Quạt điều hoà: hại nhiều hơn lợi

Quạt điều hoà được cho là sản phẩm thay thế hoàn hảo của quạt phổ thông và máy điều hoà. Tuy nhiên thực tế, quạt điều hoà vẫn rất hạn chế về công năng sử dụng, đặc biệt là có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ, làm hư hỏng thiết bị điện tử trong nhà.

Vài năm trước, quạt phun sương đã tạo ra cơn sốt tưởng như có thể thay thế hoàn toàn được quạt truyền thống. Nhưng chỉ một thời gian ngắn dòng sản phẩm này bộc lộ các khuyết điểm như hơi ẩm quá cao, tụ nước, gây hại cho sức khoẻ lẫn các thiết bị điện tử trong gia đình. Quạt điều hoà nhanh chóng nhập cuộc thị trường với tham vọng khắc phục các khuyết điểm của quạt phun sương khi nguyên lý hoạt động tương tự nhưng tối ưu hơn và được bổ sung các tính năng như lọc không khí, diệt khuẩn, tiết kiệm điện, giảm nhanh đến 15 độ… Tuy nhiên, những dòng sản phẩm này có vẻ không tốt như quảng bá và quan trọng hơn là không thích hợp lắm với điều kiện khí hậu, nguồn nước ở Việt Nam.

Giá cao, hiệu quả không cao

Về mặt kỹ thuật và cơ chế hoạt động của quạt điều hoà khá đơn giản, không khí nóng được hút qua một tấm lưới lọc, đi qua làn nước bốc hơi để làm mát luồng không khí. Với cơ chế hoạt động đơn giản như thế nên quạt điều hoà không thể giảm được 15 độ như quảng cáo của một vài sản phẩm đang được bán trên thị trường. Ngoài ra, quạt điều hoà chỉ phát huy tối đa hiệu quả với thời tiết nóng và khô, trong khi đó khí hậu ở Việt Nam khá ẩm, dẫn đến hiệu quả làm mát của quạt điều hoà không khác với quạt thông thường nhưng giá lại cao hơn nhiều lần.

Nguyên lý làm mát của quạt điều hòa

Tính năng quan trọng được nhắc đến nhiều của quạt điều hòa là khả năng lọc không khí và diệt khuẩn bằng ion vẫn chưa rõ ràng. Bởi để tạo được một lượng ion đủ lớn cần điện áp, nhưng quạt điều hoà vốn có điện áp khá nhỏ nên dù có tạo được ion thì cũng không đủ để lọc sạch không khí và diệt khuẩn như quảng cáo. Một số quạt điều hoà hoạt động khá ồn, đặc biệt vào buổi tối và trong không gian kín.

Nguy cơ về sức khoẻ

Cũng giống với quạt phun sương, quạt điều hoà được quảng cáo có khả năng bổ sung hơi nước và làm sạch không khí có lợi cho sức khoẻ người sử dụng. Nhưng trên thực tế thì những nguy hại về sức khoẻ của quạt phun sương vẫn tồn tại đầy đủ trên quạt điều hoà.

Nguyên lý hoạt động của quạt điều hoà là làm ẩm không khí trong khi độ ẩm không khí tại Việt Nam vốn khá cao trong mùa hè nóng bức. Và như đã biết, khi độ ẩm không khí lên đến hơn 60% chính là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn nấm mốc phát triển.

Về khả năng lọc và làm sạch không khí của quạt điều hoà, anh Quân, kỹ thuật viên của một cửa hàng điện lạnh ở Quận 5, TP.HCM chia sẻ: “Không rõ khả năng lọc không khí và khử vi khuẩn của quạt điều hoà có đúng như quảng cáo không, vì tôi luôn thấy các tấm lọc bên trong máy bị mốc khi phải tháo máy ra sửa chữa”. Anh Quân khuyên người dùng nên thường xuyên vệ sinh tấm lọc của máy và sử dụng nguồn nước sạch. Riêng anh chỉ sử dụng quạt truyền thống và nói không với quạt điều hoà.

Trẻ em có hệ miễn dịch kém, đặc biệt là trẻ bị hen suyển và dị ứng, là đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất trong gia đình nếu không khí trong nhà không an toàn. Khi không khí quá ẩm người trong nhà thường xuyên bị các vấn đề về hô hấp và da.  

Gây hại cho thiết bị gia dụng

Anh Long Hồ, kỹ sư điện tử lâu năm chuyên sửa các thiết bị điện tử trên đường Nguyễn Kim, Q.10, TP.HCM cũng cho hay: “Trước đây chỉ có mùa mưa cửa hàng mới nhận nhiều tivi và amply bị hỏng. Nguyên nhân là tụ điện rỉ sét bởi không khí ẩm. Gần đây mùa nóng cửa hàng cũng nhận số lượng thiết bị hỏng do ẩm tăng đột biến. Theo tìm hiểu thì hầu hết khách hàng có sử dụng quạt điều hoà và tôi nghĩ đó là nguyên nhân”. Anh nói thêm – “Các thiết bị điện tử ít dùng dễ bị hỏng do độ ẩm của không khí cao. Nên bật tivi, amply 30 phút mỗi ngày để làm nóng thiết bị tránh bị ẩm quá lâu dẫn đến hư hỏng”.

Chị Tiên, chủ quán của quán café Q.3, cư xá Đô Thành chia sẻ “Để tiết kiệm điện, trước đây quán có sử dụng quạt điều hoà thay cho máy điều hoà. Máy không lạnh như quảng cáo, sau hơn 1 tháng sử dụng, ghế sofa và các ghế có có bọc da trong quán gặp tình trạng bị mốc. Hỏi mới biết do không khí quá ẩm nên quán không sử dụng quạt điều hoà nữa”.

Sử dụng đúng cách để phá huy hiệu quả làm mát của quạt

Quạt điều hoà chỉ nên sử dụng để làm mát những khu vực thông thoáng trong nhà có khả năng lưu thông không khí cao. Quạt đặt biệt phát huy khi khả năng làm mát trong các không gian ngoài trời như sân vườn, gió bổ sung độ ẩm sẽ tạo cảm giác dễ chịu cho người sử dụng.

Người dùng dễ bị dị ứng hoặc có vấn đề về đường hô hấp hạn chế sử dụng quạt điều hoà để giữ sức khoẻ.