Lumia – cuộc phục sinh của Nokia?

Cho dù đã rất cố gắng với việc ra mắt những sản phẩm mới thuộc dòng Lumia, Nokia vẫn không thể thoát khỏi những hoài nghi của dư luận về việc có thể thoát khỏi tình trạng khó khăn bộn bề như hiện nay? Trách nhiệm đang đè nặng lên vai những người đứng đầu và họ chưa bao giờ thôi cố gắng.

Những thiết bị đẹp …

Kể từ khi Stephen Elop trở thành giám đốc điều hành của Nokia hồi 2010, ông đã có một loạt các động thái táo bạo như loại bỏ các nền tảng lâu đời của hãng để chuyển sang dùng hệ điều hành của Microsoft. Một hành động táo bạo khác của ông là giao bộ phận kinh doanh smartphone cho Jo Harlow – một cựu giám đốc tiếp thị có ít kinh nghiệm kỹ thuật.

Harlow đã công bố hai sản phẩm mới nhất cho thấy nỗ lực của cô, chiếc Lumia 920/820 với kiểu dáng đẹp và sử dụng phiên bản Windows Phone 8 mới nhất. Thời điểm này đánh dấu một khoảng thời gian nhộn nhịp khi mà các nhà sản xuất đang tích cực ra mắt các mẫu máy mới cho mùa mua sắm cuối năm. Harlow, cô đã khởi động chiến dịch với việc tung ra chiếc Lumia 800, Lumia 710 trên toàn thế giới vào mùa thu 2011. Để đảm bảo mối quan hệ tốt với Microsoft, cô đã sắp xếp lại các bộ phận để phù hợp với bộ phận Windows Phone của đối tác. Ngay cả khi đang xây dựng cầu nối với Microsoft, Harlow vẫn tiếp tục cắt giảm nhân lực của các hoạt động khác, bao gồm cả bộ phận phụ trách phát triển Symbian.

Còn quá sớm để biết liệu chiến lược với mảng smartphone của Nokia có thành công hay không nhưng đã có một số tín hiệu tích cực. Dưới con mắt thận trọng của Harlow, đội ngũ dưới cô đã có đã phần nào đáp ứng được mong mỏi của người tiêu dùng hay thậm chí là những lời ca ngợi từ các chuyên gia.  Quý vừa rồi Nokia bán được 4 triệu chiếc Lumia, nhiều gấp đôi so với quý trước đó trong khi Lumia 800 được ca ngợi với “thiết kế sáng tạo” và “màn hình tuyệt đẹp” dù có bị phàn nàn về máy ảnh.

Các thiết bị mới nhất thuộc dòng Lumia cũng mang trong mình các tính năng ấn tượng và độc đáo, đặc biệt là chiếc Lumia 920. Chiếc smartphone đầu bảng này mang trong mình rất nhiều “hương vị ngon” nhất là khi đa số các “siêu phẩm” mới gần đây chỉ là những công cụ thuần túy nhàm chán mà không thực sự thú vị. Lumia 920 sẽ hỗ trợ sạc không dây, có màn hình tự động điều chỉnh độ sáng và màu sắc nhất là khi ở ngoài trời, hỗ trợ tương tác ngay cả khi người dùng đeo găng tay, hỗ trợ điều hướng không cần kết nối mạng hay chụp ảnh tốt trong điều kiên ánh sáng yếu. Chiếc Lumia 820 rẻ hơn với vỏ màu thay đổi được và cũng như đàn anh 920,người dùng có thể bổ sung nắp lưng hỗ trợ sạc không dây. Harlow cho biết Nokia có thể chiến đấu dựa trên thế mạnh của mình nhằm phân biệt dòng Lumia với các sản phẩm của đối thủ thông qua các tiện ích dựa trên vị trí, công nghệ chụp ảnh, vật liệu mới.

… sẽ thay đổi cuộc chơi?

