Nghề livestream nói nhiều và nguy cơ bệnh về thanh quản

Khi livestream, nói quá nhiều sẽ khiến thanh quản bị viêm, phù nề ảnh hưởng đến khả năng phát âm như mất tiếng, khàn tiếng, tệ hơn đây có thể là dấu hiệu của ung thư thanh quản.

Khàn tiếng là thuật ngữ mô tả triệu chứng, không phải là bệnh, thường gặp ở những người có đặc thù nghề nghiệp phải sử dụng giọng nói quá nhiều. Khàn tiếng do sự căng thẳng của dây thanh quản, làm thay đổi về âm lượng, độ cao giọng nói… là những rối loạn liên quan đến các nếp gấp thanh quản.

Nghề livestream lên ngôi

Thời gian gần đây, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 thói quen mua hàng của người dùng chuyển dần sang online. Việc bán hàng thông qua livestream cũng từ đó mà tăng theo. Trên những trang mạng xã hội hiện nay, chúng ta rất dễ dàng bắt gặp hình ảnh những người bán hàng online phải nói liên tục trong nhiều giờ, cố gắng nhấn nhá tạo âm điệu để thu hút người xem, và bên cạnh họ luôn có một ly nước, thỉnh thoảng họ phải dừng nói để uống nước.

Bên cạnh đó, nghề livestream, cụ thể những streamer chơi và bình luận game đang trở thành công việc phổ biến với nguồn thu nhập tốt trên thế giới cũng như tại Việt Nam những năm gần đây. Trung bình một streamer sẽ dành khoảng 6-8 tiếng cho công việc “nói” của mình mỗi ngày.

Không như các ca sĩ, MC hoặc giáo viên, những người bán hàng livestream có cường độ nói liên tục gần như không nghỉ để thu hút người xem. Nếu ca sĩ/MC luôn có người chăm sóc riêng về sức khỏe giọng nói thì các giáo viên cũng rất biết cách bảo vệ sức khỏe thì các người bán hàng livestream có vẻ ít để ý đến sức khỏe giọng nói hơn.

Một buổi livestream bán hàng khoảng 45p đến hơn 1 giờ tùy vào số lượng sản phẩm, doanh số cam kết, người bán buộc phải nói liên tục để giữ chân và thu hút người mua bất chấp giới hạn của giọng nói. Không chỉ người bán hàng, các streamer tường thuật các trận đấu thể thao điện tử cũng phải tận dụng tối đa khả năng nói của mình để tạo ấn tượng với người xem.

Hầu hết những người sử dụng giọng liên tục do đặt thù của công việc không ít thì nhiều cũng gặp phải các vấn đề về giọng nói, nhất là triệu chứng khàn tiếng.

Khàn tiếng có thể là dấu hiệu sớm của ung thư thanh quản

Theo tư vấn của bác sĩ Sử Ngọc Kiều Trinh – Khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Chợ Rẫy, có nhiều nguyên nhân khàn tiếng như: viêm nhiễm đường hô hấp, trào ngược dạ dày, hút thuốc, dị ứng, các vấn đề về tuyến giáp, rối loạn thần kinh, viêm khớp, chấn thương hộp thoại…

Khi bệnh nhân đến khám, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng dây thanh quản bằng cách sử dụng ống nội soi và dựa vào giọng nói để đánh giá.

Một giọng nói có nhiều hơi thở có thể do dây thanh âm kém, hoặc do có khối u lành tính. Giọng nói thều thào có thể do dây thanh quản bị sưng viêm do hóa chất, dị ứng, ho nhiều, lạm dụng giọng nói. Giọng nói the thé, yếu có thể do gặp vấn đề về việc ra vào của không khí.

Nghiêm trọng hơn khàn tiếng có thể là dấu hiệu sớm của ung thư thanh quản, cần phải kiểm tra sinh thiết, X-quang, kiểm tra tuyến giáp để dự đoán sớm về khả năng ung thư.

Khi có các dấu hiệu như khó thở, ho khan, ho ra máu, sốt cao kéo dài, khó nuốt, chảy nước miếng… người bệnh nên đi khám ngay để được bác sĩ kiểm tra, điều trị sớm.

Cách điều trị và phòng tránh

Thường khàn tiếng sẽ tự khỏi trong vài ngày sau khi thanh quản được nghỉ ngơi, người bệnh hạn chế nói chuyện, đặc biệt tuyệt đối không cố để nói thầm, vì chính lúc nói thầm sẽ làm căng dây thanh âm nhiều hơn.

Uống nhiều nước có thể làm giảm vài triệu chứng, tránh cafe, beer/rượu. Khói thuốc lá làm khô họng và khiến bệnh nặng hơn. Nên làm ấm cổ họng bằng kẹo thanh cổ hoặc kẹo cao su cũng như tránh các môi trường bị ô nhiễm…

Nên tránh các thức uống làm mất nước, ngưng hút thuốc, sử dụng máy làm ẩm không khí và không nên hắng giọng hoặc cố nói quá to tiếng.

Là căn bệnh thường gặp nhưng không để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Trường hợp khàn tiếng kéo dài trên 2 tuần, người bệnh nên đến khám bác sĩ và thực hiện các xét nghiệm để giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân và điều trị kịp thời.