Làm nông nhàn hơn với giống lúa lâu năm

Không chỉ có năng suất tương đương giống lúa hằng năm, giống lúa lâu năm đang được trồng thử nghiệm ở Trung Quốc còn giảm công sức lẫn chi phí trồng trọt cũng như mang lại lợi nhuận cao hơn.

Theo thông tin trong bài báo của hai tác giả Fengyi Hu và Dayun Tao đăng tải trên tạp chí Nature Sustainability, giống lúa lâu năm được nghiên cứu phát triển từ năm 1999, là kết quả của sự hợp tác giữa Đại học Illinois, Đại học Vân Nam, Đại học Queensland và Viện Đất ở Kansas. Giống lúa này được tạo ra bằng cách lai tạo giữa giống lúa hàng năm thuần hóa của Châu Á (Oryza sativa) với một giống lúa lâu năm hoang dã của châu Phi (Oryza longistaminata).

Giống lúa lâu năm lai tạo này sau đó được trồng thử nghiệm trên cánh đồng qui mô lớn vào năm 2016 và đã cho ra một loại gạo được bán ra thị trường Trung Quốc vào năm 2018. Sau đó, giống lúa lâu năm đã được trồng xen kẽ với giống lúa hàng năm truyền thống ở 3 trang trại ở tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Trong đó có giống lúa lâu năm PR25 đang được trồng ở một trang trại ở Menghai, tỉnh Vân Nam.

Theo kết quả quan sát, giống lúa lâu năm chỉ cần gieo một lần và có thể thua hoạch đến 8 lần với năng suất không hề giảm. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã lưu ý rằng, giống lúa lâu năm về cơ bản cho năng suất tương đương với giống lúa hàng năm, với năng suất thu được là 6,8 tấn/ha so với 6,7 tấn/ha của giống lúa hằng năm. Và năng suất này không bị giảm trong 4 năm đầu tiên. Năng suất của giống lúa lâu năm sẽ giảm từ năm thứ 5, nên các nhà nghiên cứu cũng đưa ra khuyến nghị nông dân nếu trồng giống lúa này thì nên gieo lại 4 năm 1 lần.

Mặc dù giá bán hạt giống lúa lâu năm mắc hơn một chút giống lúa hàng năm nhưng thực tế là chi phí mua hạt giống thực tế thì tương đương, do người nông dân sẽ phải mua nhiều hạt giống lúa hàng năm hơn. Ngoài ra, chi phí gieo trồng giống lúa lâu năm bao gồm cả chi phí hạt giống và phân bón cũng giảm đến một nửa. Công sức trồng lúa lâu năm cũng giảm đến 60%, từ đó mang lại lợi nhuận cho người nông dân khi trồng lúa lâu năm dao động từ 17% đến 161% tùy địa điểm gieo trồng.

Hiện tại có ba giống lúa lâu năm đã được gieo trồng ở Trung Quốc và một giống lúa trồng ở Uganda. Các nhà nghiên cứu hiện đang nghiên cứu để thúc đẩy các đặc điểm khác cho giống lúa lâu năm như kháng bệnh và chịu hạn, giúp cho giống lúa này có thể thích nghi với nhiều môi trường trồng trọt hơn.

Nguồn: Đại học Illinois và New Atlas