WHO cảnh báo thông tin sai lệch khi sử dụng AI trong chăm sóc sức khỏe

Ngày 16/5, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kêu gọi thận trọng trong việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để chăm sóc sức khỏe cộng đồng, nói rằng dữ liệu được AI sử dụng để đưa ra quyết định có thể bị sai lệch hoặc bị lạm dụng.

Phía WHO cho biết họ rất hào hứng với tiềm năng của AI, nhưng lo ngại về cách sử dụng nó để cải thiện khả năng tiếp cận thông tin y tế, như một công cụ hỗ trợ ra quyết định và cải thiện việc chăm sóc chẩn đoán.

Bởi theo WHO, dữ liệu đầu vào được sử dụng để đào tạo AI có thể bị sai lệch, và hậu quả là thông tin đầu ra mà AI cung cấp cũng bị sai lệch hoặc không chính xác, đồng thời các mô hình nền tảng AI ở một mức độ nào đó có thể bị lạm dụng để tạo ra thông tin sai lệch.

Cơ quan y tế của Liên Hợp Quốc cho biết, cần có tiêu chí bắt buộc để đánh giá rủi ro khi sử dụng các công cụ mô hình ngôn ngữ lớn (Large Language Model- viết tắt là LLM) được tạo ra, như ChatGPT, để bảo vệ và thúc đẩy phúc lợi của con người cũng như bảo vệ sức khỏe chung của cộng đồng.

Các công cụ mô hình ngôn ngữ lớn bao gồm một số nền tảng mở rộng nhanh nhất như ChatGPT, Bard, Bert và nhiều nền tảng khác bắt chước sự hiểu biết, xử lý và tạo ra giao tiếp của con người.

Sự phổ biến công khai nhanh chóng của chúng và việc sử dụng thử nghiệm ngày càng tăng cho các mục đích liên quan đến sức khỏe đang tạo ra sự phấn khích đáng kể xung quanh tiềm năng hỗ trợ nhu cầu sức khỏe của mọi người.

Tuy nhiên, theo WHO thì điều bắt buộc là các rủi ro phải được kiểm tra cẩn thận khi sử dụng LLM để cải thiện khả năng tiếp cận thông tin y tế, như một công cụ hỗ trợ quyết định, hoặc thậm chí để nâng cao năng lực chẩn đoán ở các cơ sở y tế có nguồn lực hạn chế, nhằm bảo vệ sức khỏe của mọi người và giảm bất bình đẳng trong chăm sóc sức khỏe.

Mặc dù WHO nhiệt tình về việc sử dụng hợp lý các công nghệ, bao gồm cả LLM, để hỗ trợ các chuyên gia chăm sóc sức khỏe, bệnh nhân, nhà nghiên cứu và nhà khoa học, nhưng tổ chức này vẫn có lo ngại rằng không có các bước thực hiện nhất quán với LLM. Điều này bao gồm việc phải tuân thủ rộng rãi các giá trị chính về tính minh bạch, hòa nhập, sự tham gia của công chúng, giám sát của chuyên gia và đánh giá nghiêm ngặt.

Việc áp dụng vội vàng các hệ thống chưa được thử nghiệm có thể dẫn đến sai sót của nhân viên y tế, gây hại cho bệnh nhân, làm xói mòn niềm tin vào AI và do đó làm suy yếu (hoặc trì hoãn) những lợi ích, và việc sử dụng lâu dài tiềm năng của các công nghệ như vậy trên toàn thế giới.

Do đó, WHO cũng kêu gọi giám sát nghiêm ngặt cần thiết để các công nghệ AI được sử dụng theo cách an toàn, hiệu quả và có tính đạo đức, bởi dữ liệu được sử dụng để đào tạo AI có thể bị sai lệch, tạo ra thông tin sai lệch hoặc không chính xác có thể gây rủi ro cho sức khỏe, sự công bằng và tính toàn diện.

LLM cũng tạo ra các phản hồi có thể hoàn toàn không chính xác hoặc có lỗi nghiêm trọng, đặc biệt đối với các phản hồi liên quan đến sức khỏe. Ngoài ra, LLM có thể được đào tạo về dữ liệu mà trước đó loại dữ liệu đó có thể chưa được có sự đồng ý, hoặc sự cấp phép chính thức khi dùng để đưa ra các quyết định y tế. Nguy hiểm hơn hết là công nghệ LLM có thể không bảo vệ dữ liệu nhạy cảm (bao gồm cả dữ liệu sức khỏe) mà người dùng cung cấp cho ứng dụng để tạo phản hồi.

Ở một góc độ khác, LLM có thể bị lạm dụng để tạo và phổ biến thông tin sai lệch có sức thuyết phục cao dưới dạng nội dung văn bản, âm thanh hoặc video khiến công chúng khó phân biệt với nội dung sức khỏe đáng tin cậy.

Và trong khi tiến hành đảm bảo cam kết khai thác các công nghệ mới, bao gồm AI như LLM và sức khỏe kỹ thuật số để cải thiện sức khỏe con người, WHO cũng khuyến nghị các nhà hoạch định chính sách phải đảm bảo an toàn, và bảo vệ bệnh nhân trong khi các công ty công nghệ nỗ lực thương mại hóa LLM.

