Lừa đảo qua điện thoại – bẫy cũ, nạn nhân mới

Các vụ lừa đảo qua điện thoại với rất nhiều hình thức đã xảy ra nhiều năm qua, và dù đã được các cơ quan truyền thông cảnh báo, thế nhưng vẫn luôn có người bị mắc bẫy với những chiêu trò rất cũ này.

Đánh vào tâm lý lo sợ

Gần đây, tình trạng lừa đảo qua điện thoại có vẻ đang bắt đầu bùng phát trở lại ở khắp các tỉnh thành. Vẫn với chiêu thức giả danh cơ quan công quyền, đánh vào tâm lý lo sợ của người dân không muốn dây vào chuyện phạm pháp, hoặc vì nhẹ dạ, cả tin và không hiểu qui trình làm việc của cơ quan nhà nước đã dễ dàng trở thành nạn nhân của những vụ lừa đảo qua điện thoại ngày càng trở nên tinh vi.

Theo thông tin ghi nhận của VTV, chỉ trong hai ngày đầu tháng 6/2019, tại Nha Trang đã có hai người dân trở thành nạn nhân của hình thức lừa đảo qua điện thoại giả danh cơ quan công quyền với số tiền chiếm đoạt lên đến 2,5 tỷ đồng.

Ảnh minh họa.

Trước đó, vào ngày 23/5, Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an thành phố Hà Nội cũng đã đưa ra khuyến cáo và cảnh báo người dân về việc các vụ lừa đảo qua điện thoại và internet đang gia tăng trở lại. Theo số liệu của Công an Hà Nội, đã có 18 nạn nhân của các vụ lừa đảo này với số tiền chiếm đoạt lên đến gần 33 tỷ đồng tính từ đầu năm đến nay. Các đối tượng lừa đảo lợi dụng vào tâm lý sợ của người dân, giả danh công an, cán bộ tòa án để đe dọa và bắt nạn nhân phải chuyển tiền vào tài khoản chỉ định.

Lợi dụng lòng tham, cả tin

Song song đó là các vụ lừa đảo qua điện thoại sử dụng số điện thoại không có thật với các chiêu lừa đánh vào lòng tham của người dùng. Áp dụng chiêu thức thông báo trúng thưởng giá trị lớn, các đối tượng yêu cầu nạn nhận nạp card điện thoại để đóng một số loại phí mới để được nhận thưởng.

Tinh vi hơn, các đối tượng lừa đảo còn sử dụng Facebook để làm quen với nạn nhân, hứa tặng một khoản tiền lớn. Sau vài ngày sẽ có một đối tượng khác tự xưng là nhân viên hải quan gọi điện thoại cho nạn nhân và yêu cầu đóng phí. Hình thức phổ biến hơn nữa là những tài khoản Facebook với hình đại diện là những anh chàng Mỹ trong đồng phục quân nhân, sau một thời gian kết bạn, hỏi thăm sức khỏe mỗi ngày, cố ý gieo tình cảm cho nạn nhân (chủ yếu là nữ giới). Rồi khoảng vài tháng sau, khi thấy con mồi đã cắn câu, kẻ lừa đảo sẽ tung chiêu cuối cùng là họ đang có một số tiền rất lớn từ việc tích lũy lương trong quân đội, muốn chuyển cho “bạn gái” giữ giùm, sau đó họ sẽ bay sang Việt Nam để gặp nhau. Tuy nhiên, số tiền đó để muốn chuyển được, người bạn gái phải chuyển một khoản tiền để ký quỹ ở ngân hàng. Nhiều nạn nhân cả tin đã mất trắng từ vài chục đến vài trăm triệu cho những phi vụ lừa đảo này.

Dùng phần mềm để tạo số thật

Bên cạnh việc sử dụng các số điện thoại không có thật dễ dàng thực hiện khi sử dụng tổng đài theo giao thức IP (tổng đài ảo) đang rất phổ biến hiện nay, các đối tượng lừa đảo còn cao siêu hơn khi sử dụng một phần mềm biến số gọi đến mà nạn nhân nhìn thấy là một số điện thoại có thật và có thể xác minh. Vụ lừa đảo qua điện thoại với chiêu thức này đã được ghi nhận tại Hà Nội. Báo An ninh Thủ Đô đã đưa tin, vào ngày 17/4 theo lời chia sẻ của chị N.H (SN 1981, buôn bán tự do, trú tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), suýt trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo qua điện thoại với chiêu thức giả danh công an: “Khoảng 14h, tôi nhận được cuộc điện thoại từ một số máy cố định, gọi vào máy di động của tôi, thông báo rằng tôi có khoản nợ tín dụng ngân hàng, phải thanh toán ngay vì đã quá hạn“.

