Hợp tác và giáo dục là hai yếu tố then chốt trong cuộc chiến an ninh mạng

Ngày 2/3 tại Diễn đàn trực tuyến Asia Pacific Online Policy Forum II, Kaspersky đã cùng các chuyên gia chính sách và chuyên gia an ninh mạng đa quốc gia đưa ra các chiến lược tăng cường phòng thủ mạng trong khu vực APAC thời kì đại dịch.

Diễn đàn Chính sách Trực tuyến khu vực châu Á – Thái Bình Dương lần thứ 2 (Asia Pacific Online Policy Forum II) do Kaspersky tổ chức chủ đề “Bảo vệ không gian mạng: Liệu công lý có luôn hiện hữu?” với kỳ vọng đẩy mạnh giáo dục, hợp tác quốc tế cấp cao cần ngăn chặn tội phạm mạng không biên giới đang ngày một gia tăng và tinh vi, để cùng đưa ra những giải pháp bảo vệ mạnh mẽ và hiệu quả hơn.

Được điều phối bởi ông Eugene Kaspersky, CEO Kaspersky, hội nghị diễn ra với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu về chính sách và ngành an ninh mạng. Bao gồm ông Nguyễn Huy Dũng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam; ông Nur Achmadi Salmawan, Giám đốc Cơ sở hạ tầng Thông tin Trọng yếu Quốc gia, Cơ quan Mã hóa và Mạng Quốc gia Indonesia (BSSN); bà Azleyna Ariffin, Trợ lý chính Giám đốc, Cơ quan An ninh mạng Quốc gia Malaysia (NACSA); Tiến sĩ Greg Austin, Giáo sư An ninh mạng, Chiến lược và Ngoại giao, Đại học New South Wales; và Nghiên cứu viên cao cấp về Xung đột Không gian và Tương lai, Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế.

Chia sẻ các mối đe dọa an ninh mạng mới nhất trong tình hình đại dịch, Kaspersky đặc biệt lưu ý về sự thay đổi mục tiêu của tội phạm mạng từ điện thoại thông minh và thiết bị cá nhân sang hệ thống điều khiển công nghiệp (ICS) và Internet of Things (IoT).

“Từ khi giãn cách xã hội được áp dụng, mọi người có nguy cơ bị xâm nhập mạng cao hơn do họ làm việc từ xa và dành nhiều thời gian trực tuyến hơn, tội phạm mạng thì ngày càng đông và có nhiều kỹ năng, kinh nghiệm hơn. Năm 2020, Kaspersky ghi nhận lượng tệp độc hại duy nhất tăng 20 đến 25% mỗi ngày. Và hiện tại, các nhà nghiên cứu của Kaspersky cũng đang theo dõi chặt chẽ hơn 200 băng nhóm tội phạm mạng chịu trách nhiệm phát động các cuộc tấn công siêu mục tiêu chống lại các ngân hàng, chính phủ hoặc cơ sở hạ tầng quốc gia quan trọng” – ông Eugene cho hay.

Bảo vệ 4 lớp là các bước chủ động để bảo vệ không gian mạng quốc gia đã được ông Nguyễn Huy Dũng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam (MIC) chia sẻ. Gồm thiết lập luật, tiêu chuẩn và kế hoạch an ninh mạng quốc gia cho các tổ chức chính phủ và tư nhân. Hiệu quả của phương pháp này đã được thể hiện qua “Chiến dịch rà soát và bóc gỡ mã độc trên toàn quốc năm 2020” – một dự án thành công của Trung tâm An ninh mạng Quốc gia, thuộc Cục An toàn Thông tin Việt Nam. Chiến dịch đã khiến số lượng IP Botnet giảm gần một nửa và hơn 1,2 triệu máy tính được quét, trong đó phát hiện hơn 400.000 máy tính bị nhiễm phần mềm độc hại. Kaspersky là một trong những đối tác tư nhân trong chiến dịch này được tiến hành từ tháng 9 đến tháng 12.2020. Ông Dũng khẳng định, trong cuộc chiến an ninh mạng, không ai có thể đơn độc đối đầu với các mối đe dọa mạng, và cũng không ai có thể an toàn khi chỉ có một mình.

