Khu công nghệ cao TPHCM: Thành tựu trước, hi vọng sau

Năm qua, mặc dù kinh tế khó khăn nhưng Khu Công nghệ Cao (KCNC) TPHCM nỗ lực tạo môi trường tốt để thu hút các nhà đầu tư, các công ty khoa học, công nghệ lớn trên thế giới. Kết quả thu hút đầu tư của KHCN TPHCM đã đem lại giá trị xuất khẩu sản phẩm CNC đạt trên 2,1 tỷ USD (tăng trên 40% so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra)…

Tiến sĩ Lê Hoài Quốc

Thành tựu trong khó khăn

Tiến sĩ, Lê Hoài Quốc, Trưởng Ban Quản lý KCNC TPHCM chia sẻ, trong năm qua, đối mặt với tình hình suy thoái kinh tế toàn cầu gây ảnh hưởng đến kinh tế trong nước, tình hình thu hút đầu tư của KCNC cũng gặp khó khăn. Tuy nhiên, KCNC vẫn đang được xem là một điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Cụ thể, KCNC đã thu hút và cấp phép mới đầu tư cho 10 dự án, với tổng vốn đầu tư 100 triệu USD (11 tháng thu hút 8 dự án với 86,1 triệu USD vốn đầu tư, trong đó 48,8 triệu USD vốn FDI và 37,3 triệu USD vốn trong nước); giá trị xuất khẩu sản phẩm CNC đạt trên 2,1 tỷ USD (tăng trên 40% so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra, trong đó 11 tháng đạt 2,02 tỷ USD); hoạt động của DN trong KCNC ổn định, không có tình trạng đình, hoãn sản xuất; nhiều hoạt động dịch vụ và hỗ trợ giải quyết an sinh cho công nhân làm việc tại đây cũng đã được DN triển khai tốt. KCNC đã đóng góp đáng kể về giá trị sản xuất sản phẩm CNC cho GDP thành phố, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của thành phố theo hướng gia tăng tỷ trọng công nghiệp CNC, dịch vụ CNC. Theo số liệu thống kê của Sở Công thương thành phố, trong năm 2012, tình hình xuất khẩu nhóm sản phẩm CNC (máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, sản phẩm cơ khí chính xác, sản phẩm công nghệ số…) dự ước đạt 2,46 tỷ USD, tăng 3 lần so với năm 2011. Trong đó, tổng giá trị xuất khẩu của KCNC năm nay dự ước sẽ đạt 2,1 tỷ USD, chiếm tỷ trọng hơn 85% kim ngạch của toàn thành phố trong nhóm sản phẩm trên. Nếu so sánh các số liệu xuất khẩu của KCNC qua các năm: 2010 đạt 500 triệu USD, 2011 đạt mốc 1 tỷ USD và năm 2012 sẽ là 2,1 tỷ USD, năm sau gấp đôi năm trước. Điều này cho thấy, tốc độ tăng trưởng cao nhóm sản phẩm CNC tại đây. Trong năm 2012, giá trị kim ngạch của riêng KCNC đã nhanh chóng đạt hơn 28% tổng giá trị FDI của thành phố, đóng vai trò là hạt nhân quan trọng trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế của thành phố theo hướng tăng tỷ trọng các sản phẩm có hàm lượng CNC.

KCNC cũng đang tạo ra một đội ngũ lao động có trình độ cao với tỷ lệ hơn 40% lao động đạt trình độ trung cấp, cao đẳng trở lên, góp phần xây dựng năng lực nội sinh cho mục tiêu lớn của thành phố là tăng trưởng theo chiều sâu, phát triển bền vững.

Về sản xuất CNC, hiện tại lĩnh vực được đầu tư nhiều nhất tại Khu thuộc nhóm ngành vi điện tử – công nghệ thông tin – viễn thông, chiếm tỷ lệ 26,23%. Tiếp đến là công nghệ sinh học với tỷ lệ 16,39%. Ngoài ra, các ngành dịch vụ CNC cũng được nhiều nhà đầu tư quan tâm, với tỷ lệ đầu tư đạt 21,31%.

Việc các lĩnh vực được đầu tư nhiều phản ánh nhu cầu thị trường thực tế hiện nay của thành phố cũng như thế giới. Mặt khác, ngoài sản xuất CNC, KCNC còn khuyến khích đầu tư vào dịch vụ CNC, nghiên cứu – triển khai (R&D), đào tạo, ươm tạo nhằm tạo ra “cụm-cluster” công nghệ tại đây, thu hút đầu tư phát triển CNC.

