Loạt thách thức nhân sự ngành năng lượng đang gặp phải

Năng lượng là ngành công nghiệp mà Chính phủ đã định hướng trong Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Vấn đề là làm sao để có nguồn nhân lực có chất lượng để phát triển bền vững cho ngành công nghiệp này?

Navigos Search vừa phát hành báo cáo “Nhân sự ngành Năng lượng: Cơ hội việc làm và Thách thức để thích nghi với yêu cầu tuyển dụng mới” với những số liệu khảo sát đáng lưu ý.

Khó khăn và thách thức hiện tại

Dữ liệu của khảo sát cho thấy, 35% các ứng viên tham gia khảo sát bị giảm lương, không có thưởng và cũng không có tháng lương thứ 13 trong năm 2020. 24% cho biết họ phải tăng giờ làm, tăng các khối lượng công việc của các bộ phận khác hoặc phải làm các công việc không đúng chuyên môn. Covid-19 cũng khiến việc thăng tiến bị chậm hoặc hoãn chiếm 18%. “Bị sa thải” chiếm 3% ý kiến của ứng viên trong khảo sát này.

Trong top 5 các khó khăn, thì đứng đầu với 92% các ứng viên ngành này đang gặp phải là việc đảm bảo sức khỏe trong thời kỳ phức tạp của dịch bệnh. Tiếp tục liên quan đến lương, thưởng, 45% ứng viên tham gia khảo sát cho biết lương, thưởng của họ giảm mạnh so với thời điểm trước Covid-19. Bên cạnh đó, 39% ứng viên thể hiện sự khó khăn khi phải làm việc xa nhà, 27% lo lắng trong việc bảo đảm giữ được công việc hiện tại và 25% cảm thấy khó khăn khi phải cạnh tranh công việc với các ứng viên người nước ngoài.

Các thách thức mà ứng viên ngành năng lượng đang gặp phải bao gồm: Các cơ hội thăng tiến chậm và ít (55%); Đi lại nhiều, thường xuyên làm việc xa gia đình (51%); Không có nhiều chính sách ưu đãi tại doanh nghiệp đang làm việc, bao gồm phúc lợi xã hội, lương thưởng, bảo hiểm dành cho gia đình…; Môi trường làm việc độc hại và nguy hiểm (46%); Chế độ lương, thưởng và phúc lợi xã hội được đảm bảo và không bị cắt giảm (45%).

Yếu tố thu hút nhân tài dưới góc nhìn của ứng viên 

Khi được hỏi doanh nghiệp của các ứng viên đang thực hiện các chính sách gì để thu hút nhân tài, dữ liệu cho thấy có 60% ứng viên lựa chọn câu trả lời về “Quy mô của dự án và mức độ ổn định của công việc”. Tiếp theo là “Lương cao” với 58% ứng viên cùng chọn yếu tố này. Đứng trong top 3 là yếu tố “Phúc lợi xã hội tốt” với 45% ý kiến đồng tình. Ngoài 3 yếu tố trên thì dưới góc nhìn của ứng viên, “Môi trường làm việc an toàn” và “Cơ hội học hỏi và tiếp cận công nghệ mới” được các ứng viên chọn với tỷ lệ lần lượt là 43% và 37%.

Với 65% các ứng viên lựa chọn “Lương cao” khiến yếu tố này đứng đầu trong danh sách các yếu tố giữ chân nhân tài theo góc nhìn của ứng viên. Đứng thứ hai với 52% ý kiến lựa chọn yếu tố “Quy mô dự án và mức độ ổn định của công việc”. Đứng thứ ba là yếu tố “Môi trường làm việc an toàn” với 50% ứng việc đồng tình. 

Như vậy, qua dữ liệu chúng ta có thể thấy không có nhiều khoảng cách giữa cách mà doanh nghiệp đang làm với kỳ vọng của ứng viên. Các yếu tố về lương, phúc lợi xã hội, môi trường làm việc an toàn đang là những điều mà cả doanh nghiệp và ứng viên đang thực hiện và đáp ứng được mong muốn của ứng viên.

Không có nhiều bất ngờ trong sự lựa chọn của ứng viên, khi có tới 79% các ứng viên cho biết họ sẽ rời khỏi tổ chức hiện tại nếu liên quan đến các yếu tố lương, thưởng và phúc lợi xã hội. Tiếp theo, 73% chọn yếu tố liên quan đến môi trường làm việc và đứng thứ ba là yếu tố liên quan đến cơ hội thăng tiến trong công việc.  

