Doanh nghiệp Nhật và ứng viên biết tiếng Nhật vẫn chưa được kết nối

Báo cáo về “Tuyển dụng và văn hóa tại doanh nghiệp Nhật Bản” do Navigos Search thực hiện khảo sát dựa trên cơ sở dữ liệu của VietnamWorks cho thấy, doanh nghiệp Nhật và ứng viên tìm việc có trình độ tiếng Nhật vẫn chưa thật sự được kết nối đúng mức mặc dù cả hai đều rất cần nhau.

Theo kết quả khảo sát, việc tăng lương hàng năm là hình thức phổ biến tại doanh nghiệp Nhật, 86% nhà tuyển dụng cho biết công ty họ đang áp dụng hình thức này. Tuy nhiên, doanh nghiệp Nhật hiếm khi tăng lương đột biến, số doanh nghiệp tăng lương vào mức 20% cho nhân viên chỉ chiếm 2%; nhóm tăng lương 15% mỗi năm chiếm 23%. Mức tăng lương phổ biến tại doanh nghiệp Nhật là từ 5 – 10% mỗi năm (chiếm 62%).
 

Khi được hỏi về các yếu tố hấp dẫn nhất khi làm việc tại doanh nghiệp Nhật, các nhà tuyển dụng tại các doanh nghiệp này cho rằng yếu tố “lương và chế độ đãi ngộ tốt” cũng như một “công việc ổn định” lần lượt là các yếu tố hấp dẫn nhất đối với ứng viên người Việt. Tuy vậy, theo quan điểm của ứng viên Việt Nam thì việc được “rèn luyện thái độ, phong cách làm việc chuẩn mực” và “môi trường chuyên nghiệp” như các công ty Nhật Bản mới thực sự là những yếu tố hấp dẫn nhất đối với họ. 
 

Điều đáng lưu ý, tiếng Nhật lại không phải là ngôn ngữ giao tiếp chính trong doanh nghiệp Nhật Bản – chỉ 20% nhà tuyển dụng cho biết công ty họ coi tiếng Nhật là ngôn ngữ nội bộ chính. Tiếng Anh và tiếng Việt mới là ngôn ngữ phổ biến hơn tại các doanh nghiệp này.

55% ứng viên tham gia khảo sát cho biết đồng nghiệp người Nhật thích trò chuyện cùng với các nhân sự người Việt biết tiếng Nhật hơn; 30% ứng viên cho biết những nhân viên biết tiếng Nhật được đánh giá kết quả công việc cao hơn. Song các nhà tuyển dụng thì cho rằng, “nhân sự biết tiếng Nhật không có bất cứ sự ưu ái nào”, mà việc biết tiếng Nhật chỉ đơn giản giúp nhân sự người Nhật và người Việt “dễ dàng hơn trong giao tiếp”. Quan điểm này dựa trên ý kiến của 70% nhà tuyển dụng người Việt và 50% nhóm tuyển dụng người Nhật tham gia khảo sát.
 

Công ty Nhật Bản rất quan tâm đến phát triển nguồn nhân lực. 98% ứng viên trả lời khảo sát cho biết họ được đào tạo qua nhiều hình thức khác nhau tại doanh nghiệp Nhật Bản. Đào tạo trực tiếp trên công việc là hình thức được nhiều doanh nghiệp Nhật áp dụng nhất, theo ý kiến của 71% nhà tuyển dụng. Tuy nhiên, các xu hướng đào tạo mới hiện nay vẫn chưa phổ biến tại doanh nghiệp Nhật, như chương trình Mentor (Người đồng nghiệp cố vấn) hiện chỉ có 24% doanh nghiệp Nhật tham gia khảo sát cho biết đang thực hiện, và chỉ 7% doanh nghiệp Nhật có áp dụng E-learning (Đào tạo trực tuyến). 

Theo dữ liệu của khảo sát, gần 40% chuyên gia tuyển dụng cho biết, doanh nghiệp của họ có hình thức điều chuyển nhân viên Việt Nam sang Nhật Bản để làm việc. 22% nhà tuyển dụng cho biết chương trình này dành cho nhân viên có kết quả tốt; 16% doanh nghiệp áp dụng chương trình này cho nhân viên làm việc lâu năm. Một số ý kiến khác cho biết công ty họ có hình thức cho nhân viên chủ động ứng tuyển sang Nhật làm việc; đưa nhân viên sang Nhật để đào tạo hoặc công tác; một số công ty cũng đang lên kế hoạch điều chuyển công tác nhân sự người Việt trong vài năm tới. 

Cũng theo kết quả khảo sát, có 26% ứng viên có trình độ tiếng Nhật nhưng chưa có trải nghiệm làm viêc tại doanh nghiệp Nhật Bản. Trong số đó, chiếm  77% số ứng viên này đã bình chọn công ty Nhật là doanh nghiệp châu Á có môi trường làm việc được yêu thích nhất. Bên cạnh đó, hơn một nửa số ứng viên tham gia khảo sát cũng chia sẻ họ đang tìm kiếm công việc tại doanh nghiệp Nhật trong thời gian tới. 

Doanh nghiệp Nhật cần đẩy mạnh thương hiệu nhà tuyển dụng – đó là nhận định của Gaku Echizenya, Tổng Giám Đốc của tập đoàn Navigos Group trước sự cạnh tranh từ những doanh nghiệp FDI khác về thu hút nguồn nhân lực. Các doanh nghiệp Nhật cần tận dụng lợi thế văn hóa làm việc để đẩy mạnh xây dựng thương hiệu nhà tuyển dụng, nhằm thu hút những ứng viên tài năng đang muốn được rèn luyện bản thân tại môi trường làm việc chuyên nghiệp như Nhật Bản. Thường xuyên chia sẻ các nét văn hóa đặc trưng và môi trường làm việc hấp dẫn thông qua mạng xã hội cũng là một hình thức được nhiều doanh nghiệp áp dụng hiện nay.

Ô Lâu