Báo cáo được thực hiện dựa trên việc phân tích kết quả của cuộc khảo sát độc lập vào nửa cuối năm 2018 với hơn 200 chuyên gia nhân sự hiện đang giữ các vị trí quản lý trở lên tại các tập đoàn và các công ty có thương hiệu hàng đầu tại Việt Nam.

Khi được hỏi về các nhân tố khoa học, công nghệ nào sẽ thay đổi thị trường lao động trong 5 năm tới thì robot hóa và tự động hóa được dự đoán sẽ có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến thị trường với 59% ý kiến đồng ý của các chuyên gia nhân sự.

Báo cáo cũng cho biết, lĩnh vực công nghệ thông tin gồm sự phát triển của “mạng di động, công nghệ điện toán đám mây” và “năng lực xử lí của máy tính và dữ liệu lớn” cũng được dự đoán sẽ gây thay đổi thị trường lao động với lần lượt 57% và 54% ý kiến đồng tình.

Các chuyên gia nhân sự nhận định, thị trường lao động cũng sẽ bị thay đổi bởi những yếu tố kinh tế - xã hội liên quan đến đặc thù công việc và cấu trúc lao động. Theo đó, "sự thay đổi bản chất công việc và công việc linh hoạt" với 66% ý kiến đồng ý của chuyên gia tuyển dụng. Theo sau lần lượt là “sự phát triển của tầng lớp lao động tri thức cao” chiếm 55% ý kiến; và “sự phát triển của nguồn nhân lực trẻ” chiếm 54%.

Đáng chú ý, 40% chuyên gia cho rằng “nhu cầu về bảo mật thông tin cá nhân” và “nhận thức về trách nhiệm với môi trường” sẽ có sự ảnh hưởng nhất định đến nhu cầu tuyển dụng của thị trường lao động. Dù có tỉ lệ thấp hơn nhưng “quyền lực và sự tác động của phụ nữ đến nền kinh tế” cũng chiếm đến 25% ý kiến đồng tình.

Nhóm ngành kỹ sư và kỹ thuật cao có triển vọng phát triển mạnh nhất trong vòng 5 năm tới. Khi được hỏi nhóm công việc nào sẽ có sự tăng trưởng nhu cầu sử dụng lao động trong tương lai, “nhóm ngành kỹ sư và kỹ thuật cao” nhận đến 90% ý kiến đồng tình. Tương tự, 89% ý kiến cho rằng “nhóm ngành máy tính và công nghệ” sẽ phát triển mạnh. “Nhóm ngành nghệ thuật, thiết kế, giải trí, thể thao và truyền thông” có triển vọng phát triển với 62% sự đồng tình.

Nhận định về nhóm công việc có khả năng giảm sút về nhu cầu tuyển dụng, 42% ý kiến cho rằng đó sẽ là nhóm nghề có tính chất lặp lại như “hành chính và thư ký”, mặc dù ngành nghề này đang nằm ở top 3 có nhu cầu tuyển dụng cao nhất năm 2018 (theo báo cáo phát hành vào tháng 11 của VietnamWorks), nhưng trong 5 năm tới ngành nghề này được dự đoán sẽ gặp phải sự sụt giảm vì có thể bị thay thế bởi máy móc.

87% ý kiến cho rằng người lao động cần trang bị “kỹ năng học hỏi tích cực” để có thể đáp ứng được những thay đổi từ thị trường. Theo sau đó là “kiến thức về công nghệ thông tin và truyền thông”, cũng như “kỹ năng quản lý bản thân và người khác” đều nhận 77% ý kiến đồng tình. Những kỹ năng liên quan đến giao tiếp như lắng nghe và thấu hiểu, diễn đạt, phản biện không còn được ưu tiên hàng đầu.

Các chuyên gia nhân sự cho thấy họ ưu tiên nhất việc “phát triển tự động hóa”  hoặc “tuyển dụng nhân lực có kỹ năng phù hợp với công nghệ mới” cùng với 87% ý kiến lựa chọn. việc “đào tạo nhân viên hiện tại” đứng ở vị trí thứ 3, với 82% ý kiến. Đối với “đào tạo nhân viên”, 47% ý kiến cho biết họ sẽ “đào tạo nội bộ” trong khi chỉ có 20% cho biết họ sẽ “đào tạo thông qua các nhà cung cấp khóa học”.

Ô Lâu