Chuyển đổi số để tăng mạnh doanh thu, giải pháp và từ câu chuyện thực tế

Lâu nay, trong chuyển đổi số (CĐS), các doanh nghiệp đều có chung câu hỏi: CĐS bắt đầu từ đâu? Có người cho rằng cần bắt đầu từ việc số hóa dữ liệu, trang bị các phần mềm ứng dụng hay đẩy mạnh kinh doanh qua mạng,… Chúng tôi có cách tiếp cận khác, đã kiểm nghiệm trong thực tế có kết quả nên muốn chia sẻ cho những ai quan tâm: Nên bắt đầu từ việc nâng cao năng suất lao động của từng cá nhân, mọi việc khác để công nghệ số đảm nhiệm.

Chúng ta đều biết rằng doanh thu của doanh nghiệp phụ thuộc chủ yếu vào năng suất lao động của từng cá nhân trong doanh nghiệp. Vậy, muốn tăng doanh thu thì trước tiên cần tăng năng năng suất lao động, mà muốn tăng năng suất lao động thì cần tạo cho người lao động động cơ làm việc, đảm bảo cho họ nếu nỗ lực thì nhận được ngay phần thưởng xứng đáng bằng tiền. Việc này khó có thể trở thành hiện thực trong kỷ nguyên điện tử (trong CMCN 3) nhưng lại khả thi trong kỷ nguyên số (CNCN 4).

Doanh nghiệp cần chuẩn hóa các định mức lao động quy thành tiền. Cụ thể là nếu làm xong một việc thì sẽ nhận được bao nhiêu tiền và công bố áp dụng cơ chế này cho mọi vị trí công tác. Người lao động tự nhận ra rằng nếu cố gắng họ sẽ nhận được mức thu nhập cao hơn hẳn so với mô hình làm công ăn lương và nếu có sáng kiến giúp thực hiện công việc nhanh hơn, tốt hơn thì sáng kiến đó trực tiếp mang lại nguồn thu cho chính họ chứ không phải là các giấy khen hình thức. Vì vậy, họ luôn cố gắng sáng tạo để nhận được mức thù lao cao hơn. Không có gì hấp dẫn hơn đối với người lao động là khi hoàn thành một công việc cụ thể thì được trả công ngay. Vậy vấn đề này được thực hiện như thế nào?

Giải pháp    

Doanh nghiệp cần trang bị hệ thống (được phát triển bằng công nghệ số) khoán việc cho người lao động theo cơ chế được trả công ngay khi hoàn thành một công việc cụ thể.

• Doanh nghiệp xây dựng định mức khoán việc và công bố công khai cơ chế ngay khi hoàn thành một việc cụ thể sẽ được hưởng bao nhiêu tiền.
• Hệ thống hỗ trợ giám sát công việc: Người lao động chụp mã QR gửi cho hệ thống khi hoàn thành 1 công việc được giao. Ngay khi nhận mã QR, hệ thống ghi nhận giá trị sẽ được thanh toán, chờ kiểm tra xác nhận.
• Bộ phận kiểm tra chất lượng sản phẩm xác nhận việc đã được hoàn thành đúng yêu cầu. Ngay sau khi được xác nhận, hệ thống tự động chuyển tiền thanh toán cho người lao động.

Phương pháp này có những ưu điểm sau:

• Người lao động nhận được tiền ngay khi vừa hoàn thành một công việc được khoán, vì thế sẽ có động lực làm việc nỗ lực để kiếm tiến. Đây là yếu tố thúc đẩy doanh số tăng vọt.
• Toàn bộ quy trình xác nhận khối lượng công việc, thu thập chứng từ, xử lý tính toán, thanh toán, hạch toán,… do hệ thống đảm nhiệm nên bộ phận kế hoạch tổng hợp, kế toán, thống kê, tài vụ sẽ thu hẹp dần trong khi mọi chứng từ cần thiết (ở dạng số) đều đầy đủ theo yêu cầu của pháp luật. Điều này hướng tới tinh gọn bộ máy quản lý.

