Doanh nghiệp game loay hoay sợ thọ án

Như nhiều báo đã đưa tin, vừa qua, Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự xã hội (C45) - Bộ Công an, đã tiến hành khởi tố vụ án kinh doanh trái phép tại Công ty Sgame và khởi tố bị can đối với 3 lãnh đạo công ty này là ông Mai Thanh Long, Giám đốc Sgame và 2 Phó Giám đốc là ông Nguyễn Anh Dũng và ông Nguyễn Mạnh Linh.

Cả 3 bị can này đều được cho tại ngoại. Đó là điều đáng vui cho họ, vì hầu hết các bị can này đều còn khá trẻ và được giới làm game cũng như phát hành game trong nước đánh giá cao về sự năng động, cách quản lý, khả năng… trong ngành dịch vụ nội dung số đang loay hoay tìm cách bứt phá của nước nhà. Việc phải trải qua các tháng ngày tù tội có thể phá hủy nhiều nỗ lực của họ. Tất nhiên các hành vi của các cá nhân này sẽ phải chịu sự điều chỉnh của pháp luật hiện hành, nếu làm sai, họ sẽ phải chịu những mức án tương thích. Nhưng câu chuyện vụ án này lại gợi mở đến độ chênh của chính sách và nhu cầu xã hội.

Căn cứ vào kết quả điều tra và căn cứ theo Điều 159 Bộ luật Hình sự, quy định về tội kinh doanh trái phép , ngày 25/9, Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự xã hội (C45) – Bộ Công an xác định, công ty Sgame và 3 lãnh đạo của công ty đã kinh doanh trái phép các trò chơi điện tử trực tuyến và tiến hành khởi tố vụ án và khởi tố bị can như trên. Công ty Sgame được thành lập vào tháng 9/2009 do ông Mai Thanh Long, ông Nguyễn Anh Dũng và ông Nguyễn Mạnh Linh. Sgame chỉ có giấy phép phát hành 3 trò chơi trực tuyến, để phát hành được nhiều trò chơi khác không và chưa được cấp phép, công ty này tiến hành sử dụng tên miền quốc tế đặt tên cho các website game, kinh doanh theo kiểu dịch vụ xuyên biên giới để tránh các cơ quan chức năng. Các game cài đặt và webgame dạng này như Đao Kiếm 2, Tân Tiên Kiếm, Đại Hiệp Truyện, Chân Long Giáng Thế, Tam Quốc Truyền Kỳ… đã đem lại doanh thu lớn.

Câu chuyện về cách “lách luật” này đúng hay sai, chịu sự điều chỉnh của pháp luật như thế nào ắt hẳn các cơ quan pháp luật sẽ làm rõ. Đây có thể cũng là một “án lệ” để các công ty phát hành game khác có mô hình hoạt động tương tự soi vào và điều chỉnh. Nhưng hơn hết, để xảy ra câu chuyện trên, một phần có thể thấy do chính sách về game online và nhu cầu xã hội hiện có độ chênh. Từ năm 2010 tới nay, việc cấp phép cho game online đã tạm dừng, rất ít game trải qua được các vòng “khắc nghiệt” để có được tấm giấy phép hoạt dộng đàng hoàng rên thị trường.

Tại một phòng game ở TPHCM.
 

Trong khi ấy, nhu cầu của người chơi, của xã hội, của công nghệ đối với game onine thay đổi chóng mặt. Một game có khi chỉ tồn tại được từ 4-6 tháng trước khi người chơi chán và tìm kiếm trò mới. Nhu cầu của người chơi là có thật mà bằng chứng là con số thu lợi của Sgame mà cơ quan điều tra chỉ ra. Nếu doanh nghiệp Việt không “năng động” người chơi sẽ rời bỏ họ và chơi của các nhà phát hành làm việc kiểu xuyên biên giới thật sự. Để trống một thị trường như vậy không phải là cách hay trong chính sách phát triển công nghiệp nội dung số.

Nghị định 72/2013/NĐ-CP áp dụng từ 9/2013 những tưởng sẽ mở lối cho doanh nghiệp phát hành được cấp phép dễ dàng nhưng việc cấp phép một game phải qua hội đồng thẩm định cùng nhiều công đoạn khác khiến danh sách game chờ xin giấy phép dài ra và rất khó. Gần đây, 26 doanh nghiệp được cấp phép cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến (được quy định là game G1), đây thực chất là một chứng nhận cho doanh nghiệp được phát hành game  online trong vòng 10 năm. Còn lại mỗi game phát hành cũng phải trải qua các công đoạn cũ. Hiện có khoảng 400 game đang hoạt động trên thị trường Việt chờ được duyệt kịch bản kiểu này. Mỗi doanh nghiệp phát hành game bỗng dưng trở thành một tiềm năng bị công quyền khởi tố.

Mới đây thôi, ta còn cổ vũ ngành game nhân Flappy Bird, ta ủng hộ các doanh nghiệp game khởi nghiệp, nhưng một hành lang pháp lý chưa thông thoáng, những thủ tục khắt khe và dài ngày đang khiến nhiều doanh nghiệp game Việt khốn khổ thì lại đi ngược với các hô hào ấy. Có lẽ đã đến lúc khơi thông các bế tắc này, để chí ít, nếu không được ủng hộ, các doanh nghiệp game Việt cũng không bị cuốn vào cảnh tranh tối, tranh sáng mà sa vào lao lý.

                                                                                                            Trần Gia