Máy ảnh trên điện thoại đang trở thành tính năng chính để cạnh tranh trên những điện thoại mới ra mắt, đặc biệt là dòng cao cấp. Người dùng khi mua điện thoại cũng chủ yếu chọn chụp ảnh đẹp làm tiêu chí đầu tiên. Các chuyên gia công nghệ và nhiếp ảnh gia giờ đây cũng đã công nhận chất lượng hình ảnh của điện thoại đang tiệm cận với những máy ảnh cao cấp truyền thống.

Máy ảnh tốt nhất là máy ảnh luôn ở trên tay bạn

Chân lý này luôn đúng với điện thoại, khi mà thiết bị này đã trở thành một phần không thể thiếu của nhịp sống hiện đại, mọi người đều có điện thoại bên mình. Quan trọng là điện thoại trong thời gian ngắn được cải tiến để mang lại chất lượng ngày càng cao và vượt qua những giới hạn vốn đã tồn tại trước nay.

Cùng với sự phát triển của công nghệ, đặc biệt là việc tích hợp AI và các thuật toán vào máy ảnh trên điện thoại đã giúp thao tác chụp ảnh dễ dàng và thân thiện với người dùng, kể cả những người không có kinh nghiệm chụp ảnh vẫn có thể chụp được các bức ảnh đẹp. So với một chiếc máy ảnh truyền thống, việc chụp được một bức ảnh đẹp tương đối phức tạp với đa số người dùng, trong khi điện thoại chỉ đơn giản nhấn chụp, mọi thứ đã có phần mềm AI xử lý. Việc trang bị các tính năng thông minh giúp điện thoại có những lợi thế mà máy ảnh không thể có, như các bức ảnh có thể xử lý nhanh, lưu trữ và chia sẻ nhanh chóng…

Giới hạn của điện thoại đang được gỡ bỏ

Việc ngày càng nhiều người sử dụng điện thoại để chụp ảnh đã giúp tính năng này trở nên quan trọng. Sau các cuộc đua về cấu hình, thiết kế, tính năng… thì nay các điện thoại cạnh tranh nhau ở tính năng quay video, nhờ đó các giới hạn trên điện thoại đang được gỡ bỏ.

Kích thước cảm biến vốn là giới hạn lớn nhất mà điện thoại phải vượt qua để chất lượng hình ảnh có thể cạnh tranh với máy ảnh. Với độ phân giải ảnh ngày càng lớn đòi hỏi kích thước cảm biến cũng phải tăng theo. Cảm biến lớn để thu được nhiều ánh sáng hơn, độ tương phản động lớn và ít nhiễu hơn khi chụp ảnh thiếu sáng. Nếu để ý các điện thoại sử dụng cảm biến lớn 50MP, 108MP luôn đề xuất độ phân giải tối ưu 16MP, 20MP để có chất lượng hình ảnh tốt nhất.

Bảng so sánh kích thước cảm biến

Có thể nói, OPPO là một trong những hãng tiên phong cải tiến chất lượng camera để thành ưu thế cạnh tranh. Từ điện thoại Find 5, OPPO đã thu hút được sự chú ý của người dùng bởi chất lượng hình ảnh từ camera dù không được trang bị ống kính “hàng hiệu” hay công nghệ hình ảnh độc quyền nhưng vẫn chụp được các bức ảnh chất lượng không thua kém các điện thoại cao cấp được giới thiệu cùng thời điểm. Huawei P40 series được cho là sản phẩm có cảm biến lớn nhất trong thế giới điện thoại hiện nay với kích thước 1/1.28 inch tiệm cận, cảm biến 1 inch trên máy ảnh. Dù vậy, đây vẫn chưa phải là điện thoại có cảm biến lớn nhất, Nokia 808 PureView trước kia có cảm biến tới 1/1.2 inch.

Năm 2015, Panasonic cũng giới thiệu chiếc điện thoại CM1 được trang bị cảm biến 1 inch sử dụng ống kính Leica nhưng không thành công bởi ngoại hình không khác nhiều với máy ảnh và kích thước quá to. Thời điểm 2015 thuật toán trên điện thoại vẫn chưa mạnh nên Panasonic CM1 vẫn chưa thể phát huy thế mạnh của cảm biến lớn trên điện thoại.

