Dịch vụ taxi: cần một cuộc chơi công bằng

Tại hội thảo do Hiệp hội taxi Hà Nội tổ chức vừa qua về hoạt động của Uber, Grabtaxi, các ý kiến đều cho rằng, cơ quan nhà nước cần sớm thiết lập cơ chế quản lý để tạo sự cạnh tranh công bằng.

Cần được áp dụng quy định như nhau
 

Uber – một dịch vụ taxi gây tranh cãi về cách quản lý.
 

Nói về việc cạnh tranh của Uber, ông Phạm Duy Kính, đại diện hãng taxi Vic cho biết, doanh nghiệp taxi truyền thống chịu nhiều sự khống chế như: phải có phù hiệu, có đồng hồ tính cước, doanh nghiệp phải lo cho lái xe, đóng bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, khám sức khỏe định kỳ… Trong khi đó, Uber không cần phù hiệu nên không bị hạn chế vào một số tuyến cấm taxi hoạt động, không đồng hồ tính cước, không bị khống chế số lượng xe, lái xe không qua đào tạo, Uber cũng thu tiền của hành khách…

Do vậy, theo ông Kính, thực chất Uber là doanh nghiệp kinh doanh vận tải, nhưng lại nằm ngoài quy định quản lý về hoạt động kinh doanh vận tải tại Nghị định 86 của Chính phủ. Điều đó khiến doanh nghiệp taxi truyền thống bị cạnh tranh không lành mạnh, không công bằng. Ông Nguyễn Văn Sơn, Giám đốc taxi Net cũng cho rằng, cơ quan quản lý không xác định rõ phạm vi hoạt động của Uber, nên đẩy hoạt động taxi truyền thống vào thế yếu. Cơ quan quản lý nhà nước cũng cần xác định rõ mô hình hoạt động của các doanh nghiệp này để nâng cao hiệu quả quản lý.

“Để đảm bảo quyền lợi cho taxi truyền thống, cơ quan quản lý nhà nước cần phải có những điều chỉnh quy định, hoặc là cởi trói cho taxi truyền thống được hoạt động tự do, không bị ràng buộc giống Uber; hoặc là Uber phải tham gia đầy đủ các điều kiện như taxi truyền thống đang làm” – ông Kính nhấn mạnh.

Ứng dụng công nghệ, nâng cao hiệu quả và tiết kiệm chi phí
 

GrabTaxi – một ứng dụng kết nối giữa tài xế và hành khách
 

Riêng với GrabTaxi, ông Sơn nhận định, đơn vị này đang thể hiện là công ty chỉ thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin nhằm tạo thuận lợi cho việc kết nối giữa doanh nghiệp vận tải và hành khách, qua đó, thu hoa hồng từ lái xe và doanh nghiệp taxi. Nên theo ông Sơn, hoạt động của công ty GrabTaxi trong việc đẩy mạnh ứng dụng gọi xe cũng là tín hiệu buộc các doanh nghiệp taxi truyền thống phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao hiệu quả quản lý.

Chia sẻ về điều này, ông Khuất Việt Hùng, Phó chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông quốc gia cho rằng, ngành vận tải ô tô của Việt Nam vẫn còn nhiều bất cập, thiếu kênh thông tin giao tiếp giữa chủ phương tiện với chủ hàng hoặc hành khách, thiếu minh bạch về giá cước vận tải, công tác quản lý điều hành đơn vị kinh doanh vận tải còn thủ công, quy mô nhỏ, và đặc biệt là tỷ lệ chạy xe rỗng rất cao, chiếm từ 30-50%. Theo ông Hùng, hình thức ứng dụng công nghệ thông tin gọi xe taxi giúp tiết kiệm chi phí đầu tư. Thống kê cho thấy, Hà Nội có tới 17.000 xe taxi và TP.HCM có 12.000 taxi nhưng vẫn cảm giác cung không đủ cầu. Trong khi nếu khai thác tốt, ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả sẽ tiết kiệm được số xe phải đầu tư, hiệu suất sử dụng xe cao hơn. Thay vì xã hội phải bỏ ra 17.000 hay 20.000 xe thì chỉ cần đầu tư 10.000 – 12.000 xe.

“Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và kinh doanh vận tải là một trong những giải pháp đặc biệt quan trọng giúp tái cấu trúc thị trường vận tải, kéo giảm chi phí vận tải và góp phần vào giảm chi phí logistic chung của nền kinh tế” – ông Hùng khẳng định.

Đồng tình quan điểm này, ông Đỗ Quốc Bình, Chủ tịch Hiệp hội Taxi cho rằng, doanh nghiệp mong muốn có khách hàng và hành khách cũng muốn tìm được xe có giá cước và tuyến đường ưng ý, tiết kiệm. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin giống như một sàn giao dịch để khách hàng và doanh nghiệp gặp nhau là điều mà nhiều quốc gia đã ứng dụng thành công.

Trước thực tế cạnh tranh và xu hướng tất yếu từ việc đưa công nghệ thông tin vào ứng dụng, ông Sơn có ý kiến rằng, trong cuộc chiến và cuộc quản lý này, mong rằng Tổng cục Đường bộ Việt Nam chủ trì sàn giao dịch vận tải taxi nói riêng và vận tải nói chung, nếu không sẽ có nhiều công ty vận tải mới ra đời “chết non”.

Nhiều chuyên gia khác cũng cho rằng, trong thời gian tới, Chính phủ và Bộ GTVT cần có đánh giá cụ thể xem các quy định quản lý đã đầy đủ hay chưa, môi trường pháp lý được đảm bảo như thế nào, vấn đề quản lý thuế ra sao, phương thức thanh toán trực tuyến đã hợp lý và có đúng các qui định của ngân hàng hay không? Tất cả các vấn đề này đều cần được cơ quan quản lý kiếm soát một cách chặt chẽ, có như vậy mới có thể tạo sự cạnh tranh bình đẳng, thuận lợi giữa các doanh nghiệp vận tải.

Ô Lâu