Thế giới đang chứng kiến tình trạng virus lan nhanh từ động vật sang người

Một báo cáo mới cho thấy, Trái Đất đang chứng kiến sự gia tăng các căn bệnh gây ra bởi virus lây lan mạnh mẽ từ vật chủ sang người.

Các cơn sốt dịch bệnh Ebola, MERS cũng như virus West Nile, Rift Valley là những ví dụ khác về bệnh zoonotic (Bệnh do Động vật lây truyền), tất cả đều xuất phát từ môi trường tự nhiên, đồng thời cho thấy chất lượng và độ an toàn của môi trường tự nhiên đang xuống cấp trầm trọng, theo Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc (UNEP) và Viện nghiên cứu chăn nuôi quốc tế (ILRI) cho biết.

Delia Randolph, nhà dịch tễ học thú y của Viện ILRI và là tác giả chính của báo cáo này cho biết: “Trong khi nhiều người trên thế giới ngạc nhiên về Covid-19, thì trước đây đã xuất hiện khá nhiều dịch bệnh xuất phát từ động vật, và đây là điều chúng ta có thể dự đoán được”.

Randolph đã mô tả một “xu hướng rất rõ ràng” từ những năm 1930 cho thấy, có 75% các bệnh mới nổi ở người bắt nguồn từ động vật hoang dã lây qua.

Ví dụ Covid-19 rất có thể có nguồn gốc từ loài dơi, theo UNEP và ILRI đưa tin.

“Các đợt bùng phát dịch bệnh tiếp theo sẽ xuất hiện nhiều hơn, trừ khi các Chính phủ thực hiện các biện pháp tích cực để ngăn chặn các bệnh động vật khác xâm nhập vào dân số”, theo Tổ chức UNEP cảnh báo.

Báo cáo này cũng xác định các xu hướng thúc đẩy sự phổ biến của căn bệnh zoonotic.

Chúng bao gồm nhu cầu về tiêu thụ protein động vật tăng lên, sự gia tăng quá trình canh tác mạnh mẽ nhưng không bền vững, tăng cường sử dụng và khai thác động vật hoang dã và do cả biến đổi khí hậu.

“Điều này rõ ràng cho thấy, nếu chúng ta tiếp tục khai thác động vật hoang dã và phá hủy hệ sinh thái của Trái Đất này, thì chúng ta có thể phải đối mặt thêm nhiều dịch bệnh xuất phát từ động vật lây lan sang người trong những năm tới”, giám đốc điều hành UNEP Inger Andersen nói.

Bảo vệ môi trường có thể giúp bảo vệ con người khỏi sự bùng phát dịch bệnh toàn cầu khác, vì đây thường là cách con người phá vỡ các hàng rào tự nhiên để bảo vệ chính con người khỏi mầm bệnh, theo UNEP.

Báo cáo này cũng đưa ra các bước thực tế mà các quốc gia có thể thực hiện ngay bây giờ, bao gồm nghiên cứu mở rộng về bệnh động vật, cải thiện giám sát và điều chỉnh hệ thống thực phẩm, khuyến khích thực hành quản lý đất đai bền vững, bảo tồn môi trường sống hoang dã, thúc đẩy nông nghiệp bền vững, tăng cường các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, giám sát và điều tiết thị trường thực phẩm, đầu tư vào công nghệ để xác định rủi ro và hạn chế buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã.

Mỗi năm, có khoảng 2 triệu người chủ yếu ở các nước thu nhập thấp và trung bình chết vì các bệnh từ động vật hoang dã, theo báo cáo mới cho biết.

Chỉ trong hai thập kỷ qua, các bệnh từ động vật đã gây thiệt hại kinh tế hơn 100 tỷ USD, chưa tính tới thiệt hại do đại dịch COVID-19, dự kiến sẽ gây thiệt hại 9 nghìn tỷ USD trong vài năm tới, Liên Hợp Quốc cho hay.

Một số quốc gia châu Phi gần đây đã quản lý thành công các ổ dịch động vật, và chúng ta có khả năng tận dụng kinh nghiệm này để giải quyết các đợt bùng phát trong tương lai, thông qua các phương pháp kết hợp bảo vệ sức khỏe con người, động vật và môi trường.

“Với kinh nghiệm của họ với dịch bệnh Ebola và các bệnh mới nổi khác, các nước châu Phi đang thể hiện những cách chủ động để quản lý dịch bệnh khá tốt”, Tổng giám đốc ILRI, ông Jimmy Smith nói.

“Nếu đại dịch có thể được phát hiện, kiểm soát ngay lúc đầu, chi phí khắc phục hậu quả có thể giảm tới 90%”, Randolph nói thêm.

Báo cáo này với tiêu đề: “Ngăn chặn đại dịch tiếp theo: Bệnh zoonotic và cách phá vỡ chuỗi lây truyền” được Tổ chức Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc công bố vào ngày 6/7, cũng là ngày kỷ niệm nhà sinh vật học người Pháp Louis Pasteur vào ngày 6/7/1885 đã tiêm thành công vắc-xin đầu tiên chống lại bệnh dại nặng ở một cậu bé chín tuổi.

(Theo Medicalxpress)