AI có thể khiến thế giới tốt hơn, nhưng nó phải được giám sát hợp lý

Trí tuệ nhân tạo (AI) có thể là thứ quan trọng nhất mà nền văn minh của chúng ta từng tạo ra. Nhưng vẫn chưa rõ sức mạnh và khả năng của AI sẽ phát huy như thế nào. Vậy nên mọi thứ hết sức được cân nhắc.

AI có thể làm mọi thứ chúng ta quan tâm trở nên tốt hơn

Kết luận cốt lõi của khoa học xã hội trong nhiều thập kỷ, và dựa trên hàng nghìn nghiên cứu là AI giúp tạo ra nhiều thứ tốt hơn trong cuộc sống con người. Nó giúp mang lại nhiều kết quả tốt hơn trong hầu hết mọi lĩnh vực hoạt động, bao gồm thành tích học tập, hiệu suất công việc, tình trạng nghề nghiệp, thu nhập, khả năng sáng tạo, sức khỏe thể chất, tuổi thọ, học các kỹ năng mới, quản lý các nhiệm vụ phức tạp, khả năng lãnh đạo, thành công trong kinh doanh, giải quyết xung đột, đọc hiểu, tài chính, cách ra quyết định, hiểu quan điểm của người khác, nghệ thuật sáng tạo, cách nuôi dạy con cái và cả sự hài lòng trong cuộc sống.

Hơn nữa, AI cũng chính là đòn bẩy mà chúng ta đã và đang sử dụng để tạo ra thế giới tốt, tiến bộ hơn mà chúng ta đang sống ngày nay có trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, toán học, vật lý, hóa học, y học, năng lượng, xây dựng, giao thông vận tải, truyền thông, nghệ thuật, âm nhạc, văn hóa, triết học, đạo đức.

Những gì AI mang lại cho chúng ta là cơ hội tăng cường trí thông minh của con người một cách sâu sắc để tạo ra các loại thuốc mới, đến cách giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, cho đến công nghệ vươn tới các vì sao – từ đây mọi thứ sẽ tốt hơn rất nhiều.

Việc tăng cường phát triển và áp dụng AI đã bắt đầu, AI đã ở xung quanh chúng ta dưới dạng nhiều loại hệ thống điều khiển máy tính, hiện đang leo thang nhanh chóng với các Mô hình ngôn ngữ lớn AI như ChatGPT, và sẽ tăng tốc rất nhanh kể từ đây.

Trong kỷ nguyên AI mới của chúng ta:

-Mỗi đứa trẻ sẽ có một gia sư AI vô cùng kiên nhẫn, vô cùng nhân ái, vô cùng hiểu biết và vô cùng hữu ích. Gia sư AI sẽ sát cánh bên mỗi em trong từng bước phát triển, giúp các em phát huy tối đa tiềm năng của mình bằng phiên bản người máy với tình yêu thương vô hạn.

-Mỗi người sẽ có một trợ lý/huấn luyện viên/người cố vấn/người huấn luyện/cố vấn/nhà trị liệu AI vô cùng kiên nhẫn, vô cùng nhân ái, vô cùng hiểu biết và vô cùng hữu ích. Trợ lý AI sẽ hiện diện trong mọi cơ hội và thách thức của cuộc sống của mỗi con người.

-Mỗi nhà khoa học sẽ có một trợ lý/cộng tác viên/đối tác AI giúp mở rộng đáng kể phạm vi nghiên cứu khoa học và nâng cao thành tựu của họ. Mọi nghệ sĩ, mọi kỹ sư, mọi doanh nhân, mọi bác sĩ, mọi người chăm sóc đều sẽ nhận được sự hỗ trợ lớn từ AI trong thế giới của họ.

-Nhờ AI mà các nhà lãnh đạo, giám đốc điều hành, quan chức chính phủ, chủ tịch tổ chức phi lợi nhuận, huấn luyện viên thể thao, giáo viên… sẽ có được những điều hỗ trợ tương tự, đặc biệt là trong các vấn đề ra quyết định.

