Ngày nay, trong kỷ nguyên số, khoa học công nghệ (KHCN) đóng vai trò trung tâm. Vì vậy, tất cả các tỉnh, thành đều cần định hướng, tổ chức triển khai, giám sát và thúc đẩy các ứng dụng KHCN vào thực tế, đặc biệt là các tiến bộ KHCN mang tính thời đại vào các lĩnh vực then chốt của địa phương. Tuy vậy, hầu hết các Sở KHCN của chúng ta hiện nay đều lúng túng trong việc xây dựng hệ thống các đề tài.
Trong đó, những định hướng phát triển quan trọng nhất của nước ta trong 15 – 20 năm tới là: Phát triển đồng thời kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế số, tăng trưởng xanh trong tất cả các lĩnh vực, trong đó, tập trung vào một số lĩnh vực tiêu biểu là nông nghiệp, công nghiệp chế biến, thương mại, logistics, du lịch, năng lượng, nghiên cứu đào tạo và môi trường. Để phát triển thành công theo các định hướng này, cần ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến như:
Như thế, nhiệm vụ đặt ra là làm thế nào hội tụ được các tổ chức và cá nhân chuyên gia nắm giữ, làm chủ những công nghệ tiên tiến đó để phối hợp phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế số, tăng trưởng xanh ở từng địa phương.
1.Đặc điểm hội tụ đa công nghệ của quá trình chuyển đổi số
Ở nước ta, chuyển đổi số (CĐS) là quá trình chuyển đổi từ phương thức sản xuất thủ công – bán tự động hiện nay sang phương thức sản xuất thông minh. Trong quá trình này, công nghệ số đóng vai trò nền tảng, là công cụ tạo ra các quy trình sản xuất tự động thông minh (hệ thống kỹ thuật tự động làm thay con người và có khả năng tối ưu hóa trong từng tình huống). Tuy nhiên, quy trình đó biến đổi các tài nguyên đầu vào thành sản phẩm đầu ra như thế nào lại phụ thuộc vào việc ứng dụng các công nghệ khác.
Ví dụ tưới thông minh thì công nghệ số đảm nhiệm điều khiển tưới nước cho cây trồng theo nhu cầu của cây nhưng nước gì, có hàm lượng dinh dưỡng, khoáng là bao nhiêu, theo tỷ lệ nào,… lại phụ thuộc vào việc ứng dụng các công nghệ khác. Tương tự như vậy, cho vật nuôi ăn thông minh thì công nghệ số điều khiển hệ thống tự động cung cấp thức ăn cho vật nuôi theo quy trình xác định, nhưng ăn chất gì, theo phác đồ tăng trưởng nào thì phụ thuộc vào việc ứng dụng các công nghệ khác mà chỉ có các chuyên gia chăn nuôi mới biết. Các công nghệ khác đó chính là những yếu tố tham gia vào thiết kế quy trình sản xuất trước khi quy trình đó được số hóa (digitalizing).
Ở đây, công nghệ số là nền tảng, là nhân tố quyết định làm thay đổi phương thức sản xuất, vì chỉ công nghệ số mới tạo ra được các quy trình sản xuất tự động thông minh. Chất lượng của các quy trình sản xuất đó phụ thuộc vào khả năng ứng dụng các công nghệ tiên tiến khác. Tuy nhiên, nếu không có công nghệ số thì các công nghệ khác cũng chỉ là những miếng ghép rời rạc, có thể cải thiện quy trình sản xuất truyền thống nhưng không thể tạo ra quy trình sản xuất tự động, thông minh – yếu tố làm thay đổi phương thức sản xuất của xã hội.
Như thế, CĐS là cơ hội vàng cho việc tích hợp đa công nghệ trên một quy trình sản xuất và chuyển đổi nó thành quy trình sản xuất tự động thông minh. Nói cách khác, nhiệm vụ trọng tâm của các địa phương về KHCN là: Xây dựng các mô hình mẫu chuyển đổi số dựa trên ứng dụng các thành tựu KHCN tiên tiến vào thực tế cho từng ngành, lĩnh vực của địa phương.
2.Phác thảo kế hoạch triển khai
Các mô hình mẫu về phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế số, tăng trưởng xanh nên ưu tiên triển khai vào những ngành, lĩnh vực quan trọng nhất từng địa phương có những nội dung chính như sau:
Logistics:
Du lịch:
Nông nghiệp:
Thương mại:
Năng lượng:
Nghiên cứu, đào tạo:
Môi trường:
Cần thu hút các chuyên gia về các lĩnh vực trên, đầu tư xây dựng mô hình mẫu với quy mô nhỏ nhằm xác định tính khả thi và đánh giá, xác định các yếu tố cần và đủ để triển khai thành công khi nghiệm thu đề tài. Ở các địa phương, các chuyên gia này đang có mặt tại các hiệp hội ngành nghề (Liên Hiệp hội KHCN) và các tổ chức, doanh nghiệp). Vì thế, cần tổ chức sinh hoạt chuyên đề về những chủ đề này tại từng hiệp hội, nhóm chuyên môn để tìm kiếm, thu hút các chuyên gia tham gia.
Ví dụ các chuyên đề:
Ngoài ra, cần thu hút các chuyên gia từ các trường, viện, doanh nghiệp công nghệ tham gia các dự án của địa phương.
Sau khi đã tập hợp được lực lượng triển khai cần xây dựng kế hoạch và đảm bảo các yếu tố cần thiết (pháp lý, kinh phí, tổ chức, cơ chế quản lý,…) để thực hiện từng dự án cụ thể cần tập trung vào xây dựng các mô hình mẫu có khả năng nhân rộng trong từng ngành, lĩnh vực nêu trên.
