Robot biết viết

Đầu tháng 3/2013,một nhóm học sinh lớp 10 trường Phổ thông Năng khiếu, Đại học Quốc gia TP.HCM đã gây ấn tượng với rất nhiều người khi đem “Robot PTNK” đến trình diễn tại buổi ra mắt dự án “Vui chơi Robot – Học tốt Pascal” tại trường Saigontech.

Bài toán thầy giao

Nhóm học sinh đã điều khiển “Robot PTNK” (PTNK là viết tắt của tên trường Phổ thông Năng khiếu) chạy trên một tấm giấy trắng lớn để viết tên trường Phổ thông Năng khiếu, Đại học Quốc gia TP.HCM. Tuy nhiên, do tấm giấy trắng có nếp gấp (trong quá trình di chuyển từ trường đến nơi trình diễn khá xa, các bạn đã gấp gọn tấm giấy trắng này để di chuyển cho tiện), nên cuộc trình diễn Robot diễn ra không như ý. Mặc dù vậy, phần trình diễn của nhóm học sinh này vẫn gây được ấn tượng đối với hầu hết những người có mặt tại đây. Điều khiến mọi người thích thú và ấn tượng hơn cả đó là chia sẻ của các bạn về quá trình mà các bạn thực hiện con Robot biết viết này.

Đào Hoàng Lân, đại diện nhóm làm Robot PTNK cho biết, “thời điểm mà chúng em bắt tay làm con Robot này là 3 tuần trước khi nghỉ Tết. Lúc đó, thầy Trương Phước Hải (giáo viên dạy môn Pascal của trường Phổ thông Năng khiếu) đã giới thiệu dự án “Chơi vui Robot – Học tốt Pacal”, và giao cho tụi em tự tìm hiểu về Robot, sau đó tự làm ra sản phẩm của riêng mình. Xuất phát từ yêu cầu này, nhóm đã bắt tay vào thực hiện. Để làm ra sản phẩm, nhóm phải thực hiện các công đoạn: Thiết kế hình dáng Robot; thực hiện lắp ráp phần cứng; viết chương trình và chạy thử nghiệm trên thực tế để thay đổi thông số cho phù hợp. Và để Robot biểu diễn theo ý mình, nhóm đã dùng bộ Lego Mindstorm NXT 2.0 (8547), dùng phần mềm Pascal đã được tích hợp sẵn do các anh chị SaigonTech đã soạn ra, điều khiển bằng Bluetooth”.

Trong quá trình làm sản phẩm, công đoạn khó nhất của sản phẩm là phần thử nghiệm trên thực tế. Để khắc phục, nhóm đã chạy thử nhiều lần và chọn ra thông số với độ sai lệch thấp nhất. Trong quá trình thực hiện sản phẩm, thầy Hải đã giúp đỡ nhóm về mặt phần cứng.

Hướng đến nhiều sân chơi

Lý giải cho việc trình diễn Robot PTNK chưa thành công trên, Nguyễn Nhật Khang (một thành viên trong nhóm) cho biết, trong quá trình thực tập điều khiển Robot trên máy tính chạy rất tốt, nhưng vì thời gian để thực hiện làm sản phẩm rất ít nên nhóm không tính toán được hết đến các yếu tố ngoại cảnh từ môi trường, độ ngắn dài, cắt khúc, lực cản ma sát, nét mực đậm nhạt của cây viết…. Song theo Khang, lập trình Robot viết chữ không khó và điều khiển nó cũng không quá phức tạp, nhóm có thể khắc phục được các lỗi này, chỉ cần thay đổi một số ký tự và các thông số khi thiết lập chương trình trên máy tính là có thể điều khiển Robot PTNK như ý muốn.

Khang cho biết, ngoài sáng tạo ra Robot biết viết, nhóm còn có khả năng tạo ra những con Robot biết tính toán các phép tính như cộng – trừ – nhân – chia để hỗ trợ các bạn học sinh cấp 1 trong quá trình học môn Toán. Nhóm đã chuẩn bị được một phần của sản phẩm, chỉ trong một thời gian ngắn nữa hoàn thiện song, nhóm sẽ giới thiệu để đưa vào ứng dụng. Nhóm của Khang cũng xác định, sẽ hoàn thiện Robot PTNK để đem dự thi ở Cuộc thi Tin học Trẻ TP.HCM sắp diễn ra vào mùa hè này. “Nhóm muốn đem một cái gì đó mới mẻ đến với cuộc thi và mong đoạt giải, mong sản phẩm sẽ được áp dụng rộng rãi ở nhiều sân chơi khác” – Lân nói.