-Nhờ AI, tăng trưởng năng suất trong toàn bộ nền kinh tế sẽ tăng tốc đáng kể, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo ra các ngành công nghiệp mới, tạo việc làm mới và tăng trưởng tiền lương, đồng thời dẫn đến một kỷ nguyên mới của sự thịnh vượng vật chất cao hơn trên khắp hành tinh.

-Những đột phá khoa học, công nghệ và thuốc mới sẽ mở rộng đáng kể, vì AI giúp chúng ta tiếp tục giải mã các quy luật tự nhiên và thu hoạch thành tựu với các lợi ích tối đa.

-Nghệ thuật sáng tạo sẽ bước vào thời kỳ hoàng kim, khi các nghệ sĩ, nhạc sĩ, nhà văn và nhà làm phim được hỗ trợ bởi AI có khả năng hiện thực hóa tầm nhìn của họ nhanh hơn, và hoạt động ở quy mô lớn hơn bao giờ hết.

Có thể thấy, các cơ hội mà AI mang lại cho cuộc sống chúng ta là rất sâu sắc, thực tiễn. AI hoàn toàn có thể là thứ quan trọng nhất và tốt nhất mà nền văn minh của chúng ta từng tạo ra, chắc chắn ngang bằng với điện và vi mạch, và có lẽ còn vượt xa hơn những thứ đó nữa.

Lẽ ra chúng ta đang sống trong một thế giới tốt đẹp hơn với AI, nhưng giờ đây câu chuyện không chỉ có màu hồng ngay cột mốc đó. Trái ngược với quan điểm tích cực này, nhiều cuộc trò chuyện tích cực, đầy màu hồng về AI hiện đang bị phá vỡ với nỗi sợ hãi cuồng loạn hoàn toàn có căn cứ, cơ sở lẫn bằng chứng đa dạng nhất định.

Chúng ta đã nghe tuyên bố rằng, AI sẽ giết chết tất cả chúng ta, hủy hoại xã hội, nền văn minh của chúng ta, lấy đi tất cả công việc của chúng ta, gây ra sự bất bình đẳng làm tê liệt, và cho phép những người xấu làm những điều tồi tệ hơn nữa.

Chia sẻ rõ hơn về câu chuyện này, Rob Mason (Giám đốc công nghệ tại Applause, công ty chuyên giúp các thương hiệu hàng đầu nhanh chóng phát hành trải nghiệm kỹ thuật số chất lượng cao), nhận định công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) hiện ở khắp mọi nơi. Đối với công chúng, nó dường như là cú xuất hiện bất ngờ, với nhiều chuyên gia và công ty công nghệ nổi lên chỉ sau một đêm, với câu chuyện công nghệ AI tổng quát của ChatGPT là một ví dụ điển hình nhất.

Nhưng đối với những người làm việc và nghiên cứu kỳ cựu trong lĩnh vực công nghệ, máy học, bản chất của công nghệ AI đã được phát triển (và sản xuất) trong nhiều năm qua. Điều đó nói lên rằng, ngay thời điểm này, chúng ta chắc chắn đang ở một điểm uốn của công nghệ này.

Những tranh cãi xoay quanh công nghệ AI gần đây liên quan đến cả phân biệt giới tính và thành kiến ​​chủng tộc. Điều này dẫn đến xu hướng từ lời hứa phát triển mở rộng sang khả năng kêu gọi tạm dừng công nghệ này.

Đã có cuộc tranh luận về các biện pháp bảo vệ AI, các quy định về cách thu thập dữ liệu, cách giải quyết sự thiên vị, và những gì nên làm để bảo vệ quyền riêng tư và sở hữu trí tuệ. Mục đích làm chậm quỹ đạo của công nghệ non trẻ này về cơ bản là để bảo vệ sự an toàn, và quyền riêng tư của người dùng, đồng thời ngăn chặn tội phạm, các hậu quả có hại và tính không phù hợp do công nghệ này gây ra.

