Vì sao TikTok ở EU ít bị ghét hơn so với Mỹ?

Giám đốc điều hành TikTok, Shou Zi Chew đã bắt đầu một chuyến thăm ở châu Âu vào hôm 10/1, nơi anh ấy được chào đón với ít thái độ thù địch hơn so với những gì anh ấy thấy ở Mỹ.

Shou Zi Chew – người đứng đầu TikTok, ứng dụng mạng truyền thông xã hội Trung Quốc đang phải đối mặt với những lời kêu gọi của Hoa Kỳ về lệnh cấm, đã bị các ủy viên Liên minh Châu Âu đưa ra một loạt cảnh báo tuân thủ nhưng với sắc thái lịch sự hơn, không như cách họ gần đây nhắm vào chủ sở hữu của Twitter, Elon Musk.

Trong khi Giám đốc điều hành Shou Zi Chew được yêu cầu cải thiện các lĩnh vực như quyền riêng tư để lấy lại lòng tin của người châu Âu, các nhà hoạch định chính sách hàng đầu của khối EU cho biết hôm 10/1 rằng, họ đánh giá cao nỗ lực của công ty trong việc tham gia với các cơ quan quản lý thuộc khối. 

“Tôi tin tưởng TikTok sẽ thực hiện đầy đủ các cam kết của mình để tiến xa hơn trong việc tôn trọng luật pháp EU và lấy lại niềm tin của các cơ quan quản lý châu Âu”, Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu, Vera Jourova cho biết sau cuộc gặp với người đứng đầu TikTok hôm 10/1.

Gần đây, TikTok đã phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ ở châu Âu vì lo ngại rằng, dữ liệu của trẻ em không an toàn trên nền tảng mạng xã hội này, và có thể bị phạt nặng trong các cuộc điều tra riêng biệt ở Anh, và bởi cơ quan giám sát dữ liệu chính của EU ở Ireland. Nền tảng này cũng đang bị điều tra về các vi phạm bảo vệ dữ liệu có thể xảy ra, sau những lo ngại rằng dữ liệu người dùng EU có thể được truy cập bởi các kỹ sư bảo trì và AI ở Trung Quốc.

Trong cuộc gặp mới nhất, cả Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu, Vera Jourova và Giám đốc điều hành Shou Zi Chew đã thảo luận về cách TikTok đang chuẩn bị tuân thủ các quy tắc kiểm duyệt nội dung sắp tới, Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số, sẽ có hiệu lực trong năm nay. Việc không tuân thủ các quy tắc như yêu cầu các công ty gỡ bỏ nội dung bất hợp pháp và đưa ra đánh giá rủi ro đối với nội dung có hại, có thể bị phạt tới 6% doanh thu hàng năm.

Dù gì, có một sự khác biệt ở đây, đó là cách đối xử của EU đối với TikTok ít gây tiếng vang tiêu cực hơn – ít nhất là trước công chúng so với Twitter, vốn đã rơi vào tình trạng hỗn loạn kể từ khi Musk tiếp quản trị giá 44 tỷ USD. Ông trùm không gian và ô tô điện đã hứng chịu những lời chỉ trích gay gắt vì đã rút ruột các nhóm kiểm duyệt nội dung, cũng như thúc giục nhân viên rằng họ nên chấp nhận cách tiếp cận làm việc khốc liệt mới của công ty hoặc chọn nghỉ việc.

Sự khác biệt giữa phản ứng của hai chính phủ với TikTok là rõ ràng. Các nhà lập pháp Hoa Kỳ đã bỏ phiếu cấm sử dụng TikTok trên các thiết bị của chính phủ vào tháng trước và một số người tiếp tục tranh luận về khả năng đưa ứng dụng này vào danh sách đen cấm trên toàn quốc. Trong khi đó, tại Châu Âu, nơi được biết đến với quan điểm cứng rắn chống lại các công ty công nghệ, thì startup Trung Quốc này hiếm khi được thảo luận. Các chính trị gia châu Âu chủ yếu tập trung vào những gã khổng lồ công nghệ Mỹ, thường được gọi là GAFAM, gồm các cái tên như Google, Apple, Facebook, Amazon và Microsoft. Trong vài tháng qua, họ đã thêm Twitter vào đó.

Vào khoảng thời gian trước Giáng sinh năm ngoái mà TikTok thừa nhận một cách đáng báo động rằng, một số nhân viên đã truy cập dữ liệu về các nhà báo để theo dõi tung tích của họ, thì Ủy Ban Châu Âu có ý định buộc tội Elon Musk vì đã tự ý đình chỉ tài khoản Twitter của các phóng viên.

Tại EU, TikTok đã nhượng bộ và thực hiện một số thay đổi vào năm ngoái sau khi nhận được tối hậu thư từ Ủy Ban EU yêu cầu thực hiện các hoạt động của mình phù hợp với các quy tắc bảo vệ người tiêu dùng quảng cáo của EU.

Cho đến nay, các cuộc điều tra nhắm mục tiêu trên TikTok ở Châu Âu chủ yếu đến từ từng quốc gia. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã cáo buộc ứng dụng kiểm duyệt và thúc đẩy chứng nghiện trực tuyến ở trẻ em, tờ Le Monde của Pháp đưa tin vào tháng trước. Chủ tịch Ủy ban Ursula von der Leyen đã xác nhận vào cuối năm ngoái rằng, hiện có các cuộc điều tra ở Ireland và Hà Lan về việc chuyển dữ liệu của công ty TikTok sang Trung Quốc và nhắm mục tiêu quảng cáo.  Ý thậm chí đã từng ngăn ứng dụng thu thập dữ liệu về trẻ em mà họ không thể xác minh độ tuổi, sau cái chết của một đứa trẻ 10 tuổi chơi một trò chơi chết người được lan truyền trên ứng dụng này.

Moritz Körner, một thành viên quốc hội châu Âu đến từ Đức cho biết: “Châu Âu phải thức dậy”. Ông cũng đã đưa ra ba lời giải thích về lý do tại sao công ty mẹ ByteDance lại tránh được sự chú ý cho đến nay.

Đầu tiên và đơn giản nhất là các quan chức EU không thực sự sử dụng ứng dụng TikTok nhiều. Họ càng phấn khích hơn về những gì Musk đang làm với Twitter, bởi vì đó là nơi họ thực sự đăng bài, vận hành công tác truyền thông, làm việc, hoạt động ngoại giao.

Thứ hai, các chính trị gia lo lắng về việc bị các cử tri trẻ xa lánh họ. Vì thế mà việc thực hiện một hành động nghiêm khắc đối với một ứng dụng được giới trẻ yêu thích có thể không được ưa chuộng.

Cuối cùng, Châu Âu cũng đang gặp khó khăn trong việc điều hướng một mối quan hệ khó khăn với Bắc Kinh. Phản ứng của châu Âu đối với Trung Quốc từ lâu đã được cho là rời rạc và lặng lẽ. Ngay cả khi đề xuất các quy tắc được thiết kế để nhắm mục tiêu quốc gia, EU hiếm khi rõ ràng về ý định đối với Trung Quốc. Một số người cho rằng cách tiếp cận của châu Âu với Trung Quốc tao nhã hơn nhiều so với Mỹ. Những người khác nói rằng nó ít hiệu quả hơn. Trong khi đó, các quan chức của ủy ban Châu Âu đã nói rằng họ không muốn loại trừ một công ty, đặc biệt chỉ vì họ hoạt động dưới bất kỳ lá cờ nào.

Theo Bloomberg