Tiến sĩ Greg Austin, Giáo sư An ninh mạng, Chiến lược và Ngoại giao, Đại học New South Wales nhấn mạnh mối liên hệ mật thiết giữa nâng cao năng lực an ninh mạng và đầu tư vào giáo dục: “Chúng ta không có đủ chuyên gia an ninh mạng trên toàn cầu. Hầu hết các quốc gia không chuẩn bị để đầu tư vào giáo dục cho an ninh mạng mà họ mong muốn. Chuyển đổi kỹ thuật số và nâng cao năng lực phòng vệ phải bao gồm chuyển đổi giáo dục”.

Ông cũng cho biết Chiến lược An ninh mạng của Úc 2020 sẽ đầu tư 26 triệu cho giáo dục trong tổng số 1,67 tỷ đô la ngân sách được phân bổ, trong hơn 10 năm để đạt được tầm nhìn tạo ra một thế giới trực tuyến an toàn hơn cho người Úc, cho các doanh nghiệp và các dịch vụ thiết yếu mà người dân đều phụ thuộc. Sinh viên tốt nghiệp từ các trường cao đẳng và đại học nên tiếp xúc với các mô phỏng, bài tập thực tế và red team (đội đỏ) để nâng cao kỹ năng và kiến thức về an ninh mạng – theo Tiến sĩ Greg Austin.

Đề cập đến sự gia tăng theo cấp số nhân trong việc sử dụng công nghệ và số lượng các mối đe dọa trong bối cảnh đại dịch vẫn đang tiếp diễn, bà Azleyna Ariffin, Trợ lý chính Giám đốc, Cơ quan An ninh mạng Quốc gia (NACSA) Malaysia cho biết các nước cần tập trung vào việc phát triển các kỹ năng và kiến thức về an ninh mạng để việc hợp tác đạt kết quả tốt hơn, đăc biệt khi chúng ta có trình kỹ năng và hiểu biết tương đồng liên quan đến các mối đe dọa và an ninh mạng. Đây là một trong những ưu tiên hàng đầu trong Chiến lược An ninh mạng Malaysia giai đoạn 2020-2024 được công bố vào tháng 10/2020 với tổng ngân sách 434 triệu đô la Mỹ bao gồm 5 mục tiêu nhằm cải thiện năng lực và quản lý an ninh mạng quốc gia. 

Bên cạnh đào tạo trong trường học, bà Ariffin nói thêm rằng cần nâng cao nhận thức cho công chúng về những mối nguy hiểm trực tuyến đang rình rập. NACSA hiện đang hợp tác tích cực với Bộ Giáo dục và Bộ Truyền thông và Đa phương tiện tại Malaysia để truyền bá thông điệp một cách chiến lược, rõ ràng.

Ông Nur Achmadi Salmawan, Giám đốc Cơ sở Hạ tầng Thông tin Trọng yếu Quốc gia, Cơ quan Mã hóa và Mạng Quốc gia (BSSN) Indonesia cũng cho biết BSSN hợp tác với một số cơ quan chính phủ, học viện và công chúng để truyền bá nhận thức về an ninh mạng cho người Indonesia. Tập trung bảo vệ lợi ích và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia, BSSN đã đưa ra Dự thảo Chiến lược An ninh mạng Quốc gia vào tháng 12/2020, nhằm chống lại các mối đe dọa kỹ thuật và thậm chí cả các mối đe dọa xã hội ở Indonesia.

Nhìn nhận hậu quả của Covid-19 là sự gia tăng phụ thuộc vào công nghệ và thiết bị, các diễn giả tại diễn đàn đều đều đồng ý rằng hợp tác khu vực, hợp tác cấp cao khu vực tư và công, và chia sẻ kiến thức là những yếu tố cần thiết để xây dựng an ninh mạng của một quốc gia.