WHO đề xuất rằng những mối lo ngại này cần được giải quyết, và bằng chứng rõ ràng về lợi ích phải được đo lường trước khi sử dụng rộng rãi chúng trong chăm sóc sức khỏe định kỳ và thuốc men – cho dù là bởi các cá nhân, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc hay các nhà quản lý hệ thống y tế hay các nhà hoạch định chính sách.

WHO nhắc lại tầm quan trọng của việc áp dụng các nguyên tắc đạo đức và quản trị phù hợp, như được liệt kê trong hướng dẫn của WHO về đạo đức và quản trị AI đối với sức khỏe, khi thiết kế, phát triển và triển khai AI đối với sức khỏe.

6 nguyên tắc cốt lõi được WHO xác định là: (1) bảo vệ quyền tự chủ; (2) thúc đẩy phúc lợi con người, an toàn con người và lợi ích công cộng; (3) đảm bảo tính minh bạch, dễ giải thích và dễ hiểu; (4) nâng cao trách nhiệm và trách nhiệm giải trình; (5) đảm bảo tính toàn diện và công bằng; (6) thúc đẩy AI đáp ứng nhanh và bền vững.

Lưu ý cảnh báo của WHO được đưa ra khi các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang nhanh chóng trở nên phổ biến, làm nổi bật một công nghệ có thể thay đổi cách thức hoạt động của các doanh nghiệp và xã hội.

Theo Reuters/Who

Có thể bạn quan tâm
Samsung hợp tác ngân hàng phát hành tiền kỹ thuật số giao dịch trên điện thoại Galaxy

Samsung đã công bố quan hệ đối tác với Ngân hàng Hàn Quốc (Bank of Korea- viết tắt là BOK) để cùng tiến hành nghiên cứu nhằm phát triển hệ sinh thái cho một loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (Central Bank Digital Currency- viết tắt là CBDC). Quan hệ đối tác này tìm cách loại bỏ sự phụ thuộc vào internet, bằng cách mở ra một kỷ nguyên mới về thanh toán ngoại tuyến liền mạch.

Việt Nam xếp thứ nhì trong số 50 triệu mối đe dọa ngoại tuyến được Kaspersky ngăn chặn

Số liệu mới nhất từ công ty an ninh mạng toàn cầu Kaspersky cho thấy, đã có 49.042.966 mối đe dọa ngoại tuyến trong khu vực Đông Nam Á được giải pháp doanh nghiệp của công ty ngăn chặn trong năm 2022.

Trung tâm Thiết kế Vi mạch lớn, hướng đến AI và công nghệ đám mây của Marvell được đặt tại Việt Nam

Với sự có mặt của bà Susan Burns, Tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại TPHCM, Tập đoàn Marvell Technology, Inc đã công bố việc thành lập Trung tâm Thiết kế Vi mạch tầm cỡ quốc tế tại TPHCM, Việt Nam.

Keysight tham gia liên minh nền tảng sáng tạo mở 3DFabric của TSMC

Keysight Technologies công bố tham gia Liên minh Nền tảng sáng tạo mở 3D Fabric (TSMC Open Innovation Platform® 3Dfabric) được TSMC thành lập gần đây nhằm mục tiêu đẩy nhanh sáng tạo và chuẩn bị sẵn sàng cho hệ sinh thái mạch tích hợp (IC) 3D.

Đối tác Apple rời Trung Quốc sang Ấn Độ đầu tư nhà máy 500 triệu USD

Đối tác lớn nhất của Apple, Foxconn, đã công bố kế hoạch đầu tư 500 triệu USD để thành lập các nhà máy sản xuất ở Nam Ấn Độ.

Viettel nâng trải nghiệm khách hàng với công cụ phân tích của Ericsson

Ericsson vừa công bố triển khai thành công giải pháp phân tích Ericsson Expert Analytics trên mạng Viettel, giúp Viettel cải thiện chất lượng dịch vụ 4G và nâng cao trải nghiệm của khách hàng.

iPhone 15 thường sẽ dùng chung cảm biến với bản Pro

Nhà phân tích Jeff Pu của Haitong International Securities có trụ sở tại Hồng Kông cho biết đã chia sẻ một số chi tiết khá thú vị liên quan đến bộ đôi iPhone 15 và 15 Plus.

Từ dẫn đầu, trợ lý ảo giọng nói Siri của Apple thành kẻ tụt hậu thảm hại

Apple đã khiến cả thế giới kinh ngạc với AI điều khiển bằng giọng nói, khi giới thiệu Siri từ 12 năm trước. Nhưng nhà bình luận Michael Gartenberg lập luận rằng, giờ đây nó đang tụt hậu một cách nguy hiểm so với các đối thủ cạnh tranh khác.

Xiaomi khai trương Trung tâm bảo hành mới tại Hà Nội

Xiaomi Việt Nam vừa chính thức khai trương Trung tâm bảo hành mới tại Tòa nhà VNCC, 243 Đê La Thành, Láng Thượng, Đống Đa, Hà Nội.

Chuyên gia y tế chính thức lên tiếng cảnh báo nguy cơ của AI

Các chuyên gia y tế công cộng đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về những nguy cơ tiềm ẩn mà trí tuệ nhân tạo (AI) có thể gây ra đối với sức khỏe con người.