Ngoài kích thước cảm biến thì chất lượng ống kính đã được cải thiện đáng kể. Nokia là hãng điện thoại đầu tiên kết hợp với Carl Zeiss, tiếp sau đó là Sony cũng sử dụng ống kính Carl Zeiss trên điện thoại của hãng. Mới nhất là Huawei kết hợp với hãng máy ảnh Leica để chuẩn hóa hình ảnh trên điện thoại hãng như một bảo chứng về chất lượng hình ảnh của dòng điện thoại P Series. Các hãng điện thoại còn lại như Samsung, OPPO, Xioami, LG… dù không có liên kết với các hãng máy ảnh nhưng không ngừng nỗ lực cải tiến chất lượng hình ảnh theo cách riêng đủ để cạnh tranh với những đối thủ khác.

Nếu so với các máy ảnh compact phổ thông, rõ ràng điện thoại đã vượt qua khá xa với kích thước cảm biến lớn hơn, ống kính chất lượng cùng sự hỗ trợ của AI, HĐH và sự thân thiện khi sử dụng. Kích thước cảm biến của điện thoại đã tiệm cận với các máy ảnh sử dụng cảm biến 1 inch trung và cao cấp, tương lai nhiều khả năng giới hạn vật lý trên điện thoại có thể được loại bỏ bởi sự cải tiến thuật toán hoặc các công nghệ mới.

Tính năng zoom là ví dụ dễ nhận thấy nhất về việc thuật toán có thể giúp phần cứng phá bỏ giới hạn vật lý. Cách đây vài năm Apple lần đầu tiên giới thiệu điện thoại 2 camera có khả năng zoom quang 2x hỗ trợ các thuật toán chụp chân dung mở ra một cuộc đua mới cho các hãng điện thoại. Các điện thoại mới nhất của OPPO, Huawei, Samsung… đã được hỗ trợ zoom quang 2x,3x, 5x kết hợp với thuật toán mở rộng lên đến 10x với chất lượng hình ảnh không suy giảm nhiều.

Sự thân thiện của việc chụp ảnh với AI và các chế độ được tối ưu sẵn giúp người sử dụng không cần kinh nghiệm cũng có thể chụp được các bức ảnh đẹp. Lấy ví dụ về tính năng chụp chân dung và chụp ảnh đêm, nếu chụp bằng máy ảnh người dùng phải có ống kính phù hợp, kinh nghiệm và kỹ thuật mới có thể chụp được. Với điện thoại chỉ cần chọn chế độ và chụp, việc còn lại thuật toán sẽ xử lý. Nhiều trường hợp các bức ảnh của điện thoại gây ấn tượng với các nhiếp ảnh gia nhiều kinh nghiệm.

Sẽ tiếp tục cải tiến để tranh tài

Ống kính điện thoại thiết kế lại để có được zoom lớn

Các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp trong nhiều trường hợp phải vất vả để biết được bức ảnh nào được chụp bằng điện thoại, bức ảnh nào chụp bằng máy ảnh. Nhiều thử nghiệm phân biệt đâu là bức ảnh được chụp bằng điện thoại hoặc máy ảnh, nhiều nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp đã cho rằng bức ảnh được chụp bằng điện thoại được chụp bằng máy ảnh fullframe. Bởi ảnh chụp bằng điện thoại có nhiều chi tiết hơn, ít nhiễu và màu sắc đẹp hơn.

Các điện thoại đang khắc phục các điểm yếu cố hữu đầu tiên là việc khử nhiễu bởi giới hạn vật lý cảm biến quá nhỏ trong khi vẫn phải mang độ phân giải gần như gấp đôi máy ảnh có kích thước cảm biến lớn hơn nhiều lần trong khi độ phân giải khiêm tốn hơn rất nhiều. Ống kính và chất lượng ống kính khi zoom vẫn cần được cải tiến như độ méo của ảnh, xóa phông… dù AI vẫn đang làm khá tốt việc này nhưng vẫn chưa thể so với ống kính của máy ảnh.

