, Chrome OS hay Chromebook vẫn chưa tạo được ảnh hưởng lớn trên thị trường máy tính cá nhân do hạn chế về ứng dụng và đòi hỏi kết nối thường xuyên. Như vậy cho dù đại diện cho một hướng đi của tương lai thì Google vẫn cần phải cố gắng nhiều hơn nữa để đưa Chrome OS vào cuộc sống, vượt qua những định kiến, thúc đẩy quyết định chuyển đổi nơi người dùng.
Anh Tuấn
Tin học & Đời sống 167 – Tháng 11.2012
