Các thành phố ở Châu Á nằm top ô nhiễm nhất thế giới

Sau khi bất ngờ bị xếp hạng là thành phố có chất lượng không khí ô nhiễm nhất thế giới vào ngày 26/9, đến chiều 3/10 TP Hà Nội lùi xuống đứng thứ 7 với chỉ số AQI ở mức 146 trong bảng xếp hạng của ứng dụng quan trắc không khí Airvisual.

Dù có nhiều tranh cãi về độ chính xác của các đánh giá này, tuy nhiên thực tế 2 thành phố lớn ở Việt Nam là TP HCM và Hà Nội vẫn luôn đứng trước nguy cơ ô nhiễm không khí cao.

Chỉ số AQI là một thang đo chất lượng không khí của Mỹ được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Hệ thống này có chỉ số trải dài từ 0 đến 500, chỉ số càng cao càng cho thấy không khí càng bị ô nhiễm và gây hại cho sức khỏe. Bên cạnh đó, ứng dụng còn chỉ ra mức độ tập trung các hạt bụi mịn PM2.5 (hạt bụi kích thước nhỏ hơn hoặc bằng 2.5 micromet – nhỏ hơn rất nhiều lần đường kính một sợ tóc), đơn vị đo là microgram/m3 với phổ kéo dài từ 0 đến 250 trở lên. Chỉ số PM2.5 càng cao cũng tương ứng với mức độ gia tăng khả năng gây hại cho sức khỏe con người.

Theo số liệu thống kê từ báo cáo “World Air Quality” của Airvisual năm 2018, TP Hà Nội có mức độ tập trung các hạt bụi mịn PM2.5 bình quân là 40.8, mức không tốt cho một số nhóm người nhạy cảm, xếp hạng thứ 209 trong số các thành phố trên thế giới và xếp thứ 2 sau TP Jakatar trong khu vực Đông Nam Á. Trong đó, chất lượng không khí không tốt diễn ra trong 2 tháng đầu năm và 3 tháng cuối năm 2018. Tại TP HCM kết quả trung bình mật độ PM2.5 ở mức 26.5, mức được đánh giá là bình thường với sức khỏe.

Cũng theo báo cáo này, năm 2018, Thành phố bị đánh giá là ô nhiễm PM2.5 nhất là Gurugram, Ấn Độ. Bên cạnh đó, thủ đô Delhi của Ấn Độ cũng đứng đầu trong danh sách thủ đô các quốc gia trên thế giới có mức độ tập trung PM2.5 cao, quốc gia này cũng có đến 25 trong tổng số 50 thành phố có mức ô nhiễm cao nhất thế giới. Trung Quốc đứng thứ nhì khi có 22 thành phố nằm trong top 50 thành phố ô nhiễm nhất thế giới.

Trong không gian rộng hơn, các vùng đô thị có mức độ ô nhiễm bụi mịn cao tập trung nhiều tại khu vực châu Á. Theo số liệu ghi nhận, khu vực Đông Á, mức PM2.5 bình quân cao nhất đo được là 116 tại TP Hotan, Trung Quốc. Khu vực Đông Nam Á, mức PM2.5 bình quân cao nhất đo được là 45.3 tại Jakarta, Indonesia. Khu vực Nam Á mức PM2.5 đo được tại Gurugram, Ấn Độ là 135.8.

So sánh mức độ ô nhiễm cấp quốc gia, năm 2018 đứng đầu về ô nhiễm PM2.5 trong không khí là các quốc gia Bangladesh, Pakistan và Ấn Độ. Việt Nam xếp hạng thứ 17.

Đáng chú ý, TP Bắc Kinh, Trung Quốc vốn nổi tiếng vì tình trạng ô nhiễm không khí đang dần bước ra khỏi danh sách các thành ô nhiễm khi xếp hạng thứ 122 năm 2018 với mức giảm PM2.5 từ mức bình quân 58.8 năm 2017 xuống còn 50.9 năm 2018. Bằng nhiều biện pháp tái bố trí, sắp xếp lại các ngành công nghiệp ô nhiễm, nâng cao chuẩn khí thải, giảm tiêu thụ nhiên liệu, đặc biệt là đốt than, TP Bắc Kinh đang dần giải tỏa được tình trạng ô nhiễm. Nghiên cứu của Airvisual từ dữ liệu thu được tại Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh cho thấy trong 8 tháng đầu năm 2019, mức PM2.5 trung bình ghi nhận được tiếp tục giảm 19% so với cùng kỳ năm 2018 và thấp hơn đến một nửa so với cách đây 10 năm.

Ước tính của Tổ chức y tế Thế giới WHO cho thấy có 7 triệu người chết sớm mỗi năm vì hít thở không khí ô nhiễm trên toàn cầu. Đây cũng là nguyên nhân gây ra thiệt hại kinh tế 225 tỷ USD mỗi năm trên toàn cầu vì mất lực lượng lao động theo ước tính của Ngân hàng Thế Giới.

Ghi nhận trong ngày 3/10, Kuwait, Dubai, Kuala Lumpur là 3 thành phố đang dẫn đầu chỉ số ô nhiễm trong hệ thống đánh giá của Airvisual.