Nhiếp ảnh gia mù nhìn thế giới bằng cách nào?

"Tôi thấy nhiều điều trước nay. Tôi luôn đứng ngoài và quan sát, điều đó giúp tôi có thể chụp được các bức ảnh như ý muốn”.

Nhiếp ảnh gia Ian Treherne gần như bị mù hoàn toàn, anh nói rằng anh nhìn thấy được những thứ mà người khác không thể thấy. Ian Treherne chụp ảnh dựa vào tiếng của màn trập cùng các thiết lập chính xác trên máy ảnh.

Ian Treherne bị điếc bẩm sinh phải đeo máy trợ thính, anh bắt đầu mất thị lực khi còn là thiếu niên. Ở tuổi 15, Treherne nhận ra anh không thể nhìn tốt như bạn bè của mình. Một bác sĩ nhãn khoa đã gửi anh đến bệnh viện, tại đây anh được chẩn đoán mắc hội chứng Usher, một bệnh di truyền hiếm gặp.

Hội chứng Usher là hậu quả của rối loạn di truyền lặn tự phát hiếm gặp. Hội chứng gây ra các rối loạn thị giác lẫn thính giác, được cho là nguyên nhân gây mù và điếc với hơn 50% người khiếm thính và khiếm thị bẩm sinh đều mắc phải hội chứng này. Hiện tại vẫn chưa có cách chữa trị.

Từ khi biết được bệnh trạng của mình, Ian Treherne không đầu hàng trước số phận mà luôn tự đặt áp lực lên bản thân phải thực hiện được mục tiêu sống và ước mơ.

Trong nhiều năm, Ian Treherne mất đến 95% thị lực, khiến anh chỉ còn có thể nhìn thấy một phần rất nhỏ của thế giới. Anh cũng đã giữ bí mật về thị lực của mình với mọi người trong nhiều năm.

Ảnh: Bên trên là thị lực của người bình thuờng, bên dưới là thị lực của Ian Treherne

“Tôi đã che giấu bệnh trạng của mình trong phần lớn cuộc đời. Tôi chưa sẵn sàng chấp nhận bị gọi là người mù. Đó là một quá trình khó khăn để tôi chấp nhận sự thật” – anh nói.

“Từ nhỏ tôi đã cảm thấy khác biệt, cảm nhận tôi là một kẻ bị ruồng bỏ. Tôi có nhiều bạn bè nhưng luôn cảm thấy bị cô lập như một người mù”.

Ian Treherne chọn sống một mình ở Rochford, Essex, Anh quốc, anh ngày càng ít tiếp xúc với người khác. Sau khi mất việc trong ngành in do tầm nhìn ngày càng xấu đi, điều đó làm tinh thần anh bị suy sụp hoàn toàn.

Ảnh: Vũ công Burlesque và ca sĩ cabaret Lili la Scala, người lớn lên gần Treherne ở Southend

Chỉ vài năm gần đây, Ian Treherne mới cởi mở hơn về tình trạng mù loà của mình. “Thật khó để cố gắng có những hành động như người bình thường, điều đó khiến tôi lo lắng nhưng tôi đã thay đổi điều đó”, anh nói. “Tôi đã đi một chặng đường dài và tôi có một cái nhìn khác về bệnh tình của mình”.

Ảnh: Một người phụ nữ vô gia cư xin tiền ở Berlin

Trong suốt nhiều năm, thị lực của Treherne ngày một xấu đi nhưng anh luôn đối đầu với khiếm khuyết của mình. Ban đầu anh thích vẽ phác thảo và tranh trừu tượng, Ian Treherne chỉ mới bắt đầu với nhiếp ảnh hơn 10 năm và hiện anh đang sống nhờ vào việc chụp ảnh.

Ảnh: Một cuộc biểu tình ở Quảng trường Trafalgar

Nhiếp ảnh giúp Ian Treherne kết nối với mọi người – “Mọi người tìm đến với tôi vào thời điểm khó khăn trong cuộc sống, họ tìm kiếm thứ gì đó để thay đổi. Tôi chưa bao giờ ngừng bất ngờ khi chúng tôi cùng thực hiện những “shoot’’ ảnh và những chuyển biến tuyệt vời trong cuộc sống của họ sau đó. Tôi thích làm cho mọi người tin tưởng tôi” – anh nói.

Ảnh: Diễn viên Marc Warren, ngôi sao của Hustle và Mad Dogs, được chụp bởi Treherne.

Ian Treherne hoàn toàn tự học nhiếp ảnh, anh bị ảnh hưởng bởi phong cách của hai nhiếp ảnh gia nổi tiếng là David Bailey và John French, tình trạng bệnh của anh cũng đã tạo nên phong cách của anh. Các bức ảnh đen trắng với phần rìa ảnh tối đen phản ánh phần nào góc nhìn của anh với thế giới xung quanh.

Ảnh: Chân dung Diễn viên Simi Egbejumi-David được Terherne chụp khi tham gia một vở kịch về bệnh đa xơ cứng.

“Tôi không nói dối, cực kỳ khó làm việc với một góc nhìn quá hẹp của mình” anh nói. “Có những shoot ảnh tôi không thể và cũng không biết phải làm sao để chụp, tôi chỉ biết cố gắng tận dụng tất cả những gì mình có thể nhìn thấy. Tôi chưa từng có trợ lý, điều đó càng khiến công việc của tôi trở nên khó khăn hơn”.

Bác sĩ cho biết thị lực của Ian Treherne đã giảm đi đáng kể, nhưng Ian Treherne vẫn rất hạnh phúc khi biết rằng mình có thể giữ lại 5% thị lực còn lại. “Dù tôi chỉ nhìn thế giới qua khung ảnh rất nhỏ nhưng tôi thật sự muốn vẫn có thể nhìn thấy. Tình trạng của tôi giúp tôi tập trung hơn và đạt được nhiều hơn”.

Ảnh: Chân dung của Ca sĩ kiêm nhạc sĩ Lisa Stansfield được Treherne chụp.

Treherne còn chơi nhạc (anh bị điếc bẩm sinh), làm phim và vẽ tranh. Gần đây anh mới sử dụng gậy. Trước đây anh từ chối dùng gậy vì “niềm tự hào của đàn ông”  và cảm thấy việc sử dụng gậy như dấu hiệu của sự yếu đuối.

Ảnh: Gần đây anh ấy đã bắt đầu sử dụng một cây gậy trắng sau nhiều năm cự tuyệt.

Giờ đây anh muốn người mù được chú ý nhiều hơn. “Chúng tôi đang thay đổi mạnh mẽ, bạn hiếm thấy người mù xuất hiện trước công chúng trừ khi họ nói về sự mù lòa của mình. Những người được nói đến thường là những người mù già, bất lực, yếu đuối”.

“Tôi muốn thay đổi điều đó. Tôi muốn người khác nhìn vào tôi bởi tôi nổi bật với chiếc khăn quàng cổ đẹp hơn là nhìn vào cây gậy của tôi” – anh nói.