Hiểm nguy rình rập, nhìn từ sự vụ 7 bà cháu ngạt khí CO2 và CO

Tử vong khi ngủ do sưởi ấm bằng than tổ ong, do ngủ trong ôtô..., và mới nhất là vụ 7 bà cháu bị nạn do sử dụng máy phát điện trong nhà. Nguyên nhân hầu hết do ngạt khí CO2 (cacbonic) và ngộ độc khí CO (cacbon monoxit). Mọi người nên cẩn trọng vì đây là hai tử thần luôn hiện diện trong ngôi nhà của bạn.

Chiều ngày 12/6, Bệnh viện Thủ Đức TP.HCM tiếp nhận 7 bà cháu cùng một gia đình bị ngạt khí CO₂ trong tình trạng nguy kịch. Một bé 8 tuổi đã không qua khỏi, những người còn lại đang được chăm sóc đặc biệt.

Theo thông tin, do hoàn cảnh khó khăn, không có tiền đóng tiền điện nên gia đình ông bà Phụng đã bị cắt điện. Để có điện sinh hoạt, gia đình đã mượn máy phát điện chạy dầu về sử dụng. Việc sử dụng máy phát điện trong nhà bị đóng kín nên khí CO₂ và khí CO thải ra trong quá trình hoạt động đã khiến cả nhà bị ngộ độc, hôn mê dẫn đến nguy kịch.

Đây chỉ là một trong những vụ việc xảy ra do sự thiếu hiểu biết của người dùng về những nguy hại của khí CO₂ và khí CO. Dù luôn được cảnh báo không sử dụng các hình thức đốt để sưởi ấm trong phòng kín, không ngủ trong xe hơi, không sử dụng các động cơ đốt trong ở không gian hẹp, kín…, nhưng năm nào cũng có những tai nạn thương tâm như thế xảy ra.

Ảnh: Cảnh báo máy phát điện là lò nướng than không nên đặt trong nhà

Khí CO₂ và CO: tử thần ngay trong nhà

Nguyên lý hoạt động của máy phát điện cũng tương tự như động cơ ôtô, xe máy hoặc các động cơ đốt trong khác. Quá trình hoạt động máy thải ra một lượng khí CO₂ và CO rất lớn, tiêu tốn rất nhiều khí oxy. Do đó nếu máy phát điện hoạt động trong phòng kín, nạn nhân sẽ bị ngạt khí CO₂, trong khi khí CO tạo thành một vùng nguy hiểm nếu khí không được lưu thông, gây nguy hại cho bất kỳ ai hít phải.

Khí CO₂, CO được sản sinh ra trong rất nhiều hoạt động, đặc biệt là các động cơ đốt trong như máy phát điện, ôtô, xe máy, máy bơm dùng xăng, than tổ ong, than đá… những thứ mà nhiều gia đình Việt vẫn sử dụng.

Đầu tiên khí oxy bị đốt, động cơ nhanh chóng sản sinh ra khí CO₂, trong môi trường kín, khi oxy sẽ dần thiếu đi, thay vào đó nhiều khí CO được tạo ra. Các triệu chứng khi bị ngộ độc khí CO2 và CO là đau đầu, chóng mặt, hoa mắt, mất sức, buồn nôn, đau ngực…, nếu hít phải quá nhiều sẽ khiến nạn nhân nhanh chóng hôn mê, bất tỉnh, dẫn đến tử vong.

Các bác sĩ và chuyên gia cảnh báo, sử dụng than tổ ong trong nhà rất nguy hiểm, đặc biệt dùng cho sưởi ấm. Máy nổ, máy phát điện phải luôn được đặt bên ngoài hoặc sân thượng, khu vực thoáng gió, nhưng đồng thời phải tránh hướng gió thổi khí vào nhà.

Ảnh: Phổi của một nạn nhân ngộ độc khí CO

Xử lý nạn nhân bị ngạt khí, và cách phòng tránh

Nạn nhân ngạt khí CO sẽ có các triệu chứng ho khan, mất định hướng, mất tri giác, khó thở, chảy nước mắt, khó thở, có đờm, thở dốc, đau đầu, buồn nôn, loạn nhịp tim, trụy mạch… Trong khi đó, nạn nhân ngạt khí CO₂ nguy hại hơn vì nạn nhân không thể có phản ứng tự vệ, cơ thể không có cảnh báo nguy hiểm để nạn nhân nhận thức để thoát khỏi phòng kịp thời. Đến khi cơ thể bị sốt do thiếu oxy, khó thở ngay lập tức và rồi rơi vào hôn mê sâu.

Khi thấy người bị ngạt khí, biện pháp xử lý đầu tiên là phải nhanh chóng mở cửa, bật quạt để không khí bên ngoài tràn vào làm loãng khí độc bên trong. Tránh chạy ngay đến nạn nhân vì nếu nồng độ khí độc đậm đặc sẽ làm người cứu hộ nhanh chóng mất kiểm soát và bất tỉnh luôn.

Người phát hiện nạn nhân đang ngộ độc khí phải gọi hỗ trợ trước khi đến hỗ trợ cho nạn nhân đề phòng bị ảnh hưởng. Sau mỗi phút chậm trễ, cơ hội sống của nạn nhân giảm 10%, do đó cần nhanh chóng mang nạn nhân ra nơi thông thoáng, hà hơi thổi ngạt để cung cấp khí oxy cho nạn nhân trong khi chờ hỗ trợ của đội ngũ y tế.

Trong nhà luôn có hệ thống thông khí như quạt hút, thường xuyên mở cửa sổ để làm mới không khí trong phòng tránh việc tích tụ khí CO₂ và CO quá nhiều trong nhà.

Không nên nổ máy xe ôtô, xe máy, máy phát điện trong nhà và không đốt khí gas, than trong phòng kín khi ngủ. Hạn chế xuất hiện những nơi quá đông người trong không gian kín như tầng hầm, sự kiện đông người trong không gian chật hẹp không thoáng khí.

Ngay khi có cảm giác khác lạ cần ngay lập tức chạy ra ngoài, trên đường đi mở hết các cửa sổ, cửa lớn nếu có thể. Không được ứng cứu nạn nhân nếu không đảm bảo an toàn cho bản thân.