Nhờ sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, Internet đã trở thành một thứ không thể thiếu trong cuộc sống của con người ngày nay. Chỉ với một cái click chuột, bạn có thể khám phá mọi thứ trên thế giới với một kho thư viện khổng lồ trên Internet. Tuy nhiên, đối với các doanh nghiệp, lợi ích mà Internet mang lại đã có những thay đổi to lớn theo nhiều chiều hướng khác nhau, đặc biệt với sự xuất hiện của ngành công nghiệp Internet (Industrial Internet).
Một cuộc cách mạng Internet Như chúng ta đều biết, Internet ngày nay đã kết nối phần lớn con người với thông tin, con người với con người, và con người với các doanh nghiệp. Không thể phủ nhận những tiến bộ vượt bậc mang tính đột phá chỉ trong thời gian ngắn nhờ Internet. Nó có thể cung cấp cho con người bất cứ điều gì chỉ cần một cú kích chuột, nhưng nền kinh tế toàn cầu thì vẫn đang là một thách thức lớn. Internet đã trở thành một thư viện khổng lồ của thế giới loài người, nhưng nền giáo dục thì bây giờ mới bắt đầu tận dụng để thay đổi phương pháp dạy học. Internet có thể cung cấp cho các doanh nghiệp một nguồn dữ liệu lớn chưa từng có nhưng sự thật thì cái nhìn sâu sắc của doanh nghiệp vẫn còn hạn chế và biến đổi chậm, không chỉ ở các nước nghèo và kém phát triển mà kể các các nước tiên tiến.
Cơ hội cho sự nhận thức và thay đổi vẫn còn ở phía trước. Đó sẽ là một kỷ nguyên được gọi là “công nghiệp Internet”, một mạng lưới toàn cầu thực sự, kết nối con người, dữ liệu và máy móc với nhau. Công nghiệp Internet sẽ là động lực lớn thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của các ngành công nghiệp quan trọng khác như năng lượng, y tế… trên thế giới. Hiện nay, có hàng triệu loại thiết bị khác nhau trên thế giới, từ những động cơ điện đơn giản cho đến các máy MRI (máy chụp cộng hưởng từ). Có hàng chục ngàn những hệ thống máy móc tinh vi khác nhau, từ nhà máy sản xuất điện cho đến những chiếc máy bay chở con người và hàng hóa đi khắp thế giới. Rồi cũng rất nhiều các mạng lưới phức tạp, từ những mạng lưới giao thông cho đến các mạng lưới điện, mạng viễn thông… trên hành tinh này. Tất cả là một thế giới vật lý rộng lớn của hệ thống các máy móc, cơ sở vật chất, các mạng lưới phức tạp, đều có thể kết hợp với nhau tạo nên một nguồn dữ liệu lớn vô tận. Và đây sẽ chính là thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp Internet xét về tất cả các phương diện.
Làm máy móc thông minh hơn Công nghiệp Internet sẽ thúc đẩy sức mạnh của điện toán đám mây, kết nối những chiếc máy được nhúng các cảm biến và phần mềm tinh vi tới những thiết bị khác, người sử dụng có thể trích xuất dữ liệu từ chúng, khiến những chiếc máy này trở nên ý nghĩa và đa năng hơn bao giờ hết. Chúng sẽ có trí thông minh nhân tạo đủ để phân tích, tự chẩn đoán và tự hiệu chỉnh. Cung cấp thông tin dữ liệu chính xác cho người dùng trong thời gian thực. Khi chúng có thể cảm nhận những điều kiện xung quanh và giao tiếp, chúng sẽ trở thành những công cụ của trí thức và sự hiểu biết về những điều mà con người chưa khám phá ra. Và kết quả là con người sẽ có nhận thức sâu sắc hơn về thế giới, từ đó vận dụng vào quá trình sản xuất được nhanh chóng, tiết kiệm và hiệu quả cao. Chẳng hạn, những vật liệu mới trong động cơ máy bay khiến chúng bền và mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Tích hợp phần mềm bên trong có khả năng giám sát, và phân tích dữ liệu lớn để xác định tỉ lệ chất thải hàng năm của ngành hàng không gây ra do sử dụng nhiên liệu không hiệu quả, những đợt bảo trì máy bay hay các chuyến bay bị trì hoãn… Hãy tưởng tượng rằng, nếu chỉ một phần trăm trong đó các hoạt động đó được cải thiện thì có thể giảm chi phí liên quan đến 250 triệu USD mỗi năm. Một phần trăm tương tự như vậy trong tiết kiệm nhiên liệu sản xuất điện thì có thể giảm chi phí 4 tỉ USD mỗi năm cho nền kinh tế toàn cầu.