Đào Hoàng Lân chia sẻ thêm, hàng ngày, chúng em sử dụng Pascal như một ngôn ngữ để giao tiếp với máy tính thông qua đó giải các bài toán cần đến khả năng tính toán siêu việt của máy tính chứ chưa từng nghĩ rằng Pascal sẽ là 1 trò chơi. Chính vì vậy mà qua chương trình “Chơi vui Robot – học tốt Pascal” chúng em được tạo cơ hội tiếp xúc Pascal ở một khía cạnh khác, ít khô khan và nhàm chán hơn rất nhiều! Theo em, trong suy nghĩ của rất nhiều người, môn Tin Học nói chung và Pascal nói riêng có khi không được coi trọng. Tuy nhiên, ở thời đại ngày nay, khi mà mọi lĩnh vực đều phải cần đến sự siêu việt của máy tính thì chúng ta cũng cần nâng cao tầm quan trọng của bộ môn Tin học hơn. Em mong xã hội có những biện pháp tích cực hơn nữa để nâng cao nhận thức của học sinh về tầm quan trọng của bộ môn Pascal cũng như Tin học. Khi nhận thức được điều đó các bạn học nó sẽ nhẹ nhàng và thích sáng tạo hơn.

Robot giúp học Pascal đơn giản hơn Trường Saigontech đã phối hợp với Trung tâm Khoa học và Công nghệ trẻ Thành Đoàn TP.HCM, Công ty TNHH MTV Phát triển Công viên Phần mềm Quang Trung ra mắt dự án “Vui chơi Robot – Học tốt Pascal” hồi đầu tháng 3/2013, để đưa phần mềm Srobot đến các trường, thầy cô – học sinh, giúp thầy – trò cùng dạy và học hiệu quả hơn với môn học lập trình Pascal, khơi ngợi niềm đam mê của học sinh đối với CNTT hơn. Qua đó, thầy và trò các trường Phổ thông có thể sử dụng Robot để dạy và học lập trình Pascal, dễ dàng phát hiện các lỗi sai của nguồn mở chương trình, sửa lỗi chương trình máy tính mang tính trực quan sinh động hơn. Bà Nguyễn Thị Anh Thư, Phó hiệu trưởng Saigontech cho biết, đến nay đã có 27 trường Phổ thông Khu vực phía Nam (trong đó có Trường Phô thông Năng khiếu TP.HCM) tham gia dự án ‘Chơi vui Robot – Học tốt Pascal”. Dự án “Vui chơi Robot – học tốt Pascal” hiện đang ở giai đoạn 2 (tháng 12/2012 – tháng 3/2013) là tập huấn cho giáo viên Tin học và cung cấp tài liệu theo nội dung đăng ký của các trường, và giai đoạn 3 (tháng 1– 5/2013) đơn vị tổ chức sẽ phối hợp với giáo viên các trường THPT hướng dẫn học sinh tìm hiểu, đưa ra các chủ đề nghiên cứu và phát triển ứng dụng của dự án tại các câu lạc bộ tin học/khoa học của các trường phổ thông. Giai đoạn 4 (tháng 5/2013) sẽ tổ chức cuộc thi cấp trường tại các trường PTTH, và giai đoạn 5 (tháng 6/2012 – tháng 7/2013) – tổ chức cuộc thi liên trường…Trong năm 2013, Ban quản lý dự án sẽ trao tặng thêm 5 Bộ Saigontech Robotkit cho 5 trường học và toàn bộ tài liệu hướng dẫn cho giáo viên, bài tập cho học sinh, phần mềm Srobot tặng miễn phí cho các trường phổ thông trên toàn quốc.

Hải Anh
Tin học & Nhà trường tháng 4.2013