Cùng với hiệu năng xử lý của điện thoại tăng theo từng năm, chất lượng ảnh cũng sẽ tăng theo tương ứng. Bởi để có thể chụp một bức ảnh theo các kỹ thuật của các nhiếp ảnh gia, các thuật toán trên điện thoại đòi hỏi hiệu năng xử lớn. Nếu cách đây vài năm, tính năng chụp ảnh đêm, xóa phông, chồng ảnh chỉ có thể tìm thấy trên các điện thoại cao cấp thì nay những điện thoại tầm trung đã có hiệu năng xử lý đủ mạnh để chạy các thuật toán tối ưu ảnh. Cuối năm 2019, các diễn đàn ảnh lớn đã có sự tranh luận liệu điện thoại đã vượt qua được các máy ảnh cao cấp cảm biến 1 inch chưa? Đa phần ý kiến đồng ý với quan điểm cùng kích thước cảm biến với công nghệ tương đương thì cảm biến lớn hơn sẽ có chất lượng ảnh tốt hơn. Chất lượng ống kính vẫn quyết định khá lớn chất lượng hình ảnh và máy ảnh vẫn đang có lợi thế. Nhiều điện thoại có cảm biến lớn như S20 Ultra vẫn sử dụng ống kính nhựa riêng tiêu cự cố định.

Để giải quyết vấn đề zoom, các hãng điện thoại đang nhồi nhét rất nhiều máy ảnh với các tiêu cự khác nhau vào điện thoại, nhưng sử dụng các cảm biến chất lượng khác nhau để tối ưu chi phí. Vì vậy, chất lượng ảnh ở các tiêu cự khác nhau cũng khác nhau. Các hãng điện thoại chỉ có thể so sánh chất lượng hình ảnh trên cảm biến chính trên máy, các cảm biến khác chất lượng vẫn chưa thể so được với máy ảnh nên khả năng zoom hiện tại vẫn cần được cải thiện. Apple sử dụng cùng một loại cảm biến trên tất cả các tiêu cự nên có chất lượng khá tương đồng ở các tiêu cự khác nhau. Điều mà các hãng Android phải tối ưu chi phí nên vẫn chưa thể làm được.

Chụp bằng điện thoại

Chụp bằng máy ảnh Sony Alpha A7rll

Cẩm An

Máy ảnh trên điện thoại đang trở thành tính năng chính để cạnh tranh trên những điện thoại mới ra mắt, đặc biệt là dòng cao cấp. Người dùng khi mua điện thoại cũng chủ yếu chọn chụp ảnh đẹp làm tiêu chí đầu tiên. Các chuyên gia công nghệ và nhiếp ảnh gia giờ đây cũng đã công nhận chất lượng hình ảnh của điện thoại đang tiệm cận với những máy ảnh cao cấp truyền thống.

Máy ảnh tốt nhất là máy ảnh luôn ở trên tay bạn

Chân lý này luôn đúng với điện thoại, khi mà thiết bị này đã trở thành một phần không thể thiếu của nhịp sống hiện đại, mọi người đều có điện thoại bên mình. Quan trọng là điện thoại trong thời gian ngắn được cải tiến để mang lại chất lượng ngày càng cao và vượt qua những giới hạn vốn đã tồn tại trước nay.

Cùng với sự phát triển của công nghệ, đặc biệt là việc tích hợp AI và các thuật toán vào máy ảnh trên điện thoại đã giúp thao tác chụp ảnh dễ dàng và thân thiện với người dùng, kể cả những người không có kinh nghiệm chụp ảnh vẫn có thể chụp được các bức ảnh đẹp. So với một chiếc máy ảnh truyền thống, việc chụp được một bức ảnh đẹp tương đối phức tạp với đa số người dùng, trong khi điện thoại chỉ đơn giản nhấn chụp, mọi thứ đã có phần mềm AI xử lý. Việc trang bị các tính năng thông minh giúp điện thoại có những lợi thế mà máy ảnh không thể có, như các bức ảnh có thể xử lý nhanh, lưu trữ và chia sẻ nhanh chóng…

Giới hạn của điện thoại đang được gỡ bỏ

Việc ngày càng nhiều người sử dụng điện thoại để chụp ảnh đã giúp tính năng này trở nên quan trọng. Sau các cuộc đua về cấu hình, thiết kế, tính năng… thì nay các điện thoại cạnh tranh nhau ở tính năng quay video, nhờ đó các giới hạn trên điện thoại đang được gỡ bỏ.

