Bằng việc tiếp tục theo đuổi triết lý lấy con người làm trung tâm của trải nghiệm, Windows Phone 8 (WP8) là nỗ lực mới nhất của Microsoft trong việc giành lấy ngôi vị cao trên thị trường hệ điều hành cho smartphone vốn đang bị chi phối bởi Android và iOS. Đây là lần thứ 3 Microsoft tổ chức tấn công mạnh mẽ trong lĩnh vực hệ điều hành cho di động, kể từ Windows Phone 7.
Dọn sạch quá khứ Tiếp nối sự ra mắt chính thức của Windows 8 và chiếc máy tính bảng Surface, WP8 sẽ có được một lực kéo cần thiết nhằm thu hút sự quan tâm của người dùng. Tuy nhiên trước đó, chính nó đã để lại đằng sau mình những người đang sở hữu các thiết bị chạy WP7.5 và xoa dịu họ bằng bản cập nhật nhỏ là WP7.8. Các ứng dụng dành cho WP8 cũng không thể hoạt động trên WP7.5 bởi những thay đổi trong nhân của hệ điều hành mới. Với Microsoft, công ty này cho rằng việc làm trên là cần thiết để giúp cho các thiết bị mới phát huy tối đa khả năng của phần cứng cũng như tạo được sự phối hợp giữa các nền tảng trong một hệ sinh thái mới. Lý do hợp lý là vậy nhưng rõ ràng rằng đây đã là lần thứ ba Microsoft xuất chinh trên mặt trận smartphone sau sự thoái trào của Windows Mobile và hụt hơi của WP7. Thị phần của WP trên thế giới sau 2 năm trời vẫn dừng ở mức một con số trong khi của Android và iOS chiếm hơn 80%. Với ngành
công nghiệp công nghệ cao, thông thường thì những chi tiết ấn tượng sẽ làm nên thành công của sản phẩm nhưng WP cho đến nay vẫn không làm được như vậy. Liệu với nhiều tính năng mới mẻ cùng những sản phẩm hấp dẫn có thể đưa WP8 trước hết là có được vị trí thứ ba trên thị trường để từ đó làm chỗ dựa cho những kế hoạch dài hơi trong tương lai?
Kiên trì bước tới Đầu tiên như đã nói, để có thể
trải nghiệm hệ điều hành mới của Microsoft thì bạn sẽ cần một thiết bị mới trong số những cái tên như Nokia Lumia 920/820, HTC 8X/8S hay Samsung Activ S. Ở lần ra mắt Microsoft đã cho các nhà sản xuất nhiều thời gian hơn để đầu tư cho các sản phẩm mới đa dạng về thiết kế và tính năng. Ví như với chiếc HTC 8X, được kế thừa máy ảnh chất lượng cao từ chiếc One X đồng thời là chiếc WP đầu tiên của hãng có công nghệ âm thanh Beats. Hay như chiếc Lumia 920 được ca ngợi bởi một màn hình siêu nhạy, máy ảnh xuất sắc khi quay phim hay chụp ảnh ở điều kiện thiếu sáng. Phần lớn những sẩn phẩm trên đều có rất nhiều màu sắc để người dùng chọn lựa cho phù hợp với sở thích của mỗi người.
Tuy nhiên cho dù có một phần cứng tốt đến đâu thì chúng cũng sẽ giống như bao đối thủ khác trong một cuộc đua cấu hình chưa có điểm dừng nếu như không được tạo điểm nhấn bởi hệ điều hành. Nhớ về hồi năm 2010, WP7 xuất hiện như một cơn gió lạ thổi vào không gian di động vốn đang bị “ám ảnh” bởi iOS, với giao diện người dùng hoàn toàn khác biệt cũng như được tích hợp sâu các tính năng xã hội. Tới WP7.5 năm ngoái, vẫn những lời nhận xét tích cực của các chuyên gia dành cho các nỗ lực không mệt mỏi của Microsoft – nhưng bấy nhiêu là chưa đủ. Ở WP8, Microsoft đang cố gắng bù đắp những thiếu hụt trong tính năng của những phiên bản trước đồng thời bổ sung những tính điểm độc đáo cho nền tảng của mình mà không cần đợi bên thứ ba cung cấp. Nếu như iOS và Android đang bận rộn để theo đuổi và sao chép nhau trong thời gian gần đây thì Microsoft vẫn tiếp tục theo đuổi niềm đam mê riêng của mình.