Đồng minh lớn nhất của Nokia trong cuộc chiến này không ai khác ngoài Microsoft những cũng có thể chính là gót chân Asin của họ. Mối quan hệ độc quyền của hai ông lớn làm cho mọi thứ trở nên đơn giản hơn khi mà Nokia chỉ việc chăm chỉ phát triển điện thoại dùng một nền tảng. Người khổng lồ phần mềm rất sẵn lòng để giúp đỡ Nokia trong việc “định hướng” tương lai của mình với một khoản tiền không nhỏ. Microsoft đã trả cho Nokia tiền “hỗ trợ phát triển nền tảng” mà bắt đầu là 250 triệu USD trong quý 4/2011. Ngoài ra chúng ta có thể thấy một bằng chứng khác cho thấy chiến lược này được thực tế hóa: Motorola Mobility quyết định hồi sinh mảng kinh doanh smartphone bằng việc gắn chặt với nền tảng Android của Google và sau đó, nó được mua lại bởi chính Google. Nhưng không giống như Android với một số lượng lớn các nhà phát triển và người dùng thì Windows Phone chỉ có thị phần trên toàn cầu ở mức ít ỏi, 3,5% theo IDC.

Và có rất nhiều nhà phân tích tin rằng một hãng sản xuất thiết bị cần có hệ điều hành của riêng mình nhằm kiểm soát chất lượng và nâng cao nhận diện cho sản phẩm. Thật vậy trong khi Nokia có mối quan hệ chặt chẽ với Microsoft thì các hãng như Samsung hay HTC cũng sẽ có những sản phẩm Windows Phone 8 cho riêng mình. Hơn thế nữa, sẽ có thêm các nhà sản xuất khác lên chuyến tàu của Microsoft để tránh ảnh hưởng từ phán quyết đối với Samsung. Giá cả sẽ là một yếu tố quyết định mà sẽ phối hợp chặt chẽ với các đối tác phân phối, vận chuyển, các nhà mạng để thu hút người dùng. Vậy mà trong buổi ra mắt, Nokia lại không tiết lộ bất cứ thứ gì.

Đằng sau vẻ hào nhoáng của những tính năng mới, có một câu hỏi mà chưa ai có thể trả lời: Nokia có những gì để thuyết phục người dùng chuyển sang Lumia từ những thiết bị họ đang sở hữu? Ứng dụng, phụ kiện, thói quen kéo theo chi phí và nó ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định của người dùng khi tiến hành chuyển đổi nền tảng. Mọi thứ sẽ đổ dồn sang tiếp thị, ứng dụng, bán hàng và nếu doanh số chỉ đến từ những người đã dùng Lumia thì Nokia sẽ càng gặp khó khăn hơn.

Với rất nhiều bất lợi, Nokia khó có thể duy trì niềm tin của các cổ đông gây nên việc thiếu tiền để đầu tư và hoạt động, bất chấp các nỗ lực cắt giảm chi phí hay sa thải nhân viên. Biểu hiện rõ ràng nhất là việc giá cổ phiếu của Nokia đã giảm 16% sau buổi ra mắt hai chiếc Lumia mới. Doanh thu từ dòng điện thoại phổ thông hay từ dòng sản phẩm dùng Symbian bị cạnh tranh mạnh mẽ bởi Android trong khi doanh số dòng Lumia chưa đủ bù đắp chi phí bỏ ra, nhất là khi bị cắt xén bởi khuyến mại và giảm giá.

Thời điểm cuối năm là lúc Windows Phone 8 được phát hành chính thức, phối hợp cùng Windows 8/RT để tạo nên một hệ sinh thái thống nhất đầy hứa hẹn. Đây là cơ hội tốt cho Nokia để thêm một lần nữa tấn công thị trường với dòng sản phẩm Lumia, phá vỡ những định kiến và tạo nên bất ngờ. Hy vọng sự lựa chọn của Stephen Elop sẽ phát huy tác dụng, không trọn vẹn nhưng đủ để giữ Nokia tồn tại lâu dài đợi ngày quật khởi.

Nhật Anh ( Thế Giới Số – số 157)