CNTT cần những “công nhân”

Số hóa dữ liệu, xử lý hình ảnh, gia công các quy trình doanh nghiệp (BPO)…là những công việc đang ngày càng có xu hướng tuyển dụng nhiều trong năm 2013 cũng như những năm kế tiếp. Nhân lực CNTT không chỉ là các kỹ sư và chuyên viên trình độ cao như mọi người vẫn tưởng, thị trường hiện đang rất cần các “công nhân CNTT”.

Thế giới của “công nhân” CNTT

Sở dĩ gọi là thế giới của “công nhân” CNTT, vì tính chất của công việc này cũng làm theo công đoạn giống như công nhân may mặc, da giày, cũng tăng ca theo mùa vụ, không đòi hỏi lao động phải có trình độ cao, không cần quá sáng tạo.

Ở Việt Nam hiện nay số công ty làm các dịch vụ BPO chưa nhiều và số nhân công làm trong lĩnh vực này còn ít. Công ty tham gia lĩnh vực này sớm nhất (năm 2004), chuyên và mạnh là GHP Far East (một công ty với 100% vốn của người Đức). GHP Far East cung cấp nhiều dịch vụ như số hóa và quản lý dữ liệu; gia công phần mềm; cung cấp dịch vụ xử lý hình ảnh, dịch vụ Scan, dịch vụ mạng cho thị trường Việt Nam và các nước Châu Âu như: Thụy Sỹ, Đức, Pháp, Nhật Bản. Những ngày đầu thành lập, công ty chỉ có khoảng 50 nhân sự, cho đến nay số nhân sự đã tăng lên hơn 1.000 người (350 nhân sự ở Cần Thơ và 700 ở TPHCM). Điều này phản ánh sự tăng trưởng nhanh chóng của dịch vụ BPO tại Việt Nam!

Rất ít người biết và hiểu về những dịch vụ mà GHP đang thực hiện tại thị trường Việt Nam. Bà Nguyễn Thị Điệp, giám đốc nhân sự của công ty đã dẫn chúng tôi đi một vòng tham quan dây chuyền làm việc ở đây. Quan sát các công nhân CNTT làm việc mới thấy rõ sự tập trung cao độ nơi họ. Trước mặt mỗi người chỉ độc một chiếc máy tính, không có bất kỳ giấy tờ hay vật dụng nào khác trên bàn làm việc. Ai cũng cặm cụi, mắt dán chặt màn hình, tay gõ bàn phím máy tính thuần thục, với tác phong rất khẩn trương nhập liệu các thông số, form chữ, biểu mẫu bằng rất nhiều ngôn ngữ khác nhau theo yêu cầu của khách hàng. Nhân viên thực hiện những công việc khác nhau và được sắp xếp ngồi theo từng khu vực như: khu nhập liệu (form mẫu điện thoại, địa chỉ, tên khách hàng); Khu chỉnh sửa, xử lý hình ảnh, khu quét hình ảnh…

Bà Nguyễn Thị Diệp

Bà Điệp cho biết, công việc của các bạn có khi đơn giản chỉ là nhập tên khách hàng, số điện thoại, địa chỉ… hay phức tạp hơn nữa là xử lý, chỉnh sửa hình ảnh. Nhưng cũng có khi công việc đòi hỏi kiến thức và vốn ngoại ngữ cao như xử lý thư từ của khách hàng hay cắt ghép báo theo từng chủ đề nhất định. Những công việc này đòi hỏi sự nhanh tay, chính xác và chất lượng, đặc biệt là bảo mật thông tin. Để đáp ứng các yêu cầu này, ở quá trình tuyển dụng, công ty phải mất từ 2 tuần đến 2 tháng, thậm chí 4 tháng để đào tạo cho các bạn các kỹ năng từ cơ bản như: sử dụng máy tính như thế nào, sử dụng phần mềm chuyên biệt ra sao… cho tới các kỹ năng chuyên môn như làm thế nào để xử lý hình ảnh, cắt gọt những gì, xử lý biểu mẫu như thế nào, cách cắt ghép các bài báo với nhau… Yếu tố mà công ty đặc biệt quan trọng đối với lao động và xem như chiến lược phát triển của công ty đó là việc đảm bảo công việc phải chính xác tuyệt đối, chất lượng, bảo mật. Vì vậy, khi các bạn được tuyển vào cũng đều phải trải qua những khóa đào tạo về bảo mật của công ty.

Bà Điệp cho biết, hầu hết các bạn khi mới tuyển vào đều thiếu các kỹ năng, vì chỉ là cac1lao động phổ thông, thậm chí có bạn còn không biết sử dụng máy tính. Vì tính chất công việc đơn giản, dễ nhàm chán nên khi tuyển dụng công ty cũng đã rất lưu tâm đến nguyện vọng của người lao động. Do vậy, yêu cầu tuyển dụng của công ty chỉ cần các bạn tốt nghiệp hết cấp III, hoặc cao hơn là biết được một trong các ngoại ngữ Anh, Pháp, Nhật, Nga hoặc biết sử dụng phần mềm xử lý hình ảnh. Với đặc thù công việc, công ty còn tạo điều kiện cho các bạn bị khuyết tật vận động vào làm việc. Trong số trên 1.000 lao động của GHP hiện có khá nhiều nhân viên bị khuyết tật vận động đang làm việc tại đây. “Công ty cũng từng tạo điều kiện cho cả các bạn bị khiếm thính tham gia nhưng do một số điều kiện cá nhân các bạn muốn theo đuổi ngành nghề khác phù hợp hơn. Công ty cũng rất khuyến khích các bạn khuyết tật ứng tuyển” bà Điệp cho biết thêm.

