Làm gì khi dữ liệu bị bắt cóc và dọa đòi tiền chuộc?

Ransomware - bắt cóc dữ liệu để đòi tiền chuộc đang là chủ đề nóng của năm 2016 và được dự đoán sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới. Chúng không chỉ tấn công thẳng vào doanh nghiệp, cá nhân để tống tiền, mà còn nhắm đến các tổ chức, bí mật quốc gia - ông Sanjeev Nair, đại diện Kaspersky Lab cho hay.

Ông Sanjeev Nair, đại diện Kaspersky Lab tại buổi chia sẻ với báo chí Việt Nam tình hình bảo mật Q3/2016.
 

Ransomware – bắt cóc dữ liệu đòi tiền chuộc

Số liệu từ Kaspersky Lab cho biết, trong quý 3/2016 có tổng cộng 32.091 phiên bản mới ransomware được phát hiện, tăng gấp nhiều lần so quý 2/2016 chỉ có 9296. Trong đó, những ransomware mới như DiskCrytor (hay còn gọi là Mamba), Petya, Xpan (hay teamxrat) với mức độ mã hóa rất tinh vi, thậm chí mã hóa toàn bộ dữ liệu. Gây khó khăn cho nạn nhân cũng như các chuyên gia bảo mật, hiện tội phạm mạng đang có xu hướng thay đổi ngôn ngữ lập trình ngày càng phức tạp hơn.

Lời khuyên đưa ra từ Kaspersky Lab dành cho người dùng khi bị ransomware tấn công mã hóa dữ liệu và đòi tiền chuộc là tuyệt đối không đồng ý trả tiền chuộc. Thay vào đó, người dùng cần gửi báo cáo về cho Kaspersky Lab để phân tích, tổng hợp đưa ra giải pháp đối phó phù hợp. Bên cạnh đó, Kaspersky đồng thời cung cấp danh sách một số công cụ có sẵn, giúp người dùng tải về và giải mã (Kaspersky Internet Security Multi-Device for free). Ngoài ra, khi phát hiện có ransomware tấn công, người dùng cần nhanh chóng tắt máy, dừng ngay các kết nối để tránh lây lan. Thường xuyên sao lưu dữ liệu cũng chính là cách bảo vệ dữ liệu hiệu quả trong trường hợp dữ liệu bị bắt cóc.

Việt Nam đứng thứ 2 thế giới về khả năng lây nhiễm offline

Các số liệu quan trọng khác của Kaspersky Lab cũng cho biết, hiện trung bình mỗi ngày có khoảng 310.000 virus mới được phát hiện. Mã độc nhúng vào trang web, email, lây qua các ổ cứng di động USB, và mạng xã hội là 4 hình thức nhiễm độc đến người dùng phổ biến nhất. Trong quý 3/2016, có 45.169.524 URLs độc hại mới được tìm thấy, hơn 1,5 triệu các gói cài đặt độc hại được chèn mã độc, 37.150 cài đặt trong phần mềm di động (trong đó chủ yếu đến từ kho ứng dụng Android).

Tại Việt Nam, trong quý 3/2016, nghiên cứu cho thấy, Việt Nam đứng vị trí thứ 10 toàn cầu trong lây nhiễm online với 5.044.944 sự cố phát hiện. Song Việt Nam lại đứng thứ 2 thế giới về khả năng lây nhiễm offline – tức không truyền qua môi trường internet, mà chỉ nhiễm qua truyền tải dữ liệu thông thường (như qua mạng nội bộ, các phương tiện lưu trữ dữ liệu, kể cả camera, thẻ nhớ điện thoại…), với 76.924.428 phát hiện.

Về thư rác (spam), Việt Nam tiếp tục giữ vị trí thứ 2 phát tán thư rác; trong khi đó nếu quý 2/2016 Mỹ đứng thứ 1, Ấn Độ thứ 3 thì nay quý 3/2016 đã có sự thay đổi vị trí giữa hai quốc gia này – Ấn Độ xếp thứ 1 và Mỹ xếp thứ 3. Những hình thức lừa đảo email thông thường tiếp tục được hacker sử dụng như yêu cầu cung cấp email, mật khẩu, sau đó truy cập trái phép vào email người dùng và sử dụng với mục đích xấu.

30% trẻ em thừa nhận tìm cách qua mặt sự kiểm soát bố mẹ để online

Theo một nghiên cứu của Kaspersky Lab, 30% trẻ em thừa nhận không chỉ giấu nhẹm hoạt động online bị ngăn cấm mà còn tìm cách qua mặt sự kiểm soát của cha mẹ bằng cách sử dụng mật khẩu mà cha mẹ không biết cho thiết bị, lên mạng khi cha mẹ không có nhà, xóa lịch sử online… 14% sử dụng chương trình đặc biệt để ẩn ứng dụng đã mở. Trong khi đó, nhiều đứa trẻ cho biết chúng chẳng làm gì để qua mặt phần mềm kiểm soát của bố mẹ, 75% cho rằng sẽ rất có ích nếu bố mẹ nói chuyện với chúng về những mối đe dọa đó.

Vì vậy, các phụ huynh nên tăng cường hơn nữa trò chuyện với con em mình về những mối đe dọa trên mạng có thể xảy ra với một thái độ tích cực, luôn xây dựng lòng tin ở trẻ, hãy nói cho chúng biết bố mẹ luôn ở bên cạnh, sẵn sàng lắng nghe và giúp đỡ cho dù chuyện gì xảy ra. Xem hình ảnh khiêu dâm và bị bắt nạt là một trong những mối đe dọa trực tuyến rất đáng ngại đối với trẻ con.

Giải pháp phần mềm Kaspersky Safe Kids không chỉ giúp bố mẹ kiểm soát khi con trực tuyến, mà còn có khả năng ngăn trẻ xóa bỏ phần mềm bảo vệ bằng chức năng định vị, hoặc có thể tạo từng tài khoản riêng và cài đặt giới hạn trên thiết bị.

Ô Lâu

.