Nga đang xây dựng nền tảng Internet tự chủ của riêng mình

Nga không ngăn cấm Internet và các ứng dụng phổ biến mà hướng đến việc xây dựng hệ sinh thái ứng dụng trong nước. Từ ngày 1/4 tới, tất cả điện thoại bán chính thức ở Nga đều phải cài 16 ứng dụng do nước này phát triển.

Thay vì ngăn cấm toàn bộ Internet và các ứng dụng phổ biến như một số quốc gia đã và đang làm thì Nga lại tăng cường kiểm soát Internet thông các các đạo luật mới, ví dụ rõ ràng nhất là chính phủ yêu cầu các nhà mạng lắp đặt thiết bị hỗ trợ chính phủ giám sát và điều hành.

Đạo luật mới được tổng thống Nga Vladimir Putin ký vào cuối tháng 12/2021 được chú ý với mức phạt rất cao với các nền tảng xã hội hoạt động ở Nga lên đến 20% doanh thu năm gần nhất trước đó khi yêu cầu gỡ bỏ nội dung độc hại không được thực hiện theo yêu cầu của Chính phủ. Đạo luật này được cho là nhắm vào Youtube và Facebook bởi hai nền tảng này thường xuyên được yêu cầu gỡ bỏ các nội dung độc hại từ chính phủ.

Cơ quan quản lý mạng viễn thông của Nga Roskomnador, thường gửi yêu cầu với các mạng nước ngoài để xử lý những bài viết và tài khoản có nội dung mà cơ quan này cho là độc hại.

Bộ phận truyền thông của chính phủ Nga tận dụng rất tốt các mạng xã hội nước ngoài để truyền tải thông điệp với thế giới. Cụ thể kênh truyền hình RT của chính phủ trên Youtube có 14 triệu người theo dõi với đầy đủ những kênh ngôn ngữ quốc tế như tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Pháp…

Quan điểm của đài RT, bất chấp những mâu thuẫn và bất đồng thì đài vẫn tiếp tục sử dụng nền tảng mạng xã hội nước ngoài để truyền tải các thông điệp của Nga ra khắp thế giới. Simonyan, biên tập viên của RT cho biết: “Nếu chúng tôi không dùng những nền tảng lớn và phổ biến, trong khi mọi người trên thế giới vẫn sử dụng cũng giống như tự nhận thua trước các đối thủ”.

Song song đó, Nga vẫn tập trung xây dựng mạng xã hội dành riêng cho người dân nước này, VKontakte là một trong số đó và đang là mạng xã hội khá thành công ở nước này. Gazprom Media, thuộc tập đoàn dầu khí quốc gia đang tập trung để phát triển nền tảng mạng xã hội video RuTube đủ mạnh cạnh tranh trực tiếp với YouTube. Gazprom Media cũng vừa mới mua nền tảng mạng xã hội video ngắn Ya Molodets giống TikTok.

Nhà báo Andrei Soldatov đánh giá “Mục tiêu cuối cùng của chính phủ Nga chính là người Nga sẽ có hệ sinh thái ứng dụng riêng mà không còn phụ thuộc vào các hãng công nghệ nước ngoài”.

Điều này thể hiện rõ ràng trong dự luật được áp dụng trong ngày 1/4 tới khi các điện thoại được bán trên lãnh thổ Nga phải được cài sẵn 16 ứng dụng được phát triển riêng cho người dân Nga, trong đó có 3 mạng xã hội và trợ lý ảo Marusya được tích hợp trí tuệ nhân tạo.

Các động thái của chính phủ Nga trong những năm gần đây cho thấy là bước chuẩn bị cho một mạng Internet riêng tên gọi RuNet để phòng ngừa trường hợp đất nước này phải ngắt kết nối với mạng Internet toàn cầu.

Từ những năm 2020, người Nga có xu hướng sử dụng những sản phẩm và hệ sinh thái của Nga như VKontakte hay Yandex thay cho Facebook hay Google và đến hiện tại người Nga vẫn giữ thói quen này dù các nền tảng lớn khác đã hỗ trợ tiếng Nga rất tốt. Do đó không lạ khi mạng RuNet được phát triển và được hưởng ứng bởi người dân bởi đây là hệ sinh thái dịch vụ, nội dung hoàn toàn tiếng Nga được phát triển dành cho người Nga.

Cựu Thủ tướng Nga, ông Dimitry Medvedev hiện giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng an ninh quốc gia khẳng định: “Về mặt kỹ thuật, Nga đã sẵn sàng cho trường hợp xấu nhất”.