Tự rèn để tăng cấp

Bà Điệp chia sẻ, nhu cầu gia công các quy trình DN ở các nước trên thế giới như châu Âu, Nga, Nhật Bản… rất nhiều. Họ là các tập đoàn năng lượng và hóa dầu, các tổ chức chính phủ, dịch vụ bưu chính quốc gia, tiếp thị trực tiếp và các công ty thương mại điện tử, các nhà cung cấp viễn thông, tư vấn kinh doanh,…Nhưng trong một tổ chức/DN, công việc này không phải lúc nào cũng diễn ra thường xuyên nên không nhất thiết các TC/DN phải tuyển dụng nhân sự vào làm vì sẽ rất tốn kém so với giải pháp là đẩy các công việc này ra bên ngoài cho một công ty chuyên về BPO làm. Hiện tại, trung bình mỗi ngày GHP xử lý khoảng 100.000 tài liệu/ngày (như quy trình xử lý các dịch vụ khách hàng, quy trình xử lý các tài liệu kế toán…).

Bà Điệp cho biết, những năm tới nhu cầu gia công các quy trình trong các DN ngay tại Việt Nam cũng sẽ tăng lên, bởi với xu hướng phát triển của công nghệ buộc các công ty phải chú ý đến việc số hoá dữ liệu, các văn bản, chính sách, giấy tờ, form mẫu để có thể chạy trên nền tảng CNTT… Điều đó sẽ đòi hỏi sự tham gia của nhiều công ty cùng làm BPO như GHP. Có thể khi đó thị trường sẽ cạnh tranh về lao động, nhưng cũng không quá khó trong tuyển dụng, vì lao động phổ thông ở Việt Nam rất dồi dào. Tuy nhiên, theo bà Điệp các “công nhân” CNTT Việt Nam cần khắc phục hạn chế về việc thích nghi múi giờ làm việc của nước ngoài, nâng cao ý thức chấp hành các quy định của công ty, tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình bảo mật để tạo sự tin tưởng cho khách hàng. Ví dụ các “công nhân” CNTT không nên nghỉ việc đột xuất mà không có thông báo lý do cho quản lý. Việc nghỉ làm không báo trước này có thể sẽ gây ra gián đoạn cả một quy trình công việc, dẫn đến sự chậm trễ thời gian giao hàng của dự án. Và khách hàng sẽ mất niềm tin vào nhà cung cấp dịch vụ.

BPO được chia làm 3 tầng công việc đòi hỏi 3 mức khó khác nhau. Hầu hết lao động tại Việt Nam hiện nay mới chỉ làm được ở mức 3 (mức thấp nhất – tức là nhập liệu). Do vậy, để có thể tham gia vào sâu hơn nữa các quy trình quan trọng của khách hàng, lao động cần được nâng cao tay nghề qua đào tạo của DN hoặc qua tự đào tạo, rèn rũa, trau dồi của bản thân. Nếu được sự quan tâm nhiều hơn từ các DN cũng như hỗ trợ ở mặt chính sách, ngành dịch vụ còn rất mới mẻ này ở Việt Nam sẽ còn cơ hộ phát triển nhiều hơn nữa.

Thái Thị Phương Lan, nhân viên Phòng Sản Xuất đã gắn bó với GHP Far East 8 năm.

Dịch vụ BPO được cung cấp thông qua đường truyền Interrnet và là dịch vụ mang nhiều tính ưu Việt: tiết kiệm thời gian, chi phí, tăng hiệu quả kinh doanh. Dựa vào Dịch vụ BPO, các công ty khách hàng tiết kiệm được chi phí phải trả cho việc đầu tư nhân lực và cơ sở hạ tầng, tập trung ngân sách hoàn thành các mục tiêu…

Nếu xét về quy mô thì BPO ở Việt Nam còn rất mới mẻ so với các nước như: Ấn Độ, Trung Quốc hay Philippines, với hàng triệu người lao động và doanh thu lên đến vài chục tỉ USD/năm. Nhưng xét về nguồn lao động và chi phí thuê lao động thì Việt Nam đang có một lợi thế đáng kể để tự tin gia nhập thị trường này. Hơn nữa, BPO gắn liền với hoạt động hằng ngày của một DN nên chừng nào DN đó còn hoạt động thì nhu cầu BPO còn tiếp tục phát triển. Đây được xem là cơ hội cho BPO lớn mạnh tại Việt Nam. Có lẽ một số DN trong nước đã nhận thấy BPO đến thời phát triển nên cũng đã mở rộng phát triển thêm dịch vụ này. Cụ thể, trong tháng 11/2012  FPT Software đã khai trương trung tâm Gia công quy trình DN(Business Process Outsourcing – BPO) đầu tiên tại Đà Nẵng. Công ty này hiện mới chỉ nhận BPO cho thị trường Nhật Bản; Công ty DIGI – TEXX cũng thông báo phát triển thêm BPO. Và bản thân GHP cũng mới mở thêm một chi nhánh nữa ở dưới Cần Thơ nhằm mở rộng thị trường…

 

Diệu Hạnh
Tin học & Đời sống 169+170 – Tháng 1+2.2013