Ưu tiên thu hút các tập đoàn công nghệ lớn

Trong năm tới KCNC thành phố sẽ ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp, thông qua các chương trình như Chương trình hỗ trợ lãi suất vay vốn theo Quyết định số 33/2011/QĐ-UBND ngày 28/5/2011. Cùng với hỗ trợ KCNC sẽ Xếp hạng đánh giá DN hoạt động trong khu…

Trong các năm tới, KCNC vẫn sẽ ưu tiên thu hút các tập đoàn lớn trên thế giới, tập trung trong các lĩnh vực: vi điện tử – bán dẫn – CNTT, năng lượng mới, công nghệ sinh học. Đặc biệt, tất cả các dự án phải đáp ứng tiêu chí sử dụng công nghệ xanh, sạch, tiết kiệm năng lượng theo đúng chủ đề Hội nghị thường niên ASPA lần thứ 16 mà KCNC vừa tổ chức vào tháng 10/2012 là “Công viên khoa học và kinh tế xanh”.

Năm 2013 tới, dự báo kinh tế thế giới và kinh tế, xã hội Việt Nam tiếp tục còn nhiều khó khăn, Ban quản lý KCNC cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng với các DN, nhà đầu tư đã, đang và sẽ đầu tư vào KCNC trong việc giải quyết tháo gỡ những khó khăn trong hoạt động sản xuất của DN CNC và cải thiện môi trường đầu tư để các nhà đầu tư yên tâm đầu tư vào KCNC. KCNC luôn tâm niệm “Thành công của doanh nghiệp là thành công của KCNC”.

Ban quản lý KCNC đã có kiến nghị với lãnh đạo thành phố hỗ trợ cũng như giải quyết các bất cập hiện nay của Khu để giúp các DN cũng như KHCN phát triển mạnh hơn nữa trong năm 2013 và những năm tới. Các kiến nghị gồm:

Thứ nhất, lấy KCNC làm điểm trung tâm lan tỏa để đầu tư đồng bộ hạ tầng cứng (đường sá, điện, nước, viễn thông… trong đó, đặc biệt ưu tiên các tuyến đường giao thông trong và ngoài KCNC được kết nối đồng bộ) và tạo điều kiện phát triển hạ tầng xã hội các dịch vụ văn hóa – xã hội liên quan (như là một thứ hạ tầng mềm).

Thứ hai, tiếp tục cải thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ DN hoạt động và cải thiện môi trường đầu tư, môi trường nghiên cứu, phát triển KHCN của KCNC.

Thứ ba, đưa vào chương trình công tác năm 2013 của Thành phố xây dựng và ban hành Chương trình phát triển công nghiệp nền tảng, công nghiệp hỗ trợ và Chương trình phát triển sản phẩm CNC.

Thứ tư, cho phép thành lập Công ty đầu tư phát triển CNC và xem xét hỗ trợ lãi suất tín dụng để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất nghiên cứu và phát triển, ươm tạo, đào tạo cho các đối tượng trực tiếp hoạt động KHCN, các DN KHCN, các DN dịch vụ CNC.

Ngay tại Lễ kỷ niệm 10 năm thành lập KCNC, Ban Quản lý đã tổng kết những bài học kinh nghiệm và kiến nghị với lãnh đạo thành phố: Tiếp tục xác định KCNC là công trình trọng điểm để tập trung cao độ trong chỉ đạo điều hành và ưu tiên nguồn lực (nhất là vốn) để tổ chức triển khai xây dựng KCNC. Thành phố chấp thuận chủ trương cho phép KCNC huy động vốn bằng nhiều phương thức khác nhau: giao đất thô để nhà đầu tư tự san lấp, sau đó khấu trừ vào tiền thuê đất, ứng vốn thi công, hợp tác công-tư (PPP), BT để đầu tư kết cấu hạ tầng giai đoạn II theo tiến độ, hợp tác công-tư các đề án, công trình nhà làm việc, Trung tâm sáng tạo, Làng Việt kiều… để thúc đẩy hoạt động ươm tạo và R&D. Cho phép KCNC kêu gọi xã hội hóa hoặc đầu tư công-tư các hạng mục dịch vụ: nhà hàng, y tế, nhà xưởng xây sẵn, Khu bảo thuế, Kho ngoại quan…

 

Những kiến nghị và đề xuất này của KHCN rất mong được thành phố sớm có quyết định để thúc đẩy nhanh, mạnh hơn nữa hoạt động thu hút đầu tư nói riêng cũng như sự phát triển chung của KCNC.

Quỳnh Anh
Tin học & Đời sống tháng 1&2.2013