Bảng điều khiển thông minh dự đoán các đợt bùng phát Covid-19

Bảng điều khiển thông minh hoàn chỉnh đầu tiên ở Hà Lan sẽ tiên đoán một cách chính xác về nơi có thể xảy ra các đợt bùng phát lây nhiễm Covid-19.

Vào tháng 12/2019, một loại virus mới đã được phân lập, sau khi một nhóm bệnh nhân ở Trung Quốc được chẩn đoán mắc bệnh viêm phổi không rõ nguyên nhân. Loại virus phân lập mới này được đặt tên là ‘SARS-CoV-2’ và là nguyên nhân gây ra dịch bệnh Covid-19.

Virus này đã dẫn đến các đợt bùng phát liên tục và tạo nên một cuộc khủng hoảng y tế toàn cầu chưa từng có mãi kéo dài tới gian đoạn hiện tại. Số lượng người nhiễm và tử vong vì dịch bệnh này đang gia tăng nhanh chóng trên toàn cầu, và sự lây lan của căn bệnh đã gây ra một thách thức lớn đối với cộng đồng quốc tế.

Các nhà hoạch định chính sách từ các quốc gia khác nhau đã chọn các chiến lược khác nhau, tùy thuộc vào sự lây lan của virus tại địa phương, nguồn lực của hệ thống y tế, các yếu tố kinh tế và chính trị, sự tuân thủ của cộng đồng, và nhận thức về tình huống để đứng ra giải quyết, khắc phục.

Thậm chí, dịch bệnh Covid-19 lây lan theo từng cụm và việc xác định sớm các cụm này là rất quan trọng để làm chậm sự lây lan của dịch bệnh. Thế nên, việc dự đoán trước các khu vực có nguy cơ cao bùng phát dịch đang là câu chuyện nan giải. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của công nghệ, sớm muộn gì thì câu chuyện này cũng sẽ có cách giải quyết êm đẹp hơn.

Bảng điều khiển thông minh ra đời

Gần đây, một nhóm nghiên cứu đa ngành do Nelly Litvak, Giáo sư thuật toán các mạng phức hợp tại Đại học Công nghệ Eindhoven (TU / e) đứng đầu đã và đang làm việc trên một bảng điều khiển thông minh, nhờ vào khoản tài trợ trị giá nửa triệu Euro từ ZonMW.

Nhóm nghiên cứu đã bắt tay vào đề án này kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát ở Hà Lan vào tháng 3/2020, từ đó họ tìm cách để đưa ra những dự đoán nguy cơ ổ dịch, bằng cách sử dụng thông tin di động tổng hợp từ việc sử dụng ứng dụng trên điện thoại di động. Khoản tài trợ này được sử dụng chính để cải thiện đáng kể những dự đoán đó, thông qua sự kết hợp thông minh với dữ liệu từ Ứng dụng COVID Radar.

Điều này sẽ cho phép dự đoán, định vị các khu vực an toàn, cũng như đưa ra hồi chuông cảnh báo để chính quyền can thiệp nhanh hơn, và hiệu quả hơn nếu xuất hiện điểm nóng Covid-19 mới. Thực tế mà nói, việc phát hiện lây lan các trường hợp nhiễm Covid-19 trong cộng đồng đang có nhiều khó khăn trắc trở ở nhiều quốc gia trên thế giới, không riêng gì ở Hà Lan.

Trưởng nhóm dự án Nelly Litvak cho biết, bảng điều khiển mới có thể tạo ra sự khác biệt lớn về mặt này. “Bằng cách kết hợp các mô hình di chuyển tổng hợp với dữ liệu dự đoán hành vi nguy cơ trong mô hình toán học về sự lây lan của virus, chúng tôi có thể xác định các nguy cơ lây lan từ khu vực này sang khu vực khác một cách khá chính xác. Điều này sẽ cho phép thị trưởng của các khu vực nhanh chóng phát hiện ra một làn sóng lây nhiễm cục bộ tiềm ẩn, từ đó để có phương án thực hiện các biện pháp kịp thời – điều rất quan trọng hiện nay là làn sóng Covid-19 đang bộc phát trở lại nhiều lần ở các khu vực”.

Nguyên lý hoạt động

Cơ sở để xác định các bệnh nhiễm trùng là dữ liệu từ ứng dụng COVID Radar, được phát triển bởi Trung tâm Y tế Đại học Leiden (LUMC). Với hơn 3,5 triệu bảng câu hỏi đã hoàn thành của hơn 215.000 người dùng, ứng dụng này cung cấp thông tin chi tiết địa phương về nồng độ lây nhiễm Covid-19. Dữ liệu từ ứng dụng được ẩn danh hoàn toàn và do đó thích hợp để chia sẻ cho bảng thông minh mới để phân tích thông tin.

Dữ liệu này sau đó được kết hợp với dữ liệu di động tổng hợp và ẩn danh từ công ty phân tích dữ liệu Mezuro. Nền tảng dữ liệu này chứa thông tin thu được từ việc sử dụng điện thoại di động trên khắp Hà Lan dưới dạng vị trí dân cư, điểm đến du lịch, thời gian di chuyển và phương thức di chuyển (ô tô, tàu hỏa, xe đạp, v.v.).

Dữ liệu kết hợp sẽ là đầu vào cho nhà cung cấp dịch vụ CNTT ilionx, sau đó, nhà cung cấp dịch vụ này sẽ trực quan hóa các rủi ro trong khu vực ngay trong một bảng điều khiển dễ đọc. Bảng điều khiển sẽ là một bản đồ của Hà Lan, được chia thành các thành phố tự trị và các khu vực an ninh. Nó cho thấy các mô hình lây nhiễm và tình hình di chuyển trong lịch sử và hiện tại, đồng thời cũng sẽ trực quan hóa việc đánh giá rủi ro của các nguồn lây nhiễm tiềm ẩn trong tương lai gần.

Nhóm của Nelly Litvak đã bắt đầu nghiên cứu của họ để dự đoán các đợt bùng phát Covid-19 trong khu vực dựa trên dữ liệu điện thoại. Sau khi kết hợp nó với ứng dụng COVID Radar, nguyên mẫu thử nghiệm đầu tiên đã xuất hiện vào tháng 7/2020. Tuy nhiên, để ra mắt bản hoàn chỉnh cũng như hoàn tất công trình này, nhóm cho rằng sẽ mất thêm 1,5 năm nữa (tương đương có thể vào cuối năm 2021 hoặc đầu năm 2022) nền tảng mới chính thức được trình làng.

Nhìn chung, bảng điều khiển này sẽ được tối ưu hóa hơn nữa để các nhà hoạch định chính sách kiểm soát dễ dàng các khu vực an toàn, hoặc điểm nóng có nguy cơ lây nhiễm Covid-19.

Theo Tue