Trái ngang quy định tuyển sinh nhập học dựa trên diện tích nhà ở

Những trẻ em nào sống trong các ngôi nhà, căn hộ có diện tích nhỏ hơn 60m2 sẽ không được nhập học, một câu chuyện hớ hênh tưởng chừng khó có thể xảy ra, nhưng lại có thật tại một trường tiểu học thuộc tỉnh Sơn Đông của Trung Quốc.

Gần đây nhất, một số phụ huynh ở thành phố Hà Trạch, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc đã cáo buộc một trường tiểu học công lập đưa ra chính sách tuyển sinh học sinh dựa trên diện tích ngôi nhà, căn hộ mà bản thân gia đình của học sinh đó sở hữu được.

Cụ thể, trường Tiểu học Thực nghiệm số 1 ở thành phố Hà Trạch đã từ chối nhập học của con em nhiều phụ huynh, với lý do căn hộ, ngôi nhà của họ nhỏ hơn 60m2. Phần lớn cho rằng, cách làm này cho thấy ngôi trường đang ưu ái cho những trẻ có điều kiện khá giả hơn.

Tất cả nằm rõ trong bản hướng dẫn tuyển sinh của trường, trong đó có yêu cầu về bất động sản và hộ khẩu, với một chi tiết đòi hỏi gia đình của học sinh đó phải đảm bảo có “một ngôi nhà ở hoàn chỉnh thuộc về người giám hộ trực tiếp của trẻ”.

“Ngôi nhà hoàn chỉnh” này được định nghĩa là “ngôi nhà bao gồm một số phòng ngủ, nhà bếp, phòng tắm, phòng khách… cho một gia đình sử dụng và diện tích bên trong không nhỏ hơn 60m2, và cũng không thuộc căn hộ quá nhỏ, mặt bằng thương mại, hay là kho hàng, gác xép…”. Thậm chí, trường tiểu học đó có thể kiểm tra hồ sơ giao dịch tài sản liên quan để xác định, nếu cầu thiết trong một số trường hợp đặc biệt.

Nói về quy định này, một người của trường Tiểu học Thực nghiệm số 1 ở thành phố Hà Trạch giấu tên tiết lộ, quy định mới này được đề ra là kết quả của sự phát triển đô thị với tốc độ nhanh của thành phố. Điều đó đồng nghĩa với việc trường đã gặp khó khăn trong việc đối phó với làn sóng cư dân mới, bất ổn định mà nhiệm vụ của họ là phải đáp ứng nhu cầu giáo dục của các gia đình địa phương hiện có trên địa bàn. Thế nên, tiêu chí nhà ở được thêm vào là phù hợp với tốc độ đô thị hóa nhanh chóng của thành phố”.

Ông Xiong, một người dân tại địa phương cho rằng: “Phần lớn các học sinh được vào các trường hàng đầu đều đến từ những gia đình giàu có, đặc biệt là sở hữu khối nhà ở có giá trị tốt hơn. Còn học sinh từ các vùng nông thôn trở nên rất khó vào được các trường học điểm như thế vì mọi vấn đề khác nhau”.

Một lý do khác đó là Hà Trạch được biết đến là thủ phủ hoa mẫu đơn của Trung Quốc, quy tụ khoảng 8,8 triệu cư dân, nhưng chỉ có 1.400 trường tiểu học dành cho 1 triệu học sinh. Và với lượng học sinh quá lớn, các quan chức ở Hà Trạch thừa nhận những trường ở vị trí trung tâm, đặc biệt là trường điểm như Tiểu học Thực nghiệm số 1 luôn không đủ chỗ và có sức cạnh tranh rất khốc liệt.

“Quy hoạch xây dựng trường học mới đang bị tụt hậu. Cũng có những khó khăn trong việc sử dụng đất và tài chính”, chính quyền địa phương cho biết trong một báo cáo.

Sau khi thông tin này lan truyền trên mạng xã hội và giới báo chí, các nhà chức trách, cơ quan liên quan của thành phố Hà Trạch, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc đã làm việc lại, giải quyết vấn đề để các trẻ em trong độ tuổi đi học trong khu vực đều có cơ hội lớn hơn để được nhập học tại trường.

Và các nhà chức trách giáo dục cho biết, thành phố sẽ xây dựng thêm nhiều trường học hơn ở các khu vực trung tâm thành phố để đáp ứng với nhu cầu học tập của trẻ em ngày càng tăng, nhưng kế hoạch chi tiết thì không được tiết lộ rõ.

Ngoài ra, một thực tế khác cho thấy, các khu vực xung quanh trường Tiểu học Thực nghiệm số 1 đang có tình trạng giá bất động sản tăng mạnh, đắt đỏ, chúng đang được bán với giá ít nhất 7.000 nhân dân tệ (1.085 USD) cho mỗi m2 – cao hơn nhiều so với giá bất động sản cũ trung bình của thành phố là 6.040 nhân dân tệ mỗi m2.

Liu Juan, một đại lý bất động sản ở Hà Trạch cho biết, gần đây cô đã nhận được một số cuộc điện thoại hỏi về các bất động sản gần Trường Tiểu học Thực nghiệm số 1 và hỏi cô rằng, liệu việc sở hữu này có thể giúp họ có một chân đứng để con em của họ được học tại trường hay không.

Cô ấy nói với trang Sixth Tone rằng, những người mua những căn nhà gần trường học hàng đầu này là mong muốn tìm điều kiện tốt nhất để con cái họ đủ tiêu chuẩn để được học tại trường, trong khi những người khác “chỉ đơn giản là nhà đầu tư” muốn mua và bán lại.

Tương tự, ông Lu Wenxi, nhà phân tích thị trường tại Cơ quan Bất động sản Centaline Thượng Hải cho biết, thị trường bất động sản ở các khu trường học nổi tiếng đã bùng nổ kể từ năm 2010. Lu nói: “Trước đây, phụ huynh đánh giá các trường công lập địa phương dựa trên các quận của thành phố mà trường học đó đặt trụ sở. Nhưng ngày nay, các gia đình ngày càng tập trung vào các trường học riêng lẻ, nhờ sự tập trung mạnh mẽ hơn vào các dịch vụ ngoại khóa như chất lượng luyện thi, dạy học, giáp dục, tỷ lệ tốt nghiệp và mức xếp hạng hàng đầu”.

Điều này khiến các gia đình ra khỏi các ngoại ô, nông thôn để tìm đến các trường học chất lượng cao. Lu Wenxi nói: “Điều này khiến một số gia đình cân nhắc mua một bất động sản ở trung tâm thành phố với giá đắt đỏ để đảm bảo có trường học tốt hơn cho con cái họ trong tương lai”.

Lu Wenxi còn nhận định: “Chừng nào việc tuyển sinh của các trường còn tiếp tục việc ghi danh gắn liền với quyền sở hữu tài sản và đăng ký hộ khẩu, thì các thực trạng ngỗn ngang, phức tạp của chính sách địa phương rất khó mà giải quyết triệt để được, dẫn đến sự phân hóa giàu nghèo ngày càng gia tăng trong lĩnh vực giáo dục”.