Dữ liệu của khảo sát cho thấy, có 61% ứng viên tham gia khảo sát cho biết họ có mong muốn chuyển việc. Cụ thể, 26% ứng viên muốn chuyển việc trong vòng 3 tháng tới, 19% mong muốn chuyển việc trong 6 tháng tới và 16% mong muốn chuyển việc trong 9 tháng tới. Những ứng viên tham gia khảo sát không mong muốn chuyển việc chiếm 19%.

Ứng viên kỳ vọng gì khi chuyển đổi công việc?

Lương thưởng cao hơn so với công ty hiện tại (từ 10%) trở lên là kỳ vọng quan trọng nhất đối với 83% ứng viên tham gia khảo sát. 50% các ứng viên kỳ vọng sẽ được chủ động xây dựng đội nhóm của mình ngay từ đầu và kỳ vọng muốn được làm việc trong môi trường nói tiếng Anh. Đáng lưu ý, kỳ vọng làm việc trong môi trường ít độc hại hơn cũng chiếm 31% ý kiến của các ứng viên.

Các ứng viên trong ngành năng lượng thể hiện sự nhất quán về việc lựa chọn ưu tiên phát triển các kỹ năng liên quan đến công việc trong thời kỳ “bình thường mới” nhằm phát triển sự nghiệp trong tương lai. Khi nguyện vọng của họ chủ yếu liên quan đến việc “được đào tạo các kỹ năng mới” thì cá nhân họ cũng thể hiện các ưu tiên của mình liên quan đến việc học hỏi các kỹ năng này. 69% cho biết sẽ “ưu tiên phát triển các kỹ năng chuyên môn cao hơn”. 55% “ưu tiên phát triển kỹ năng tự học mọi lúc mọi nơi”. 52% thể hiện “ưu tiên phát triển các kỹ năng lãnh đạo”. Ngoài việc đặt ưu tiên liên quan đến các kỹ năng trong công việc thì cũng có 56% ý kiến ứng viên lựa chọn việc “ưu tiên việc cân bằng công việc và gia đình”.

Nhận định trên được thể hiện khi các ứng viên được hỏi về triển vọng nghề nghiệp trong những tháng cuối năm 2021. Chi tiết thể hiện qua 27% ứng viên đánh giá “Ít cơ hội việc làm hơn so với những năm trước”. 19% đánh giá “Cơ hội việc làm nhiều nhưng địa điểm làm việc xa nhà nên không hấp dẫn”. 18% cho biết “Cơ hội việc làm nhiều nhưng sự cạnh tranh với các ứng viên nước ngoài cao”. Bên cạnh đó, vẫn có 21% ứng viên chia sẻ “Cơ hội việc làm nhiều nên có nhiều sự lựa chọn”.

Đề xuất

Từ nghiên cứu đó, Navigos Search đã đưa ra một số đề xuất. Đối với doanh nghiệp, cần tiếp tục cải thiện yếu tố “Môi trường làm việc” nhằm đảm bảo sự an toàn cao nhất cho người lao động do đây là yếu tố xuyên suốt được ứng viên rất quan tâm, bên cạnh cải thiện các yếu tố liên quan đến lương, thưởng, phúc lợi xã hội. Đẩy mạnh các hoạt động đào tạo, cả kỹ năng mềm và kỹ năng chuyên môn cũng như các kỹ năng cải thiện sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần giúp người lao động vượt qua những giai đoạn khó khăn trước mắt do tác động của dịch bệnh Covid. Thiết lập và xây dựng các kịch bản để chủ động đối phó với những diễn biến khó lường của Covid, đảm bảo yếu tố an toàn, ổn định, được tiêm vaccine sớm cho người lao động và gia đình người lao động được rất nhiều ứng viên quan tâm

Đối với ứng viên, cần nâng cao kỹ năng ngoại ngữ để đáp ứng yêu cầu trong công việc. Trang bị kỹ năng tự học liên tục để có thể thích nghi nhanh chóng với các thay đổi trong công việc. Tìm kiếm sự hỗ trợ từ tổ chức trong trường hợp cần giúp đỡ liên quan đến các yếu tố sức khỏe tinh thần.