Kích thước cảm biến vốn là giới hạn lớn nhất mà điện thoại phải vượt qua để chất lượng hình ảnh có thể cạnh tranh với máy ảnh. Với độ phân giải ảnh ngày càng lớn đòi hỏi kích thước cảm biến cũng phải tăng theo. Cảm biến lớn để thu được nhiều ánh sáng hơn, độ tương phản động lớn và ít nhiễu hơn khi chụp ảnh thiếu sáng. Nếu để ý các điện thoại sử dụng cảm biến lớn 50MP, 108MP luôn đề xuất độ phân giải tối ưu 16MP, 20MP để có chất lượng hình ảnh tốt nhất.

Bảng so sánh kích thước cảm biến

Có thể nói, OPPO là một trong những hãng tiên phong cải tiến chất lượng camera để thành ưu thế cạnh tranh. Từ điện thoại Find 5, OPPO đã thu hút được sự chú ý của người dùng bởi chất lượng hình ảnh từ camera dù không được trang bị ống kính “hàng hiệu” hay công nghệ hình ảnh độc quyền nhưng vẫn chụp được các bức ảnh chất lượng không thua kém các điện thoại cao cấp được giới thiệu cùng thời điểm. Huawei P40 series được cho là sản phẩm có cảm biến lớn nhất trong thế giới điện thoại hiện nay với kích thước 1/1.28 inch tiệm cận, cảm biến 1 inch trên máy ảnh. Dù vậy, đây vẫn chưa phải là điện thoại có cảm biến lớn nhất, Nokia 808 PureView trước kia có cảm biến tới 1/1.2 inch.

Năm 2015, Panasonic cũng giới thiệu chiếc điện thoại CM1 được trang bị cảm biến 1 inch sử dụng ống kính Leica nhưng không thành công bởi ngoại hình không khác nhiều với máy ảnh và kích thước quá to. Thời điểm 2015 thuật toán trên điện thoại vẫn chưa mạnh nên Panasonic CM1 vẫn chưa thể phát huy thế mạnh của cảm biến lớn trên điện thoại.

Ngoài kích thước cảm biến thì chất lượng ống kính đã được cải thiện đáng kể. Nokia là hãng điện thoại đầu tiên kết hợp với Carl Zeiss, tiếp sau đó là Sony cũng sử dụng ống kính Carl Zeiss trên điện thoại của hãng. Mới nhất là Huawei kết hợp với hãng máy ảnh Leica để chuẩn hóa hình ảnh trên điện thoại hãng như một bảo chứng về chất lượng hình ảnh của dòng điện thoại P Series. Các hãng điện thoại còn lại như Samsung, OPPO, Xioami, LG… dù không có liên kết với các hãng máy ảnh nhưng không ngừng nỗ lực cải tiến chất lượng hình ảnh theo cách riêng đủ để cạnh tranh với những đối thủ khác.

Nếu so với các máy ảnh compact phổ thông, rõ ràng điện thoại đã vượt qua khá xa với kích thước cảm biến lớn hơn, ống kính chất lượng cùng sự hỗ trợ của AI, HĐH và sự thân thiện khi sử dụng. Kích thước cảm biến của điện thoại đã tiệm cận với các máy ảnh sử dụng cảm biến 1 inch trung và cao cấp, tương lai nhiều khả năng giới hạn vật lý trên điện thoại có thể được loại bỏ bởi sự cải tiến thuật toán hoặc các công nghệ mới.

Tính năng zoom là ví dụ dễ nhận thấy nhất về việc thuật toán có thể giúp phần cứng phá bỏ giới hạn vật lý. Cách đây vài năm Apple lần đầu tiên giới thiệu điện thoại 2 camera có khả năng zoom quang 2x hỗ trợ các thuật toán chụp chân dung mở ra một cuộc đua mới cho các hãng điện thoại. Các điện thoại mới nhất của OPPO, Huawei, Samsung… đã được hỗ trợ zoom quang 2x,3x, 5x kết hợp với thuật toán mở rộng lên đến 10x với chất lượng hình ảnh không suy giảm nhiều.

