Vào tháng 6 năm ngoái, Google giới thiệu Takeout, một dịch vụ được thiết kế cho phép bạn xem được những gì Google biết về bạn chỉ bằng một cú nhấp chuột. Liệu tính năng này có loại bỏ hoàn toàn được dữ liệu của bạn khỏi ông khổng lồ trong lĩnh vực tìm kiếm không, và tính năng thực sự của công cụ này là gì?
Lần đầu tiên đến với Takeout, tài khoản của bạn sẽ hoàn toàn trống trơn. Bạn cần phải đăng nhập vào Takeout tại địa chỉ google.com/takeout, sau đó một lời đề nghị “Download an archive of your data from” (xác định nguồn dữ liệu lưu trữ để tải về của bạn), và chỉ cần đồng ý là bạn đã hoàn tất. Bạn có thể thực hiện điều này bằng một lần nhấp chuột duy nhất, hoặc tùy chọn từng dịch vụ riêng biệt.
Sau đây là một số những dịch vụ mà Takeout hiện tại đang cung cấp:
– Danh bạ từ các Circle của Google+ và Gmail.
– Bản sao lưu của những tài liệu trên Google Docs mà bạn đã tải lên.
– Những bản sao lưu của các hình ảnh bạn tải lên Picasa.
– Những thông tin cá nhân cơ bản được sử dụng trong Profile của Google+.
– Liên kết những chia sẻ của bạn trên Stream của Google+.
– Toàn bộ những lưu trữ của Google Voice, bao gồm cả những sao lưu của Google.
Toàn bộ những dữ liệu trên đều được lưu lại trong một tập tin nén mà khi được mở ra, bạn sẽ thấy được từng folder riêng biệt cho từng loại hình dịch vụ kể trên của Google. Định dạng của từng loại tập tin sẽ khác nhau, tùy thuộc vào dịch vụ lưu trữ trên Google.
Không thể tiếp cận Mặc dù Google đã nói rằng hãng sẽ tiếp tục thêm nhiều dịch vụ hơn nữa vào Takeout, nhưng sau đây là những dịch vụ mà bạn chưa có tại thời điểm này:
– Toàn bộ lịch sử tìm kiếm của bạn trên Google.
– Lịch sử trò chuyện của bạn trên Google Talk.
– Chi tiết về Google Wallet cũng như Checkout.
– Những hoạt động trên YouTube của bạn.
– Những đăg tải trên Blogger.
– Những lịch làm việc trên Google Calendar.
– Dữ liệu của Google Health.
– Những bookmark được lưu trữ hoạc đồng bộ hóa với Chrome.
– Những thông tin về vị trí của Google Latitude.
– Toàn bộ những gì liên quan đến các điện thoại Android, bao gồm cả thông tin cá nhân của tài khoản và các download của bạn trên Android Market.
– Toàn bộ những gì liên quan đến AdWords, Google Finance và nhiều công cụ khác nữa.
Danh sách này thực sự sẽ làm ngạc nhiên những người dùng thường xuyên các dịch vụ của Google, không phải chỉ bởi danh sách kể trên quá dài mà còn là vì thông thường, Google lưu trữ một phần (nếu không muốn nói là toàn bộ) các dữ liệu trên các dịch vụ của mình. Bạn có thể vào google.com/history để xem lại lịch sử tìm kiểm của mình chẳng hạn.
Để nhận lấy bản sao lưu về những thông tin không được bao gồm trong các dịch vụ được hỗ trợ, hãy tham khảo qua danh sách các hướng dẫn của Data Liberatio Front (dataliberation.org), được quản lý bởi những kỹ sư của Google, những người đã lập trình nên Google Takeout. Bạn sẽ có được hướng dẫn cụ thể và chi tiết cách lấy về bằng tay dữ liệu từ hàng tá các dịch vụ của Google không được hỗ trợ bởi Takeout.
Dấu khắc vào đá Hãy nhớ rằng với Google Takeout, bạn đang nhận về một bản sao lưu dữ liệu những thông tin mình cần trên các máy chủ của Google, chứ không phải là loại bỏ hoàn toàn chúng đi. Google Takeout không cho phép bạn xóa đi bất kỳ điều gì, như vết khắc vào đá.
Để xóa đi thông tin khỏi Google, bạn cần phải đến từng dịch vụ mình sử dụng và xóa đi các dữ liệu trong tài khoản của mình, bằng tay. Với Blogger chẳng hạn, điều này có nghĩa rằng bạn sử dụng công cụ quản lý của admin và sử dụng đường dẫn “Delete blog” để loại bỏ những đăng tải của mình khỏi trang web (Ngoài ra còn có tính năng “Nuclear” (Hạt nhân – loại bỏ toàn bộ) được đặt ở bên dưới trang Setting nữa). Hầu hết các dịch vụ của Google đều có tính năng xóa tài khoản, và Privacy Policy (quy định về quyền cá nhân) của Google (tham khảo tại google.com/policies/privacy) sẽ đem lại cho bạn những thông tin đầy đủ và chi tiết nhất về vấn đề này.
Tuy nhiên, Google cũng sẽ từ chối các yêu cầu xóa những thông tin cần phải được thực hiện thông qua một vài biện pháp kỹ thuật. Quan trọng hơn nữa là, những dữ liệu lưu trữ của bạn sẽ không được xóa đi kể cả khi được yêu cầu.
Trao thêm quyền cho người dùng Hiện tại, hầu hết nhiều người dùng đều có nhu cầu sử dụng phương pháp truy cập đơn giản – 1 cú nhấp chuột – cho những bản ghi âm trên Google Voice, tài liệu trên Google Docs, và những danh bạ trực tuyến của mình. Về những vấn đề này, Takeout là một công cụ tuyệt vời: Tải về toàn bộ những thông tin trên có thể đem lại những phiền phức khó lường, nhưng Google Takeout sẽ biến mọi việc trở nên dễ dàng hơn.
Đặc biệt, ta có thể thấy Takeout là lựa chọn duy nhất cho phép người dùng có thể hiểu được rằng Google đang làm gì với dữ liệu của mình. Nếu Google muốn chứng minh sự nghiêm túc của mình trong việc đảm bảo độ an toàn trong thông tin cá nhân, hãng cần phải mở rộng Takeout, và trao cho người dùng những cơ hội cũng như khả năng để xóa đi các nguồn thông tin của mình mà họ không muốn Google đụng chạm hay khai thác đến. Điều này có thể sẽ không phải là một rào cản lớn đối với bộ phận kỹ thuật.
Khánh Hòa
Thế Giới Số 158 – Ngày 15.10.2012