Bị Covid-19 vùi dập, Trung Quốc tạm dừng chi tiêu khổng lồ cho ngành chip

Trung Quốc có thể đang tạm dừng các khoản đầu tư lớn vào xây dựng ngành công nghiệp chip vốn dùng để cạnh tranh với Mỹ, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát trở lại trên toàn quốc.

Có nguồn tin cho rằng, các quan chức hàng đầu đang thảo luận về các cách để tránh xa các khoản trợ cấp tốn kém cho đến nay đã mang lại ít kết quả, khi đối phó trực diện với các lệnh trừng phạt của Mỹ, những người giấu tên nắm rõ vấn đề này cho biết. Trong khi một số quan chức thì ủng hộ tiếp tục thúc đẩy các ưu đãi lên tới 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (145 tỷ USD) để đầu tư, thì các nhà hoạch định chính sách khác đã không còn hứng thú với cách tiếp cận dựa trên đầu tư số tiền khổng lồ nhưng không mang lại kết quả như mong đợi này.

Thay vào đó, họ đang tìm kiếm những cách thay thế để hỗ trợ các nhà sản xuất chip trong nước, chẳng hạn như giảm chi phí vật liệu bán dẫn, những người này cho biết, họ yêu cầu giấu tên khi tiết lộ các cuộc đàm phán nhạy cảm.

Điều đó sẽ đánh dấu một sự thay đổi trong cách tiếp cận của Bắc Kinh đối với một ngành được coi là rất quan trọng để thách thức sự thống trị của Mỹ, và bảo vệ khả năng cạnh tranh kinh tế và quân sự của Trung Quốc. Nó nhấn mạnh cách thức các cuộc đấu tranh kinh tế của đất nước đang ảnh hưởng lớn đến nguồn tài chính của Bắc Kinh, và cản trở tham vọng chip của họ – một trong những ưu tiên hàng đầu của Chủ tịch Tập Cận Bình. Điều đó cũng có thể gây ra sự phân nhánh cho chi tiêu trong các lĩnh vực quan trọng khác, từ môi trường đến quốc phòng.

Không rõ Bắc Kinh đang xem xét những chính sách chip nào khác, hoặc liệu cuối cùng họ có quyết định từ bỏ cách tiếp cận nặng về đầu tư vốn đã hoạt động chưa hiệu quả trong việc thúc đẩy lĩnh vực sản xuất chip của họ trong những thập kỷ qua hay không. Hoặc Chính phủ Trung Quốc vẫn có thể quyết định chuyển hướng nguồn lực từ các lĩnh vực khác để tiếp tục tài trợ cho các nhà sản xuất chip địa phương của mình.

Sau khi thông tin này bị rò rỉ, đại diện của Văn phòng Thông tin Hội đồng Nhà nước và Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận qua fax.

Dù gì thì các cuộc thảo luận đang diễn ra hoàn toàn trái ngược với những nỗ lực trước đây của Bắc Kinh trong việc rót nguồn vốn đầu tư khổng lồ vào ngành công nghiệp chip. Chính quyền của ông Tập cũng đã trở nên thất vọng vì hàng chục tỷ đô la được đổ vào ngành công nghiệp này trong thập kỷ qua đã không tạo ra những bước đột phá cho phép Trung Quốc cạnh tranh dễ dàng hơn với Mỹ. Trên thực tế, SMIC và Yangtze, được cho là hai công ty chip bán dẫn tiên tiến nhất của Trung Quốc, nhưng họ cũng đã bị tê liệt nhất định bởi lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ.

Các quan chức cấp cao của Bắc Kinh đã ra lệnh tiến hành một loạt các cuộc điều tra chống tham nhũng đối với các nhân vật hàng đầu trong ngành này vào mùa hè năm ngoái, đổ lỗi cho tham nhũng là nguyên nhân gây lãng phí và đầu tư không hiệu quả. Tất cả những điều đó xảy ra khi chất bán dẫn ngày càng trở thành chiến trường quan trọng trong cuộc cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ. Ông Tập đã nhiều lần nói về sự cần thiết phải cấp bách giải quyết cái gọi là điểm nghẽn của Trung Quốc: những lĩnh vực mà nước này vẫn phụ thuộc nhiều vào Mỹ và các cường quốc nước ngoài khác, bao gồm cả các công nghệ quan trọng như chip.

Ông đã kêu gọi các quan chức hàng đầu đạt được sự tự cung tự cấp trong các công nghệ quan trọng khi Hoa Kỳ tiến hành cô lập Trung Quốc. Khi giành được nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có tiền lệ vào tháng 10/2022, ông Tập tuyên bố sẽ tiến nhanh hơn trong việc thực hiện các dự án chiến lược để tăng cường đổi mới, nói rằng sẽ nỗ lực cải thiện hệ thống mới nhằm huy động các nguồn lực trên toàn quốc để tạo ra những đột phá công nghệ quan trọng và thúc đẩy sức mạnh của Trung Quốc trong khoa học và công nghệ chiến lược.

Đáp lại, các quan chức Trung Quốc gần đây đã thảo luận về việc có nên đưa ra các ưu đãi bổ sung cho các công ty chip bán dẫn trong nước hay không. Nhưng nhiều người cho rằng sẽ rất khó để tập hợp một số tiền đáng kể sau khi Bắc Kinh đã chi mạnh tay để chống lại Covid trong những tháng qua.

Thay vào đó, các quan chức hiện đang yêu cầu các nhà cung cấp vật liệu bán dẫn địa phương giảm giá để hỗ trợ khách hàng trong nước của họ. Trong khi đó, Mỹ đang ngày càng tỏ ra hung hăng trong việc theo đuổi tham vọng công nghệ của Trung Quốc.

Năm ngoái, Mỹ đã đẩy nhanh chiến dịch ngăn chặn các nỗ lực sản xuất chip của Bắc Kinh, sử dụng nhiều công cụ khác nhau bao gồm kiểm soát xuất khẩu để ngăn chặn sự tiến bộ của Trung Quốc trong các công nghệ mới nổi này. Đó là một phần trong nỗ lực duy trì điều mà Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan gọi là “dẫn đầu càng nhiều càng tốt”.

Các đồng minh chủ chốt của Mỹ bao gồm Hà Lan và Nhật Bản cũng đã đồng ý về nguyên tắc thắt chặt kiểm soát việc xuất khẩu máy móc sản xuất chip tiên tiến sang Trung Quốc, tờ Bloomberg News đưa tin. Vì thế, đây có thể là một đòn giáng sớm làm suy yếu các kế hoạch lớn về chip của Bắc Kinh.

Theo Bloomberg