Sự thân thiện của việc chụp ảnh với AI và các chế độ được tối ưu sẵn giúp người sử dụng không cần kinh nghiệm cũng có thể chụp được các bức ảnh đẹp. Lấy ví dụ về tính năng chụp chân dung và chụp ảnh đêm, nếu chụp bằng máy ảnh người dùng phải có ống kính phù hợp, kinh nghiệm và kỹ thuật mới có thể chụp được. Với điện thoại chỉ cần chọn chế độ và chụp, việc còn lại thuật toán sẽ xử lý. Nhiều trường hợp các bức ảnh của điện thoại gây ấn tượng với các nhiếp ảnh gia nhiều kinh nghiệm.

Sẽ tiếp tục cải tiến để tranh tài

Ống kính điện thoại thiết kế lại để có được zoom lớn

Các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp trong nhiều trường hợp phải vất vả để biết được bức ảnh nào được chụp bằng điện thoại, bức ảnh nào chụp bằng máy ảnh. Nhiều thử nghiệm phân biệt đâu là bức ảnh được chụp bằng điện thoại hoặc máy ảnh, nhiều nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp đã cho rằng bức ảnh được chụp bằng điện thoại được chụp bằng máy ảnh fullframe. Bởi ảnh chụp bằng điện thoại có nhiều chi tiết hơn, ít nhiễu và màu sắc đẹp hơn.

Các điện thoại đang khắc phục các điểm yếu cố hữu đầu tiên là việc khử nhiễu bởi giới hạn vật lý cảm biến quá nhỏ trong khi vẫn phải mang độ phân giải gần như gấp đôi máy ảnh có kích thước cảm biến lớn hơn nhiều lần trong khi độ phân giải khiêm tốn hơn rất nhiều. Ống kính và chất lượng ống kính khi zoom vẫn cần được cải tiến như độ méo của ảnh, xóa phông… dù AI vẫn đang làm khá tốt việc này nhưng vẫn chưa thể so với ống kính của máy ảnh.

Cùng với hiệu năng xử lý của điện thoại tăng theo từng năm, chất lượng ảnh cũng sẽ tăng theo tương ứng. Bởi để có thể chụp một bức ảnh theo các kỹ thuật của các nhiếp ảnh gia, các thuật toán trên điện thoại đòi hỏi hiệu năng xử lớn. Nếu cách đây vài năm, tính năng chụp ảnh đêm, xóa phông, chồng ảnh chỉ có thể tìm thấy trên các điện thoại cao cấp thì nay những điện thoại tầm trung đã có hiệu năng xử lý đủ mạnh để chạy các thuật toán tối ưu ảnh. Cuối năm 2019, các diễn đàn ảnh lớn đã có sự tranh luận liệu điện thoại đã vượt qua được các máy ảnh cao cấp cảm biến 1 inch chưa? Đa phần ý kiến đồng ý với quan điểm cùng kích thước cảm biến với công nghệ tương đương thì cảm biến lớn hơn sẽ có chất lượng ảnh tốt hơn. Chất lượng ống kính vẫn quyết định khá lớn chất lượng hình ảnh và máy ảnh vẫn đang có lợi thế. Nhiều điện thoại có cảm biến lớn như S20 Ultra vẫn sử dụng ống kính nhựa riêng tiêu cự cố định.

Để giải quyết vấn đề zoom, các hãng điện thoại đang nhồi nhét rất nhiều máy ảnh với các tiêu cự khác nhau vào điện thoại, nhưng sử dụng các cảm biến chất lượng khác nhau để tối ưu chi phí. Vì vậy, chất lượng ảnh ở các tiêu cự khác nhau cũng khác nhau. Các hãng điện thoại chỉ có thể so sánh chất lượng hình ảnh trên cảm biến chính trên máy, các cảm biến khác chất lượng vẫn chưa thể so được với máy ảnh nên khả năng zoom hiện tại vẫn cần được cải thiện. Apple sử dụng cùng một loại cảm biến trên tất cả các tiêu cự nên có chất lượng khá tương đồng ở các tiêu cự khác nhau. Điều mà các hãng Android phải tối ưu chi phí nên vẫn chưa thể làm được.

Chụp bằng điện thoại

Chụp bằng máy ảnh Sony Alpha A7rll

Cẩm An