Bên cạnh đó, chăm sóc sức khỏe con người đang là một gánh nặng bởi một hệ thống mà ở đó các bác sĩ và những người chăm sóc đang phải đi tìm kiếm những thông tin quan trọng, nó chưa hiệu quả và đe dọa đến sức khỏe con người trên phạm vi toàn cầu. Chúng ta cần phải làm cho các dữ liệu thông minh hơn, tích hợp hơn để dễ tiên đoán cũng như chủ động hơn, có như vậy, thông tin sẽ được các bác sĩ tìm thấy dễ dàng hơn thay vì cách tìm kiếm như truyền thống. Dữ liệu thông minh sẽ tăng tốc khả năng chăm sóc sức khỏe con người, và điều quan trọng là có thể ngăn ngừa kịp thời những căn bệnh mãn tính ở ngay những lần điều trị ban đầu. Bên cạnh đó, một bệnh viên “thông minh” sẽ triển khai những hệ thống có khả năng kiểm soát lưu lượng bệnh nhân, bác sĩ, y tá cũng như các thiết bị để cung cấp một cái nhìn tổng quan và đầy đủ nguồn tài nguyên của bệnh viện. Điều này sẽ giúp sử dụng tốt hơn nguồn vốn, cắt giảm chi phí hoạt động, y tá có nhiều thời gian để tập trung vào chăm sóc bệnh nhân hơn. Kịch bản tương tự như thế này sẽ được áp dụng vào tất cả các ngành công nghiệp lớn khác, và lợi ích kinh tế mà nó mang lại có thể là rất lớn. Với sự bùng nổ của Internet, cuộc cách mạng công nghiệp Internet sẽ bổ sung thêm khoảng 15 nghìn tỷ USD GDP toàn cầu vào năm 2030. Điều này tương tự như thêm vào một nền kinh tế nữa của Hoa Kỳ.
Lộ trình dài Trong tương lai gần, sự xuất hiện của những chiếc máy thông minh có khả năng giao tiếp và cung cấp dữ liệu cho con người sẽ nhiều hơn nữa, trên tất cả các lĩnh vực. Công nghiệp Internet không phải là một thế giới được điều hành bởi các chú Robot, mà đó là sự kết hợp những công nghệ tốt nhất trên thế giới vào những chiếc máy để giải quyết những thách thức lớn nhất của thế giới con người. Đó là nền kinh tế, môi trường, năng lượng, chữa trị các bệnh nan y, xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật và thế giới của chúng ta trong 100 năm tới. Để làm được điều này, ngành công nghiệp và chính phủ phải làm việc với nhau trên hai khu vực quan trọng : tiêu chuẩn hóa và an ninh. Chúng ta cần phải thiết lập các tiêu chuẩn chung để phát triển các giải pháp tốt nhất cho hệ thống máy thông minh. Cũng giống như sự tiến bộ của các thiết bị di động và hệ điều hành đã tạo nên một nền kinh tế “ứng dụng” thịnh vượng như ngày nay. Một ngôn ngữ tiêu chuẩn cho các máy móc sẽ mở ra một làn sóng của sự đổi mới thực sự. Đây là một bước đi quan trọng và cần có chính sách của chính phủ để đảm bảo điều đó được hiện thực hóa. Đạt được tầm nhìn đặt ra cho ngành công nghiệp Internet cũng yêu cầu một chế độ bảo mật internet hiệu quả. An ninh mạng và an ninh các thiết bị được kết nối mạng cần phải đặt lên hàng đầu. Chúng ta cần phát triển một ngành công nghiệp đảm bảo hiệu quả về cơ sở vật chất và mạng lưới, còn chính phủ sẽ là người thực thi một cơ chế quản lí nhằm thúc đẩy các giải pháp sáng tạo và đạt tới các tiêu chuẩn quốc tế.
Thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp Internet đã bắt đầu. Và trong cái giai đoạn mà nền kinh tế toàn cầu đang phục hồi sau suy suy thoái, hạn chế nguồn lực về con người, chính phủ, và các công ty thì những gì chúng ta cần nhất bây giờ là không để mất tầm nhìn của một cơ hội thực sự để tạo ra sự thay đổi có ý nghĩa nhất cho thế giới này.
Việt Nguyễn
Tin học & Đời sống tháng 1 & 2. 2013