Google đang gặp khó sau thảm họa AI tạo thông tin sai lệch và che giấu

Kể từ những ngày đầu tiên, Google đã thực hiện sứ mệnh tổ chức thông tin của thế giới. Nhưng giờ đây, có mối lo ngại rằng, công cụ AI của họ có thể làm gián đoạn sứ mệnh đó.

Kể từ khi thành lập, Google đã có một tuyên bố sứ mệnh cao cả: “Tổ chức thông tin của thế giới và làm cho thông tin đó có thể truy cập và hữu ích trên toàn cầu”. Suốt nhiều năm qua, Google dường như vẫn trung thành với tuyên bố sứ mệnh này. Nhưng giờ đây, khi Google bước vào kỷ nguyên AI mới, ngày càng có nhiều lo ngại cho rằng, hãng có thể phá vỡ sứ mệnh cốt lõi đó, khi triển khai công nghệ mới nổi.

Thực tế, Google kiểm soát hơn 90% thị trường tìm kiếm, giúp họ thống trị luồng thông tin trực tuyến trên thế giới. Nhưng khi AI trở thành một công cụ ngày càng quan trọng trong việc giúp người dùng tìm kiếm thông tin, Google cũng đóng một vai trò to lớn trong việc đảm bảo thông tin được hiển thị chính xác.
Nhưng ngày càng có nhiều lo ngại rằng, mô hình AI của Google đã bị định hình xây dựng theo cách khiến nó tạo ra thông tin không chính xác, và có cả xu hướng che giấu thông tin.

Dấu hiệu chính đầu tiên của điều này đã xuất hiện vào tuần trước, khi người dùng chatbot AI Gemini báo cáo sự cố với tính năng tạo hình ảnh, sau khi nó mô tả không chính xác một số hình ảnh được yêu cầu. Một người dùng cho biết, anh đã yêu cầu Gemini tạo ra hình ảnh của những người sáng lập nước Mỹ. Nhưng cuối cùng công cụ lại tạo ra những hình ảnh “không chính xác về mặt lịch sử” về các nhà lãnh đạo thế kỷ 18, cũng như cho ra những hình ảnh thể hiện quan niệm sai lầm về sự đa dạng về giới tính và sắc tộc.

Ngay sau sự cố, Google đã tạm dừng tính năng này trong khi chờ khắc phục. Tuy nhiên, vấn đề không chỉ giới hạn ở việc tạo hình ảnh. Như Biên tập viên Peter Kafka lưu ý, Gemini đã gặp khó khăn khi trả lời trực tiếp các câu hỏi về việc liệu Elon Musk có gây ra nhiều tổn hại hơn cho xã hội hay không. Gemini trả lời rằng, các dòng tweet của Musk là “thiếu sự nhạy cảm và có hại”.

David Sacks, người đồng sáng lập Craft Ventures và đồng chủ trì podcast “All-In”, đổ lỗi cho văn hóa công ty của Google về các vấn đề của Gemini. Đồng quan điểm này, các nhà phê bình cho rằng, văn hóa công ty có thể đóng một vai trò trong cách xây dựng các mô hình AI. Các công cụ như Gemini đã tiếp thu những thành kiến ​​của con người, và dữ liệu mang thành kiến sai lệch như về chủng tộc và giới tính được sử dụng để đào tạo cho công cụ.

Bilal Zuberi, một đối tác chung tại Lux Capital, đã viết trong một bài đăng trên X: “Nhiều người đúng là đang tức giận trước sự kiểm duyệt/thiên vị của Google. Không cần phải là thiên tài cũng có thể nhận ra những thành kiến ​​như vậy có thể đi theo mọi hướng, và nó có thể làm tổn thương rất nhiều người”.

Còn Brad Gerstner, người sáng lập Altimeter Capital – một công ty đầu tư công nghệ có cổ phần trong Microsoft – cũng mô tả vấn đề này là một mớ hỗn độn văn hóa. Nếu Google muốn giữ đúng tuyên bố sứ mệnh của mình thì đây là những sai lầm mà họ không thể mắc phải.

Trong một blog xuất bản gần đây, Prabhakar Raghavan, phó chủ tịch cấp cao của công ty Google, đã viết rằng, một số hình ảnh mà Gemini tạo ra là không chính xác hoặc thậm chí gây khó chịu.
Ông nói, điều này xảy ra là do mô hình đã được điều chỉnh để tránh những sai lầm mà các trình tạo hình ảnh AI hiện tại đã mắc phải, chẳng hạn như tạo ra hình ảnh bạo lực hoặc khiêu dâm hoặc mô tả người không đúng. Nhưng trong quá trình điều chỉnh đó, Gemini đôi khi lại sửa sai quá mức.

Thực tế, công cụ chatbot AI của các công ty khác cũng gặp vấn đề tương tự. Sam Altman, Giám đốc điều hành của OpenAI, đã thừa nhận vào năm ngoái rằng, ChatGPT có những thiếu sót về thành kiến, sau khi có báo cáo rằng, nó đang tạo ra kết quả thông tin mang tính phân biệt chủng tộc, và phân biệt giới tính, sau lời nhắc truy vấn đầu vào của người dùng.