Facebook ‘tiếp tay’ cho sách giả, tiền giả?

Chỉ cần tìm kiếm trên Facebook với từ khóa "sách" và "đổi tiền", Facebook sẽ gợi ý người dùng đến những trang (page) hay tài khoản bán sách giả, đổi tiền giả được quảng cáo công khai với những lời chào mời hấp dẫn.

Vô tư quảng cáo sách giả

“Phá sản – Thanh lý 390/ 5000 đầu sách hót nhất mọi thời đại nhà sách đã sưu tầm trong 10 năm qua! Đồng giá từ #5k, rất nhiều đầu cực HOT” là nội dung quảng cáo của tài khoản ‘Sách Gối Đầu Giường’ được Facebook gợi ý hiển thị.

Bên cạnh giá bán thanh lý chỉ 5.000 đồng/cuốn, tài khoản bán sách còn áp dụng chương trình khuyến mãi mua 10 quyển tặng 1 quyển lại còn được Free Ship (Miễn phí giao hàng). Kèm theo đó là những cảm kết sách chuẩn nhà xuất bản, mới 100%, cho kiểm tra sách thoải mái và đúng chuẩn mới nhận hàng.

Đây chỉ là một trong những quảng cáo bán sách mà Facebook đã hiển thị sau khi phóng viên Thế Giới Số thử tìm kiếm với từ khóa đơn giản “sách”. Các tài khoản chạy quảng cáo bán sách công khai trên Facebook như Bách Khoa Thư Làm Giàu, Sách của Bạn, Tủ sách của Bạn,… đều có chung một thông điệp bán sách xả kho với chương trình sale khủng.

Anh Trần Lâm, đại diện trang bán sách sachchon.com cho biết, thực trạng hiện nay rất nhiều trang Facebook lập ra với chiêu trò giảm giá, xả hàng nhằm bán sách giả, sách lậu. Các trang Facebook này thường không có nội dung gì về các tựa sách rao bán, chỉ đăng bài bán sách và chạy quảng cáo bán sách giá rẻ.

Theo một quản lý tại công ty chuyên cung cấp chạy dịch vụ quảng cáo Facebook, sách là một trong những mặt hàng mà Facebook dễ duyệt quảng cáo nhất, kể cả đó là sách giả.

Đồng quan điểm, anh Trần Lâm cho rằng, việc ngăn chặn hành vi bán sách lậu, sách giả rất khó do việc thực thi trên thực tiễn chưa nghiêm. Ngoài ra, việc kiểm soát các đối tượng bán sách giả, sách lậu trên Facebook cũng không hề dễ.

“Đối với việc bán trên Facebook thì khó kiểm soát vì không có địa chỉ cố định, báo cáo đóng trang này thì họ mở trang khác. Quan trọng là họ vẫn có nguồn hàng cung cấp nên không trừ được tận gốc”, anh Lâm chia sẻ thêm.

Hiện tại, các nhà sản xuất cũng như hệ thống phát hành phải tự tìm đường để cạnh tranh với những trang bán sách giả, sách lậu. Các hệ thống sẽ quản lý chặt hệ thống phát hành, tìm hiểu các công nghệ mã vạch hay công nghệ nào đó để có thể dán lên sản phẩm giúp khách hàng có thể kiểm tra được sách thật sách giả,…

Tuy vậy, anh Lâm cũng nhấn mạnh rằng, cốt lõi của việc ngăn chặn sách giả vẫn thuộc về đọc giả. Bởi mọi biện pháp ngăn chặn chỉ như “đổ sông đổ biển” khi người đọc vẫn tìm đến những ấn phẩm được in lậu chỉ vì giá rẻ và để tiết kiệm chi phí.

Rao bán tiền giả công khai

Không được gợi ý quảng cáo như sách lậu, thế nhưng nếu như muốn tìm đến một tài khoản Facebook “đổi tiền giả” bạn cũng chỉ cần tìm kiếm với từ khóa là “tiền”.

“Shop Đổi tiền U,y Tín chất lượng số 1 Việt Nam. Tiền Gi.ả bên shop chỉ có máy soi mới nhận ra nhé. Đổi mệnh giá thấp nhất 1 triệu tiền thật lấy 25 triệu tiền Gi,ả”. Là những lời rao về dịch vụ đổi tiền giả của tài khoản Bé Bông. Để lách sự kiểm soát từ Facebook.

Tuy nhiên, hầu hết các tài khoản rao bán tiền giả thật tế chỉ là một hành vi lừa đảo trên mạng xã hội này. Và con mồi chính là những kẻ lười lao động, muốn có nhiều tiền tiêu xài bất chấp cả việc vi phạm pháp luật.

Theo phán ảnh của một số người dùng, nhiều chủ tài khoản không hề bán tiền giả mà chỉ quảng cáo để “dụ” khách chuyển tiền, gửi thẻ cào điện thoại, thẻ game… Các tài khoản bán hàng đều là tài khoản ảo và sẽ biến mất ngay sau khi người mua nhẹ dạ chuyển tiền.

Vào tháng 3/2019, công an tỉnh Kontum cũng đã cảnh báo về thủ đoạn lừa bán tiền giả trên Facebook. Theo nội dung cảnh báo, thủ đoạn của đối tượng là sau khi nhận được yêu cầu mua tiền giả của khách hàng (nhắn tin qua ứng dụng Zalo) thì sẽ hướng dẫn cách trao đổi bằng thẻ game các loại (Vcoi, zing, viangame).

Tiếp đến, đối tượng yêu cầu khách hàng click vào đường link dẫn đến 1 trang web có nội dung “TRA CỨU TRẠNG THÁI THẺ NẠP” và làm theo hướng dẫn để khẳng định thẻ game dùng để giao dịch là chưa sử dụng. Ở bước này, người tìm mua tiền giả vô tình cung cấp cho đối tượng thông tin quan trọng nhất của thẻ game là số seri, mã thẻ. Ngay sau đó, đối tượng nhanh chóng kích hoạt thẻ, cắt đứt liên lạc với người tìm mua.

Không chỉ bị sập bẫy những kẻ lừa đảo, người tìm mua tiền giả cũng sẽ bị xử lý hình sự và xử phạt rất nặng. Ngoài phạt tiền lên đến 200 triệu đồng theo Điều 27 Nghị định 96/2014/NĐ-CP, người mua tiền giả còn bị phạt tù từ 5 – 10 năm nếu tàng trữ, vận chuyển, lưu hành tiền giả có giá trị từ 5 triệu đến 50 triệu đồng, từ 50 triệu đồng trở sẽ bị phạt từ 10 – 20 năm hoặc chung thân theo Điều 207 của Bộ luật Hình sự 2015.