Những cải tiến được công bố trên WP8 là khá đa dạng và đáng giá, từ nâng cấp dữ liệu bản đồ, cải thiện máy ảnh, mở rộng tương tác xã hội cho đến quản lý nội dung. Khả năng tùy biến cho các “lát động” ở màn hình chủ được nâng cao cũng như tiến sang cả màn hình khóa cho một số ứng dụng tương thích như Bing hay Facebook. Đi vào những Hub cụ thể, đây là nơi để WP tập hợp các ứng dụng có liên quan đến từng chủ đề cụ thể như liên lạc, hình ảnh hay âm nhạc. Với liên lạc, bạn có thể xem cập nhật mạng xã hội từ những người khác và giờ là mời họ vào một “Room” – cùng chia sẻ ảnh, lập lịch và trò chuyện giống như mô hình nhóm trên Facebook, hỗ trợ cả các nền tảng khác như iOS dù có một số hạn chế về nội dung. Nếu thường xuyên để trẻ em sử dụng điện thoại của mình, bạn sẽ cần đến Kid’s Corner – một chế độ sử dụng giới hạn có các tùy chọn về nội dụng và ứng dụng được truy cập. Tính năng DataSense cho phép theo dõi, quản lý và giảm tối đa lưu lượng dữ liệu truy cập cho người dùng, giúp họ không phải chịu thêm các khoản cước ngoài ý muốn.
Điểm thay đổi quan trọng nhất trên WP8 là việc nó chia sẻ một số thành phần cốt lõi với Windows 8 chứ không phải là Windows Mobile hay WP7.5 trở về trước nhằm giúp các nhà phát triển dễ viết ứng dụng cho cả hai nền tảng. Với hơn 120.000 ứng dụng hiện có cho WP7.5, Microsoft hy vọng sẽ có thêm nhiều nhà phát triển viết ứng dụng cho WP8 và khá nhiều ứng dụng phổ biến trên các nền tảng khác đã có mặt trên hệ điều hành mới này ngay trong những ngày đầu. Có cách tương tác khác tương đồng, WP8 và W8 hứa hẹn một sự đồng bộ xuyên suốt trong quá trình sử dụng, nhất là khi được tích hợp sâu với dịch vụ của Xbox, SkyDrive và Skype.
Ngoài ra các vụ kiện tụng xung quanh vấn đề bằng sáng chế đã tạo thêm lợi thế cho Microsoft để kêu gọi thêm nhiều đối tác phần cứng tham gia sản xuất điện thoại WP. Điều này sẽ xảy ra nếu sự sợ hãi phải đối mặt với các vụ kiện là đủ lớn để các ông lớn như Samsung bớt đi sự quan tâm dành cho nền tảng đang thống trị thị trường.
Vĩ Thanh Nhìn chung, cuối cùng thì WP8 cũng đã có thể tạo được một tác động rõ rệt cho thị trường smartphone vốn luôn khắc nghiệt. Hệ điều hành mới sẽ cạnh tranh với Andorid bằng phần cứng tươi mới hay với iOS bằng các tính năng độc đáo. Nhưng “khác biệt” không phải là vấn đề mà WP8 cần phải để ý bởi thách thức lớn nhất cho hệ điều hành này là làm thế nào để mọi người “thèm” sự khác biệt mà nó có. Về điều này thì có lẽ Ballmer còn phải học hỏi nhiều từ vị CEO quá cố Steve Jobs về những gì ông đã làm với iPhone và cho Apple.
Anh Tuấn
Thế Giới Số 159 – Ngày 19.11.2012