AI có thể được sánh như “con mèo đã ra khỏi túi”

Nhà đầu tư mạo hiểm Marc Andreessen (người đã dự đoán nổi tiếng về sự phát triển của phần mềm AI) đã giải quyết loạt vấn đề này trong bài đăng trên blog của mình với tiêu đề “Tại sao AI sẽ cứu thế giới”. Anh ấy xem xét vai trò của quy định trong suốt lịch sử phát triển công nghệ AI, cũng như nơi ra các quy định. Anh ấy lập luận rằng, bất kỳ quy định nào về AI sẽ cản trở sự cạnh tranh trên thị trường và sự tiến bộ của công nghệ, điều mà anh ấy cảm thấy nên được theo đuổi và phát triển theo một tư duy và cách làm tích cực hơn.

Rob Mason đồng ý với Andreessen rằng, mọi thứ đang phát triển quá nhanh khi nói đến AI, cho nên nếu chúng ta cố gắng tạm dừng nỗ lực của mình với hy vọng bảo vệ xã hội khỏi những rủi ro tiềm ẩn, chúng ta có thể sẽ thấy điều ngược lại.

Thực tế là AI có thể được sánh như “con mèo đã ra khỏi túi”. Công nghệ AI này cũng được phổ biến rộng rãi cho bất kỳ ai muốn sử dụng nó, cho bất kỳ mục đích gì. Điều tốt nhất chúng ta có thể làm là tiếp tục phát triển, và đầu tư vào các chiến lược để phát hiện, và đánh bại nội dung xấu cũng như kết quả sai lệch từ nó.

Để làm được điều này, cần xây dựng các lan can bảo vệ để giúp định hướng sự phát triển đi đúng hướng. Bởi nhiều trong số những rủi ro và thách thức chính trong việc triển khai AI liên quan đến độ chính xác và độ tin cậy, nội dung thiên vị và không phù hợp cũng như tuân thủ đạo đức và quy định.

Một nguyên tắc có khả năng hữu ích có thể nghĩ tới bao gồm, nếu bộ dữ liệu đào tạo AI được trả phí trước đó, thì nội dung đầu ra do AI tạo ra có liên quan cũng phải được gắn nhãn như vậy. Điều này sẽ ngăn chặn sự thiên vị trong nội dung và đảm bảo tính bản quyền và sở hữu trí tuệ trong AI.

Hiểu cách dữ liệu được thu thập và cách dữ liệu đó được giữ an toàn cũng là điều quan trọng. Chúng ta nên có cái nhìn sâu sắc hợp lý về thời điểm, và cách thức các công ty đang sử dụng dữ liệu của chúng ta, cho dù đó là giọng nói, hình ảnh hay dữ liệu cá nhân.

Như chúng ta đã thấy, kết quả đầu ra sai lệch, có hại hoặc ảo giác không phải là hiếm thấy trong bối cảnh AI hiện tại. Điều này thường xảy ra nhất do chất lượng và kích thước của tập dữ liệu đào tạo đầu vào còn hạn chế, và phải cần được cải thiện mạnh mẽ hơn nữa.

Khi các công ty tiếp tục phát triển công nghệ AI, họ nên tập trung vào việc thu thập có đạo đức các dữ liệu đa dạng, chất lượng cao được sử dụng để huấn luyện thuật toán. Sau đó, kiểm tra kết quả đầu ra bằng cách sử dụng bên thứ ba và với con người thật là chìa khóa để nhận được phản hồi cần thiết. Điều này sẽ giúp cải thiện khả năng học tập và hiệu suất của thuật toán AI theo thời gian.

Nói tóm lại là việc giám sát cách mọi thứ đang phát triển và tạo ra một số hướng dẫn là điều hợp lý, nhưng chúng ta cần đảm bảo rằng việc giám sát này không cản trở sự tiến bộ của công nghệ AI, hoặc những người tiên phong trong lĩnh vực này. Ưu tiên trải nghiệm người dùng và thử nghiệm trong suốt quá trình phát triển AI cũng sẽ giúp đảm bảo công nghệ này tiếp tục đi đúng hướng.

Theo Forbes/A16z