Trong tất cả các đề tài, nhiệm vụ, dự án đó, cần thống nhất cơ chế quản lý, ví dụ:
Những mô hình mẫu này sau khi hoàn thành là nền tảng cho việc phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế số, tăng trưởng xanh của địa phương. Từ kết quả này mở ra nhiều cơ hội phát triển:
Vĩ thanh
Hiện nay, trong cả nước, các Sở KHCN là những nơi có kinh phí lớn (ngân sách phát triển KHCN, đổi mới công nghệ, đổi mới sáng tạo,… xấp xỉ 2% GDP của địa phương) nhưng gần như tất cả đều không giải ngân được một phần đáng kể của nguồn vốn đó. Gần như tất cả các Sở KHCN đều lúng túng trong việc xây dựng hệ thống các đề tài, dự án, nhiệm vụ KHCN phù hợp với chiến lược phát triển KTXH của địa phương mình cho một giai đoạn trung hạn (5 năm) mà chỉ lập được kế hoạch ngắn hạn cho một vài lĩnh vực với những nội dung rời rạc từ đề xuất của các ngành, triển khai dựa vào một số tổ chức và cá nhân chuyên gia nghiên cứu khoa học quen biết hay tin cậy. Đây là hạn chế lớn nhất trong hoạt động KHCN hiện nay.
Nếu Sở KHCN nào làm được những việc nêu trên thì chắc chắn sẽ trở thành đơn vị tiên phong trong cả nước giương cao ngọn cờ đưa KHCN vào thực tiễn một cách bài bản, vững vàng và sẽ gặt hái được thành công vì, như các chuyên gia hàng đầu thế giới đã khẳng định vai trò tuyệt đối của KHCN trong kỷ nguyên số là “Technology leads the strategy” (Công nghệ dẫn dắt chiến lược) và các chiến lược được xây dựng trên nền tảng ứng dụng công nghệ tiên tiến “Technology-led strategy” được xem là các chiến lược phát triển đáng tin cậy nhất và có tỷ lệ thành công cao nhất.
Giá bán smartphone Android có thể sẽ tăng mạnh vào năm 2025 do sự tăng giá của Snapdragon 8 Gen 4 – chip dự kiến sẽ đến trên hầu hết thiết bị Android hàng đầu trong năm sau.
Lenovo vừa ra mắt bộ đôi Lenovo Yoga™ Slim 7x và Lenovo ThinkPad™ T14s Gen 6 – dòng PC Copilot+ thế hệ mới sử dụng chip Snapdragon® X Elite đầu tiên, bổ sung và kiện toàn danh mục thiết bị, phần mềm và dịch vụ được tối ưu hóa sẵn sàng cho AI.
Zebra vừa công bố báo cáo Nghiên cứu thường niên về mua sắm toàn cầu lần thứ 16, trong đó xác nhận rằng, các nhà bán lẻ đang chịu áp lực từ việc bán hàng đa kênh, đặc biệt về quản lý đổi trả hàng trực tuyến và giảm thất thoát do trộm cắp, lừa đảo và các yếu tố khác.
Lần đầu tiên, người được mệnh danh là “Bill Gates của Ấn Độ” – ông Narayana Murthy, Nhà sáng lập Infosys, Top 3 công ty dịch vụ CNTT thế giới đã đến Việt Nam và có lịch trình làm việc dày đặc trong 4 ngày, từ 19 – 23/5. Với sự kết nối của FPT, ông đã buổi chia sẻ kinh nghiệm, những câu chuyện truyền cảm hứng với các nhà quản lý, chuyên gia, lãnh đạo doanh nghiệp trong ngành CNTT…
Apple hiện đã phát hành bản cập nhật phần mềm mới để giải quyết vấn đề bất thường mà người dùng gặp phải sau khi cập nhật lên iOS 17.5 và iPadOS 17.5.
Garmin Việt Nam vừa công bố ra mắt đồng hồ MARQ Athlete (Gen 2) – Carbon Edition dành cho vận động viên, người chơi thể thao chuyên nghiệp, nhân kỷ niệm 35 năm Garmin chính thức có mặt trên thị trường.
Apple được cho là đang phát triển một chiếc iPhone Slim mỏng hơn và khai tử mẫu iPhone Plus vào năm 2025, mà cụ thể với dòng iPhone 17. Tuy nhiên, vị trí của chúng lại hoàn toàn khác nhau.
Ngày 20/5/2024, Hội Tin học TP. Hồ Chí Minh (HCA) phối hợp cùng Công ty Tổ chức Triển lãm Quốc tế Xây dựng VIETBUILD, ALTA MEDIA và các đối tác tổ chức họp báo công bố Diễn đàn Công nghệ Quốc tế iTECH EXPO – Thành phố Hồ Chí Minh 2024. Sự kiện dự kiến quy tụ 500 gian hàng đến từ các nhà cung cấp trong nước và quốc tế, thu hút 50.000 lượt khách.
Marvell tại Việt Nam mở thêm văn phòng mới tại Đà Nẵng góp phần mở rộng quy mô Trung tâm thiết kế vi mạch của mình tại Việt Nam, nhà thiết kế chip nổi danh này đã có một loạt sản phẩm chip thành công với đóng góp lớn từ các kỹ sư Việt
Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế công bố đã Định danh số với 10 cổ vật Triều Nguyễn, đồng thời ra mắt không gian triển lãm văn hóa metaverse đầu tiên tích hợp Apple Vision Pro qua hợp tác, ứng dụng công nghệ của Phygital Labs.