Ảnh minh họa.

Đối tượng lừa đảo không chỉ nắm rất rõ thông tin (tên tuổi, địa chỉ, nghề nghiệp,…) dù chị không hề cung cấp trước đó. Đặc biệt hơn, ngay khi mở đầu câu chuyện, đối tượng lừa đảo còn chủ động yêu cầu chị H tự tra thông tin số điện thoại hiển thị trên điện thoại của mình (số 024.39396150 – PV) trên Google để xác minh có đúng là cơ quan công an hay không.

Sau khi lấy được lòng tin của người nghe, đối tượng giả danh đưa ra những lời dọa dẫm để đánh vào tâm lý sợ hãi liên quan đến các vấn đề pháp luật và yêu cầu chuyển một số tiền vào tài khoản ngân hàng được chúng chỉ định. Dù đã cúp máy nhiều lần và bán tín bán nghi, nhưng do đối tượng lừa đảo liên tục gọi điện thoại cũng như chat Zalo dọa dẫm, chị H cũng phải ra ngân hàng để chuyển tiền vào tài khoản mà đối tượng lừa đảo cung cấp. Tuy nhiên, may mắn cho chị là lựa chọn hình thức chuyển khoản bình thường, không lựa chọn hình thức chuyển khoản nhanh. Chính vì thế, chị H sau khi “tỉnh” và tự nhận ra mình đã bị lừa chị vẫn kịp nhờ ngân hàng can thiệp và hủy lệnh chuyển khoản.

Tìm hiểu về ứng dụng giúp điều chỉnh số gọi đến theo mong muốn trên Google, với cụm từ khóa “ứng dụng giúp đổi số hiển thị khi gọi điện thoại”, người viết đã nhận được đến 34 triệu kết quả trả về chỉ trong vòng 0,60 giây. Nổi bật nhất trong số đó là ứng dụng Flyp được giới thiệu vào năm 2015 cho phép người dùng điện thoại có thể tạo ra 6 số điện thoại “ảo” khác nhau theo mong muốn chỉ từ 1 số điện thoại đang sử dụng.

Có thể thấy rằng, ngoài việc thu thập thông tin của các nạn nhân một cách chi tiết nhất trên internet, cũng như lấy thêm thông tin trong lúc trò chuyện với nạn nhân qua những câu hỏi “phủ đầu”, đối tượng lừa đảo ngày còn tinh vi hơn khi sử dụng thêm công nghệ để phục vụ cho hành vi lừa đảo của mình. Dù không dễ tìm kiếm ứng dụng giúp “hô biến” số gọi đến thành một số như mong muốn, nhưng với mã nguồn mở thì những tội phạm công nghệ cao tự tạo ra một ứng dụng tương tự là điều “dễ như trở bàn tay”.

Minh chứng rõ nhất là vụ án công an Quận 9 triệt phá được đường dây lừa đảo sử dụng công nghệ cao của nhóm tội phạm nước ngoài gồm 20 người (9 người Đài Loan và 11 người Trung Quốc) tại nhà số 251 Võ Văn Hát (tổ 2, KP.Phước Hiệp, P.Long Trường, Q.9) được Thanh Niên Online đăng tải vào ngày 12/6 vừa qua. Băng nhóm lừa đảo này đã thuê lại căn nhà và làm nơi thực hiện các hành vi lừa đảo qua điện thoại với các nạn nhân ở Trung Quốc.

Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Phó chủ tịch Công ty Bkav đã chia sẻ, trước bối cảnh thông tin cá nhân không còn là bí mật tuyệt đối, người dùng cần phải rèn luyện và nâng cao ý thức cảnh giác của mình.

Dạ Thảo

(Tổng hợp)