Đây là nội dung chính trong quá trình chuyển đổi số doanh nghiệp: Dữ liệu được thu thập tự động theo thời gian thực bằng IoT (ở đây là mã QR). Công nghệ số giúp xử lý ngay tại thời điểm phát sinh dữ liệu, có nghĩa là doanh nghiệp có khả năng giám sát và xử lý ngay tại thời điểm phát sinh vụ việc. Đây là nền tảng dẫn tới khái niệm “Kinh tế thời gian thực” mà tất cả các doanh nghiệp đều hướng tới khi tham gia phát triển nền kinh tế số. Đẩy nhanh tốc độ luân chuyển của đồng tiền là bí quyết của giải pháp này.

• Người lao động giỏi có xu hướng gắn bó với doanh nghiệp hơn vì có thu nhập cao, hài lòng với công việc.  

Những cases study

• Khoán việc may tại nhà: Doanh nghiệp may chuyển đến cho người lao động mẫu vải đã cắt và yêu cầu kỹ thuật bằng hộp thông minh (smart box) chỉ người lao động mới mở ra được. Người lao động may tại nhà sau khi may xong sản phẩm quét mã QR, gửi trả lại doanh nghiệp sản phẩm qua chuyển phát nhanh chứa trong hộp thông minh (cũng chỉ người ở công ty mới mở được). Khi bộ phận kiểm tra sản phẩm kiểm tra xong, xác nhận, tiền thanh toán tự động được chuyển cho người lao động. Với cách làm này, người lao động (nhất là thợ lành nghề) không bị mất việc, mà làm tại nhà thì năng suất lao động lại cao hơn, các doanh nghiệp may mặc vẫn duy trì được sản xuất, mặc dù công nhân đã bỏ về quê sau đợi dịch Covid 19. Hơn nữa, chi phí sản xuất lại thấp hơn rất nhiều do không cần tổ chức sản xuất tập trung như trước. Đây có thể xem là một cứu cánh cho các ngành sản xuất có thể phi tập trung hóa.

• Khoán việc lắp đặt đồ gia dụng cho khách hàng: Người lao động nhận hàng (TV, tủ lạnh, máy giặt,…) tới lắp đặt cho khách hàng, thử xong nhờ khách hàng quét mã QR xác nhận đã nhận hàng. Hệ thống tự động thanh toán tiền công cho người lao động ngay tại thời điểm đó.
• Khoán tiếp thị: Nhân viên tiếp thị được khóa tiếp thị được bao nhiêu khách hàng, ứng với cấp độ trải nghiệm nào (7 cấp độ) thì được trả công bao nhiêu tiền. Như thế, cứ mỗi khách hàng tham gia vào hệ thống, tùy cấp độ trải nghiệm mà nhân viên này tiếp thị thành công thì tiền thù lao cho nhân viên này được hệ thống tự động chuyển vào tài khoản cá nhân.
• Khoán bán sản phẩm: Rất nhiều loại hình kinh doanh sản phẩm có thể áp dụng mô hình này từ bán cà phê, bia hơi, bún, phở đến quần áo, đồ gia dụng,… Cứ mỗi khi bán thành công một sản phẩm là tiền được chia ngay lập tức cho nhà sản xuất, nhà đầu tư, người làm công,….    

Thay lời kết

Chuyển đổi số là chuyển đổi phương thức sản xuất. Vì vậy, nên hướng tới những cách làm hoàn toàn mới sẽ dễ thực hiện hơn so với việc muốn cải tiến quy trình làm việc truyền thống. Với phương pháp khoán việc và trả tiền ngay khi hoàn thành công việc, doanh nghiệp không cần quan tâm đến những thủ tục xưa cũ như chấm công, đôn đốc… hay những quy trình cổ điển như thu thập chứng từ, nhập liệu, hạch toán, lập báo cáo,… vì tất cả đã giao cho hệ thống công nghệ số đảm nhiệm. Máy làm việc thay người là mục tiêu mọi doanh nghiệp hướng đến khi CĐS.